Το σώμα, η ζωή, μέσα στο σώμα στο Body of mine
Ο Παναγιώτης Τοφή μιλά για τη νέα του χορογραφική δημιουργία που παρουσιάζει στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Λευκωσίας
Ο χορογράφος Παναγιώτης Τοφή παρουσιάζει τη νέα του χορογραφική δουλειά Body of Mine όπου καταπιάνεται με την ομορφιά και τη θνησιμότητα του ανθρώπινου σώματος εστιάζοντας στην ανατομία του, τις βασικές του λειτουργίες και τα συναισθήματα τα οποία εγκλωβίζονται ή εκφράζονται μέσω αυτού. Μέσα από ένα κινησιολογικό, εικαστικό ταξίδι εμπλουτισμένο με λόγο, ήχους ηλεκτρονικής μουσικής και εγχώρδων, τέσσερεις ερμηνεύτριες διαφορετικής ηλικίας διαπραγματεύονται την ιδιοκτησία του σώματος τους, το νόημα του φωτός και τον επαναπροσδιορισμό του σώματος και της ζωής μέσω αυτού. Η πρεμιέρα του έργου θα γίνει την Τρίτη 15 Νοεμβρίου στο Διεθνές Φεστιβάλ Λευκωσίας και θα ακολουθήσουν μια παράσταση στη Λεμεσό και ακόμα δύο παραστάσεις στο Θέατρο Δέντρο στη Λευκωσία.
Μίλησε μας λίγο για την ιδέα πίσω από αυτή τη χορογραφική δουλειά; πώς προέκυψε, από που εμπνεύστηκε;
Η αρχική ιδέα πίσω από αυτή τη χορογραφική δουλειά προέκυψε την άνοιξη του 2014, μέσα στο πλαίσιο της έρευνας για τη πτυχιακή μου, τον τελευταίο χρόνο των σπουδών μου στο Λονδίνο. Τότε έγινε για πρώτη φορά μια ουσιαστική ομαδοποίηση και καταγραφή των θεματικών που με ενδιαφέρουν δημιουργικά. Συνέχισα μετέπειτα να ερευνώ και να πειραματίζομαι ως προς τη δημιουργία και εξέλιξη ενός κινησιολογικού λεξιλογίου σε σχέση με το κατα κάποιο τρόπο υποταγμένο, σχεδόν κενό αλλά παράλληλα ποιητικό σώμα. Μέρος αυτής της διαδικασία υπήρξαν συγγραφικά έργα των Franco “Bifo" Berardi, André Lepecki και Avery Gordon. Σταδιακά μέσω της τριβής προέκυψε και η προσωπική συνειδητοποίηση σε σχέση με το εικαστικό κομμάτι, πως είναι αναπόσπαστο μέρος της δουλειάς μου, προφανώς λόγω των σπουδών και ενασχόλησης μου με τις εικαστικές τέχνες προτού εισέλθω στον κόσμο του σύγχρονου χορού και της χορογραφίας. Θεώρησα σημαντικό να ασχοληθώ με τη συγκεκριμένη παραγωγή αφότου εξασφαλιστεί πρώτα μια ικανοποιητική επιχορήγηση, γεγονός το οποίο έγινε αυτή τη χρονιά μέσω του Προγράμματος Τερψιχόρη 2022, μετά από πρόταση στο Υφυπουργείο Πολιτισμού.
Πώς συναντώνται η κίνηση και ο λόγος;
Κατά την σύνθεση της κίνησης προσπαθώ να αποφεύγω τη γραμμική χρονική εξέλιξη και άμεση αφηγηματικότητα. Αντί αυτού "ανακατεύω" λίγο το χρόνο και εστιάζω στην ενίσχυση της σωματικής πρόθεσης και της ενέργειας στη σκηνή. Αυτό προσφέρει τη δυνατότητα δημιουργίας πολλαπλών επιπέδων. Με ένα παρόμοιο τρόπο προέκυψε και η ανάγκη για το λόγο, ως ένα ενισχυτικό στοιχείο μιας ποιητικής διάθεσης το οποίο εξασφαλίζει περισσότερη καθαρότητα και συνεπώς μια επιπλέον βοήθεια προς τον θεατή τόσο για τα θέματα τα οποία διαπραγματευόμαστε μέσω της κίνησης, όσο και του τρόπου που δημιουργείται η κίνηση στο έργο αυτό. Αποτελεί μια επιπλέον πρόσκληση προς το θεατή να ενταχθεί στον κόσμο της σκηνής ενώ παράλληλα ενισχύει τη δραματουργία.
