«Καθεστώς», Εθνικό Μουσείο Τέχνης και νέοι διορισμοί: Δυναμικά εισήλθε το Υφυπουργείο Πολιτισμού στο 2025
Λεπτομέρεια από το έργο «Φτερωτοί ταξιδιώτες» [2004] της Μαρίας Λοϊζίδου, το οποίο εκτίθεται αυτή την περίοδο στο NiMAC. Φωτ.: Χριστοθέα Ιακώβου.
Σημαντικούς διορισμούς και το πολυπόθητο νομοσχέδιο να κατατίθεται στη Βουλή, όπως και αλλαγή κυριότητας του Κρατικού Αρχείου είχε το «μενού» της εβδομάδας, δημιουργώντας την αίσθηση ότι το 2025 ξεκίνησε με πολύ καλούς οιωνούς για τον χώρο...
Η εβδομάδα που πέρασε ίσως να ήταν και η πιο έντονη σε εξελίξεις όσον αφορά την πολιτιστική πολιτική στον τόπο μας, καθώς το Υπουργικό Συμβούλιο φαίνεται να αποφάσισε να εγκρίνει μερικές προτάσεις που αφορούσαν το πεδίο με το υφυπουργείο να αναλαμβάνει άμεσα δράση.
Πιο συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο «περί της Θέσπισης Μητρώου Καλλιτεχνών και Καλλιτεχνικής Χορηγίας Νόμος του 2025» κατατέθηκε στη Βουλή και αναμένεται να βρεθεί ενώπιον της Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού, ύστερα από τόσα χρόνια αγώνων των εργαζομένων του χώρου για κάποια αναγνώριση. Παράλληλα, ανακοινώθηκε ότι το Υφυπουργείο Πολιτισμού διόρισε συμβουλευτική επιτροπή για το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης [μία ακόμη ανοιχτή «πληγή»], όπως και νέο διοικητικό συμβούλιο της Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής UNESCO.
Πρώτα απ' όλα, θεωρώ ότι αξίζει να πούμε, ότι η παρούσα κυβέρνηση, ιδιαίτερα μετά την ανάληψη καθηκόντων από τη δρα Βασιλική Κασσιανίδου, έθεσε στόχο να φέρει ένα νομοσχέδιο, το οποίο έστω θα αναγνωρίζει με κάποιον τρόπο την επαγγελματική καλλιτεχνική δραστηριότητα. Κάπως έτσι, το 2024 ξεκίνησε δυναμικά, τοποθετώντας ενώπιον των καλλιτεχνών ένα νομοσχέδιο προς διαβούλευση, στις 15 Απριλίου [αν και το περιμέναμε νωρίτερα] το οποίο προκάλεσε την έντονη αντίδραση της κοινότητας των καλλιτεχνών με τους συνδέσμους να κοινοποιούν τη μία ανακοίνωση μετά την άλλη και παράλληλα να προχωρούν σε ανταλλαγή επιστολών με το Υφυπουργείο Πολιτισμού, ώστε να αιτηθούν διά ζώσης συναντήσεις για διαβούλευση. Και η αλήθεια είναι πως έγιναν κάποιες επαφές και συναντήσεις, οι οποίες για πολλούς δεν ήταν αρκετές.
Ο ένας χρόνος έντονης δραστηριότητας της κοινότητας, του Υφυπουργείο Πολιτισμού και των αρμόδιων υπουργείων/τμημάτων της κυβέρνησης που συνέβαλαν, συνέταξαν και κατόπιν τροποποίησαν το πολυπόθητο νομοσχέδιο έφεραν το νομοσχέδιο, το οποίο βουλευτές θα κρίνουν σύντομα το μέλλον των επαγγελματιών του χώρου.
Έτυχε όντως τροποποιήσεων
Τις τελευταίες μέρες, μία από τις ανησυχίες που προέκυψαν στην κοινότητα των καλλιτεχνών ήταν εάν έγιναν ή όχι αλλαγές στο νομοσχέδιο που τέθηκε για διαβούλευση στα μέσα του Απρίλη του 2024, το οποίο πολλοί εργαζόμενοι του χώρου έβρισκαν προβληματικό. Ίσως, ωστόσο, να φταίει και η «σιγή ιχθύος» από το Υφυπουργείο Πολιτισμού, αφού δεν ανακοίνωσε ποτέ τι υιοθετήθηκε από τις προτεινόμενες αλλαγές που έθεσαν ενώπιόν του οι διάφοροι σύνδεσμοι των καλλιτεχνών. Δήλωσε, δηλαδή, ότι έγιναν μερικές τροποποιήσεις, όμως χωρίς άλλες διευκρινίσεις περί τούτων.
