Μία Κύπρια ανάμεσα σε κορυφαίους καλλιτέχνες που εκθέτουν σε μία από τις πιο διάσημες ετήσιες εκθέσεις τέχνης του Παρισιού της Γαλλίας. Η εικαστικός Λία Βογιατζή συμμετέχει με μία δική της αυτοπροσωπογραφία στο διάσημο «Salon d’Automne», το οποίο λαμβάνει χώρα για περισσότερο από 120 χρόνια, από το 1903, καθώς έργο της βρίσκεται αυτή τη στιγμή και σε μία από τις πιο γνωστές υπαίθριες αγορές της Γαλλίας. Η ίδια μιλά στο «Π» για τις συμμετοχές των έργων της σε γνωστές εκθέσεις τέχνης της Γαλλίας, τη διεθνή ανταπόκριση και για τη νέα έκθεση στη Λευκωσία, που θα λάβει χώρα τον Μάρτιο του 2025.

Πρόκειται για καλλιτέχνιδα η οποία έχει εκπροσωπήσει πολλές φορές τη χώρα μας σε εκθέσεις του εξωτερικού, από τη Γαλλία, όπου διατηρεί εργαστήρι από το 2007 και πλέον ζει μόνιμα, μέχρι την Ισπανία και τη Φινλανδία. Φέτος, η χρόνια άρχισε πολύ καλά για την ίδια, αφού από την Πέμπτη 18 Ιανουαρίου μία αυτοπροσωπογραφία της κοσμεί τους τοίχους της έκθεσης «Salon d'Automne», η οποία λαμβάνει χώρα στο «Grande Halle de la Villette», ένα διάσημο αρχιτεκτονικό κόσμημα το οποίο αυτή τη στιγμή παρουσιάζει πάνω από 1.200 έργα καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο σε διάφορες μορφές τέχνης.

​

«Salon d’Automne»

Αξίζει να πούμε ότι, σύμφωνα με την Britannica, η «Salon d’Automne» είναι έκθεση έργων τέχνης νέων καλλιτεχνών που πραγματοποιείται κάθε «φθινόπωρο» (από εκεί πήρε και το όνομα) στο Παρίσι, από το 1903. Ιδρύθηκε ως εναλλακτική λύση του συντηρητικού επίσημου «Salon» και του «Salon des Indépendants. Οι ιδρυτές του ήταν μια ομάδα καλλιτεχνών και ποιητών που περιλάμβανε τον Εζέν Καριέρ, τον Πιέρ Ωγκύστ Ρενουάρ, τον Γκιόργκι Ρουώ, τον Έντουαρντ Βίλαρντ, τον Γιορίς-Καρλ Υισμάνς και την Εμίλ Βεράρεν, υπό την ηγεσία του αρχιτέκτονα Jourdaint. Αποφάσισαν να δημιουργήσουν τη δική τους έκθεση, με στόχο να καλωσορίσουν όποιον καλλιτέχνη ήθελε να συμμετάσχει, δίνοντας στις διακοσμητικές τέχνες τον ίδιο σεβασμό που έδιναν στις καλές τέχνες. Το πρώτο «Salon d'Automne» πραγματοποιήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 1903, στο «Petit-Palais». Οι διοργανωτές επέλεξαν το φθινόπωρο ως εποχή του χρόνου για τα σόου τους, επειδή οι περισσότερες εκθέσεις στο Παρίσι πραγματοποιούνταν την άνοιξη και το καλοκαίρι. Το συγκεκριμένο «σαλόνι» αποτέλεσε σημαντικό μοχλό για την ανάπτυξη της μοντέρνας τέχνης στην Ευρώπη. Τα πρώτα «σαλόνια» περιλάμβαναν αναδρομικά εκθέματα των μετα-ιμπρεσιονιστών ζωγράφων Πολ Γκογκέν (1903 και 1906) και Πολ Σεζάν (1907). Αυτά τα σόου βοήθησαν στην καθιέρωση της φήμης τους και επίσης αποδείχθηκε τελικά πως επηρέασαν την καριέρα πολλών άλλων καλλιτεχνών. Το πιο γνωστό έκθεμα ήταν αυτό του 1905, όταν ο ζωγράφος Ανρί Ματίς και οι συνάδελφοί του ονομάστηκαν «Fauves» («Άγρια θηρία») λόγω της απρόσκοπτης χρήσης καθαρών, μη νατουραλιστικών χρωμάτων.