Γιατί επέλεξες τέσσερις γυναίκες ερμηνεύτριες;
Μέσα από τη συγκεκριμένη χορογραφική δουλειά διαπραγματεύομαι την απώλεια, τη διαδικασία επανάκτησης του σώματος και του εαυτού και παράλληλα επιτρέπω ερεθίσματα από εικαστικά έργα, κινηματογραφικές στιγμές, συγγράμματα και ποιήματα. Θεώρησα αρχικά πως είναι πιο αποτελεσματική η σύνθεση αυτών των συγκεκριμένων στοιχείων με γυναίκες ερμηνεύτριες. Επιπρόσθετα νιώθω πως το γυναικείο σώμα χαρακτηρίζει μια ιδιαίτερη ποιητικότητα και τολμώ να πω και την λέξη ιερότητα. Υπάρχει μία συγκεκριμένη σκηνή στο έργο η οποία υπήρξε και η βάση για το υλικό του βίντεο τρέιλερ προώθησης (Ρένος Γαβρής) η οποία αφορά τη θελκτικότητα. Μια λέξη της οποίας την έννοια αντιλαμβάνομαι περισσότερο σε σχέση με το γυναικείο σώμα. Αυτό το σημείο στο έργο δεν θα μπορούσε να υπάρξει με παρόμοια ενέργεια εάν οι ερμηνευτές ήτανε άντρες. Το ανδρικό σώμα - κατα τη γνώμη μου - φέρει έστω και διακριτικά μια πρωτογενής ενέργεια κάπως πιο ωμή, κάτι το οποίο βρίσκω επίσης βέβαια τρομερά ενδιαφέρον δημιουργικά, αλλά όχι για το έργο αυτό.
Πώς διαφέρει από προηγούμενες χορογραφικές σου δουλειές; Θα έλεγες είναι μια εξέλιξη ή στροφή προς κάτι διαφορετικό;
Θεωρώ πως αποτελεί μια εξέλιξη σε σχέση με τις προηγούμενες μου δουλειές και πιστεύω πως είναι η πιο ολοκληρωμένη μου χορογραφική πρόταση. Λόγο της οικονομικής στήριξης από το Υφυπουργείο Πολιτισμού, μου έχει δοθεί η δυνατότητα να συνεργαστώ σε ένα επαγγελματικό πλαίσιο με τις ερμηνεύτριες αλλά και τους συντελεστές που πιστεύω πως μιλάμε δημιουργικά μια παρόμοια γλώσσα. Επιπρόσθετα το χρονοδιάγραμμα μας έχει επιτρέψει την ουσιαστική ερευνητική πορεία και σύνθεση του έργου δίχως ιδιαίτερη πίεση και άγχος.
Λαμβάνοντας υπόψη τα άπειρα ερεθίσματα, προσδοκίες, εικόνες που υπάρχουν σήμερα όσο αφορά το σώμα μας τη φροντίδα του, τη λειτουργία, την αισθητική του, τι είναι πραγματική επαφή με το σώμα μας; Είναι το σώμα τελικά δικό μας;
Αυτό είναι ακριβώς και το δικό μου ερώτημα μέσα από το έργο αυτό δίχως να έχω να δώσω κάποια απάντηση. Παρατηρώντας τον εαυτό μου νιώθω πως μεγαλώνοντας έχω αρχίσει να αντιλαμβάνομαι πως το σώμα μοιάζει κάποιες φορές σαν ένα ξένος, αυτόνομος, ζωντανός οργανισμός ο οποίος συχνά προχωρά και ωριμάζει, αλλάζει ερήμην μας, με ένα πραγματικά οξύμωρο τρόπο. Από τη μία μας ανήκει, ορίζουμε τον εαυτό μας μέσω αυτού και απ΄την άλλη το παρατηρούμε να αλλάζει δίχως να το προλαβαίνουμε.