Σε κάθε περίπτωση, την Πέμπτη [23 Ιανουαρίου 2025] κατατέθηκε στη Βουλή των Αντιπροσώπων και το νομοσχέδιο περιήλθε στα χέρια μας. Ρίχνοντας μία ματιά, επιχειρήσαμε να βρούμε τι λήφθηκε υπόψη και εάν τελικά το υφυπουργείο «άκουσε» τους εργαζόμενους του χώρου.
Πρώτη προσθήκη που διακρίναμε είναι αυτή της έννοιας «μισθωτός» στις εισαγωγικές διατάξεις, η οποία ως εκ τούτου, «διαγράφει» και τη λέξη «αποκλειστικά» από τις αναφορές στον νόμο που συνδέονται με τους αυτοτελώς εργαζόμενους. Αυτό, πρέπει να πούμε ήταν ένα ισχυρό αίτημα των ηθοποιών οι οποίοι εργοδοτούνται, πολύ συχνά, για να συμμετάσχουν σε παραγωγές ως μισθωτοί. Μία ακόμη προσθήκη, στις εισαγωγικές διατάξεις, ήταν η αναλυτική αναφορά των εργασιών, στον τομέα του κινηματογράφου και των οπτικοακουστικών τεχνών, όπου περιλαμβάνεται μεταξύ πολλών άλλων μέχρι και το μακιγιάζ και η κόμμωση. Στη μουσική, εισάχθηκε η βυζαντινή μουσική, ενώ διευκρινίστηκε ότι εμπίπτει στην κατηγορία και η δημιουργία συνθέσεων -σε έντυπη μορφή- πια. Επιπλέον, ίσως και η πιο σημαντική τροποποίηση, καταγράφεται, στο μέρος ΙΙ [μητρώο καλλιτεχνών], όπου δηλώνεται ως μία από τις τρεις προϋποθέσεις [ανάμεσα σε άλλες εννέα] που πρέπει να πληροί ο αιτητής για να εγγραφεί ως καλλιτέχνης: να έχει πραγματοποιήσει δύο, συνολικά, δημόσιες παρουσιάσεις έργου του [σε όποιο πεδίο, στην Κύπρο ή στο εξωτερικό] κατά τα τελευταία πέντε έτη και όχι τρία - όπως καθοριζόταν προηγουμένως στο νομοσχέδιο που τέθηκε για διαβούλευση.
Ακόμη, αναγνωρίζεται το ακαδημαϊκό έργο και αυτό που απορρέει για απόκτηση όποιου τίτλου σπουδών, όπως και οι παραγωγές, έντυπου ή ψηφιακού υλικού, που παράχθηκαν για τρίτο πρόσωπο και παρουσιάζονται σε έκθεση/εκδήλωση. Πρόσθετα, εντάχθηκε η συμμετοχή σε καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς [που έγιναν για εξασφάλιση τίτλου σπουδών].
Για τους νέους, κάτω των 30 ετών, οι προϋποθέσεις μειώνονται σε δύο, μόνο, ωστόσο, για την πρώτη εγγραφή τους. Αυξήθηκε, επίσης, η περίοδος ισχύς της εγγραφής στο μητρώο, από δύο χρόνια σε τρία, ενώ προνοείται πια ότι ο κάθε Σύνδεσμος, Σωματείο ή και Ένωση Καλλιτεχνών πρέπει στους όρους εισδοχής μελών του καταστατικού τους να περιλαμβάνουν τουλάχιστον τρεις από τις εννέα προϋποθέσεις που καθορίζονται [Μέρος ΙΙ].
Όσον αφορά την καλλιτεχνική χορηγία, έχει αυξηθεί κατά 10 χιλιάδες ευρώ το όριο του ετήσιου ακαθάριστου εισοδήματος, το οποίο, για να είναι δικαιούχοι οι αιτητές, αναφέρεται πια πως δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 40 χιλιάδες ευρώ. Στο ίδιο μέρος, σημειώνεται ότι η συνολική αξία των περιουσιακών του στοιχείων δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 200 χιλιάδες ευρώ, εξαιρουμένης της πρώτης κατοικίας [μέχρι 300 τ.μ.]. Αυτές ήταν μερικές από τις τροποποιήσεις που εντοπίσαμε στο νομοσχέδιο που η τύχη του βρίσκεται πια στα χέρια των βουλευτών μας και αναμένουμε την ψήφιση ή καταψήφισή του. Αξίζει να πούμε ότι διαφαίνεται ότι τελικά λήφθηκαν υπόψη κάποιες από τις εισηγήσεις της κοινότητας, εκ των οποίων κάποιες ήταν απαραίτητες, ενώ θα πρέπει να πούμε ότι το υφυπουργείο συμπεριέλαβε, στον κατάλογο με τους υφιστάμενους και την Κλαδική Καλλιτεχνών Θεάτρου ΣΗΔΗΚΕΚ-ΠΕΟ, η οποία -μάλλον ξεχάστηκε- εκτός του νομοσχεδίου που τέθηκε προς διαβούλευση.