Η αυτοπροσωπογραφία της Κύπριας εικαστικού Λίας Βογιατζή με τίτλο «Bonjour, Tristesse», στην «Salon d’Automne».

Η αυτοπροσωπογραφία της Κύπριας εικαστικού Λίας Βογιατζή με τίτλο «Bonjour, Tristesse», στην «Salon d’Automne».

Επομένως, η παρουσία έργου μίας Κύπριας εικαστικού είναι πολύ τιμητική για το νησί και τη διεθνή του πολιτιστική παρουσία. Η ίδια δήλωσε στο «Π» πως η συμμετοχή του έργου της προέκυψε μέσα από μία ανοιχτή πρόσκληση που εξέδωσε η «Salon d'Automne» για υποβολή έργων και τελικά, μετά από μία επιλογή που έγινε από την κριτική επιτροπή, το έργο της βρίσκεται τώρα στο «Grande Halle de la Villette». Η κ. Βογιατζή μοιράστηκε μαζί μας επίσης και μία πολύ ξεχωριστή εμπειρία για τη μεταφορά του έργου στον χώρο. Συγκεκριμένα, το έργο ταξίδεψε με λεωφορείο από το εργαστήρι της στο σπίτι της τη Δευτέρα και την επόμενη μέρα, την Τρίτη 16 Ιανουαρίου, μπήκε και σε μετρό καθώς μάλιστα πέρασε και μία περιπέτεια αφού ανακοίνωσαν κατά τη διαδρομή του τρένου πως θα σταματούσε τη διαδρομή για εκείνη τη μέρα. Έτσι, η ίδια συνεχίζει και μας λέει: «Στην τέταρτη στάση, πήρα το έργο μου και βγήκα έξω από το τρένο, σε μία όχι και τόσο καλή περιοχή. Δεν βρήκα ταξί και αποφάσισα να μπω και πάλι στο μετρό σε μία άλλη γραμμή... τελικά κατέβηκα σε μία άλλη στάση και αφού πέρασε από διάφορα σημεία της πόλης, κατάφερα να το παραδώσω». Όσον αφορά το έργο, η ίδια λέει πως «είναι μία ρεαλιστική αυτοπροσωπογραφία μου, η οποία προσεγγίζει το μέγεθος ενός μέτρου επί ογδόντα εκατοστών. Το συγκεκριμένο έργο το δούλευα για όλο τον περασμένο χρόνο». Το έργο φέρει τον τίτλο «Bonjour, Tristesse», το οποίο στα ελληνικά σημαίνει: «Καλημέρα, Θλίψη», όπως μας εξηγεί. Η κ. Βογιατζή προσθέτει: «Νιώθω πως αυτό το έργο ήρθε στη ζωή μου ως μία προφητεία, αφού όταν τελείωσα το συγκεκριμένο έργο, παρουσιάστηκε κάτι δύσκολο στη ζωή μου».