Ζούμε καθημερινά με ένα αρχείο από μνήμες, βιώματα, ανεκπλήρωτες επιθυμίες, τραύματα, ανάγκες, συναντήσεις και αποχαιρετισμούς. Μοιάζει να είναι ένας μοναχικός μάρτυρας των όσων βιώνουμε και είναι πάντοτε εκεί, παρόν, δίχως να ξέρουμε όμως μέχρι πότε.
Ένα επιπλέον ερώτημα που θέτω είναι το τι χορογραφεί τελικά το σώμα, τι και με ποιο τρόπο το οδηγεί να κινηθεί στο χώρο; Υπάρχει ειλικρινής πρόθεση ή είναι τελικά ένα προγραμματισμένο ανδρείκελο το οποίο υπακούει σε εξωτερικές οδηγίες άλλων; Διαφέρει τελικά από ένα άψυχο αντικείμενο; Έχει τελικά αυτονομία;
Και αν τελικά έχουμε χάσει την ουσιαστική επαφή μαζί του, την ειλικρινή σχέση μαζί του και δεν το μοιραζόμαστε, δεν του επιτρέπουμε να βιώσει τα φωτεινά πράγματα που υπάρχουν ως μέρος αυτής της ζωής, κι αν δεν έχει ακόμη νοσήσει, πως μπορούμε να αλλάξουμε αυτή τη σχέση τώρα, σήμερα, όσο έχουμε ακόμη χρόνο;
Τι ανακάλυψες μέσα από αυτή τη δημιουργική διαδικασία;
Έχω ανακαλύψει κάποια μέρη του εαυτού μου τα οποία είναι απαραίτητο να διατηρήσω ως προς την εξέλιξη μου πρώτα σαν άνθρωπος και μετέπειτα ως δημιουργός. Και κατάφερα να συναντήσω με αλήθεια αυτά τα τέσσερα υπέροχα πλάσματα που δουλεύουμε μαζί τους τελευταίους δυόμιση μήνες πέρα από τα λόγια, πέρα από ιεραρχία. Ανακάλυψα πως οι άνθρωποι είμαστε τελικά πολύ πιο κοντά από όσο νομίζουμε.
* Body of Mine / Έρευνα, Σκηνοθεσία, Χορογραφία, Εικαστική Σύλληψη: Παναγιώτης Τοφή / Ερμηνεία: Mάγδα Αργυρίδου, Βίκυ Κάλλα, Βασιλική Κυπραίου, Αλεξία Νικολάου / Μουσική Σύνθεση: Μάριος Τακούσιης / Σόλο Τσέλο: Jakub Otčenášek / Κείμενα: Παναγιώτης Τοφή /Σχεδιασμός Σκηνικού: Γιώργος Γιάννου/Σχεδιασμός Κοστουμιών: Ρέα Ολυμπίου /Σχεδιασμός Φωτισμού: Παναγιώτης Μανούσης / Φωτογραφία: Θεοδώρα Ιακώβου /Οπτική Επικοινωνία: Παναγιώτης Τοφή/ Τρέιλερ:Ρένος Γάβρης / Make up:Γιώργος Βαβανός /Hair Styling:Σωτήρης Φοινίρης / Ιδιαίτερες ευχαριστίες: Kalla Dancing Studio, True Enforcers of Advance Movement, Παναγιώτης Λάρκου.
** 15 Νοεμβρίου: Διεθνές Φεστιβάλ Λευκωσίας - Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας 2022 Eισιτήρια Online: www.soldouticketbox.com. Τιμή εισιτηρίου: €12 / Μειωμένο: €10/ 18 Νοεμβρίου: Θέατρο Ριάλτο, Λεμεσός, Eισιτήρια Online: rialto.interticket.com, Box Office: 77777745 Τιμή εισιτηρίου: €10 / Μειωμένο: €8/ 21,22 Νοεμβρίου: Θέατρο Δέντρο, Λευκωσία Κρατήσεις εισιτηρίων: 96594979 Τιμή εισιτηρίου: €10 / Μειωμένο: €8.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