Συμβουλευτική επιτροπή για Εθνικό Μουσείο Τέχνης
Πέραν των εξελίξεων γύρω από το πολυπόθητο νομοσχέδιο, το Υφυπουργείο Πολιτισμού δίνει μία ελπίδα ότι κινούνται οι διαδικασίες και για το Εθνικό Μουσείο Τέχνης, εφόσον όπως ανακοινώθηκε διορίστηκε συμβουλευτική επιτροπή, κατόπιν απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, στις 22 Ιανουαρίου 2025. Ρόλος της επιτροπής, όπως μας ενημέρωσαν, είναι να προβεί στις απαραίτητες υποδείξεις και ενέργειες για την ίδρυση και δημιουργία ενός κρατικού μουσείου τέχνης στην Κύπρο.
Τη συμβουλευτική επιτροπή, η οποία διορίζεται για περίοδο τριών χρόνων, απαρτίζουν οι ακόλουθοι:
1. Λουκία Χατζηγαβριήλ, διευθύντρια Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη και Λεβέντειου Πινακοθήκης [πρόεδρος].
2. Θεόδουλος Γρηγορίου, εικαστικός, αντεπιστέλλον μέλος της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών [μέλος].
3. Άντρη Μιχαήλ, θεωρητικός Τέχνης, καθηγήτρια στο Université de Picardie Jules Verne και διευθύνρια του Centre de recherches en arts et esthétique [μέλος].
4. Κατερίνα Σταύρου, εικαστικός, γραμματέας του Ε.ΚΑ.ΤΕ [μέλος]
5.Αχιλλέας Δημητριάδης, νομικός [μέλος].
Αλλάζει χέρια το Κρατικό Αρχείο
Ανάμεσα στις εξελίξεις της εβδομάδας, που κατά την άποψή μου είναι πολύ ενδιαφέρουσες ήταν και η πρόταση του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως να μεταφερθεί στο Υφυπουργείο Πολιτισμού το Κρατικό Αρχείο, πράξη που τελικά το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε με απόφασή του και πάλι στις 22 Ιανουαρίου 2025.
Νέο ΔΣ Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής UNESCO
Μερικοί ακόμη διορισμοί που έγιναν την Τετάρτη, σε εκείνο το πλούσιο σε πολιτιστικό ενδιαφέρον Υπουργικό Συμβούλιο, ήταν του νέου διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος Κυπριακή Εθνική Επιτροπή UNESCO για την περίοδο 2025-2030. Σημειώνεται ότι το καταστατικό του Ιδρύματος της Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής της UNESCO, αναθεωρήθηκε πριν περίπου 6 μήνες, με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου [17 Ιουλίου 2024]. Βάσει αυτή της αναθεωρημένης σύνθεσης το νέο ΔΣ της επιτροπής αποτελούν τα ακόλουθα μέλη:
1. Δρ Μαρίνα Σολομίδου Ιερωνυμίδου [πρόεδρος].
2. Δρ Ιωάννα Χατζηκωστή (γενικός γραμματέας - εκπρόσωπος Υφυπουργείου Πολιτισμού].
3. Δρ Ιωάννης Σαββίδης [εκπρόσωπος Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας].
4. Ελένη Απέγητου [εκπρόσωπος Υπουργείου Εξωτερικών],
5. Δρ Παναγιώτης Αγγελίδης [εκπρόσωπος πανεπιστημιακής κοινότητας].
6. Δρ Ιωσήφ Χατζηκυριάκος [αριστίνδην μέλος].
7. Δρ Νίκη Παπαδοπούλου Παπά [αριστίνδην μέλος].
Tags
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων
Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας parathyro.politis.com.cy διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρούν σχόλια αναγνωστών, δυσφημιστικού και/ή υβριστικού περιεχομένου, ή/και σχόλια που μπορούν να εκληφθεί ότι υποκινούν το μίσος/τον ρατσισμό ή που παραβιάζουν οποιαδήποτε άλλη νομοθεσία. Οι συντάκτες των σχολίων αυτών ευθύνονται προσωπικά για την δημοσίευση τους. Αν κάποιος αναγνώστης/συντάκτης σχολίου, το οποίο αφαιρείται, θεωρεί ότι έχει στοιχεία που αποδεικνύουν το αληθές του περιεχομένου του, μπορεί να τα αποστείλει στην διεύθυνση της ιστοσελίδας για να διερευνηθούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να κάνουν report / flag σχόλια που πιστεύουν ότι παραβιάζουν τους πιο πάνω κανόνες. Σχόλια που περιέχουν URL / links σε οποιαδήποτε σελίδα, δεν δημοσιεύονται αυτόματα.