Η ίδια, μιλώντας για την καλλιτεχνική της πρακτική και τη σχέση της με τα πορτρέτα, μας αναφέρει: «Αγαπώ τα πορτρέτα, η δουλειά είναι πάντα ανθρωποκεντρική είτε αυτή προσεγγίζει πρόσωπα είτε φιγούρες. Βρίσκω ότι υπάρχει μία πολυεπίπεδη ανάγνωση και αυτό, για μένα, αποτελεί πεδίο έρευνας. Με αφήνει να ανακαλύψω τον εαυτό μου, εάν μιλάμε για αυτοπροσωπογραφία, και αν αφορά άλλον άνθρωπο πιστεύω ότι καταφέρνω να τον κοιτάζω πιο βαθιά και με ένα πιο ουσιαστικό τρόπο. Επίσης, λένε πως ένα καλό πορτρέτο σε ακολουθεί με το βλέμμα του, έχει μια ιδιαίτερη παρουσία». Η κ. Βογιατζή προσθέτει πως οι επιρροές για το κάθε της έργο θα μπορούσε να πει πως προκύπτουν από όσα συμβαίνουν στον κόσμο και τη ζωή της, από τα πιο απλά στα πιο περίπλοκα. Η ίδια μάλιστα αναφέρει πως η έμπνευση, μπορεί να πηγάζει «από μία κουβέντα που έκανες με μία φίλη σε καφετέρια, από μία βόλτα με τον σκύλο, επίσκεψη σε γκαλερί».

Με πορτρέτο και στην «European Art Gallery»

Παράλληλα, η Κύπρια εικαστικός εκθέτει ένα άλλο πορτρέτο της στην «European Art Gallery» του «Marché Dauphine» στο Σεντ Όυεν της Γαλλίας, η οποία αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες υπαίθριες αγορές (τύπου flea market) στον κόσμο. «Τον συγκεκριμένο χώρο τον επισκέπτομαι για περίπου 17 χρόνια και έρχομαι σχεδόν κάθε Κυριακή. Για μένα, είναι σαν ένα μουσείο από το οποίο μπορείς να βρεις από κουμπιά μέχρι σημαντικότατα έργα τέχνης… πολλούς θησαυρούς. Ένα καλοκαίρι, είχα βρει και ένα παλιό 'καζαντί' από την Κύπρο», μοιράστηκε μαζί μας. Το έργο που εκθέτει στη συγκεκριμένη έκθεση φέρει τον τίτλο «Adieu, Tristesse», το οποίο στα ελληνικά μεταφράζει ως «Αντίο, θλίψη».​

Όσον αφορά τη συμμετοχή της και την παρουσία έργων της σε τέτοιες εκθέσεις, εκφράζει πως: «Είναι μεγάλη μου τιμή που συμπεριλαμβάνομαι στο αξιότιμο 'Salon d’Automne', ένα ίδρυμα που γιορτάζει την καλλιτεχνική δημιουργία για πάνω από έναν αιώνα», είπε ο Βογιατζή. «Το να είσαι ανάμεσα στις τάξεις των καλλιτεχνών που έχουν κοσμήσει τους τοίχους του 'Σαλονιού d’Automne' είναι ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Είμαι ενθουσιασμένη που είμαι μέρος αυτής της παράδοσης στην ιστορία της τέχνης. Έρχονται 30 με 40 χιλιάδες κόσμος μόνο την ημέρα των εγκαινίων και άλλοι τόσοι κατά τη διάρκεια της έκθεσης. Είναι μία μεγάλη ευκαιρία να επικοινωνήσει το έργο σου στο ευρύτερο παγκόσμιο κοινό, ενώ δημιουργείς ένα δίκτυο μεταξύ καλλιτεχνών, γκαλερί του εξωτερικού και ευρύτερα από κόσμο που ενδιαφέρεται για την τέχνη. Η στήριξη, λοιπόν, που λαμβάνω από το Παρίσι είναι πολύ σημαντική διότι προσφέρει σε εμένα τη δυνατότητα να εκφράσω το έργο μου σε μεγαλύτερο κοινό. Η Κύπρος παρέχει, δυστυχώς, λιγότερες ευκαιρίες και δυνατότητες ώστε να μπεις στο χρηματιστήριο της τέχνης διεθνώς αλλά σίγουρα έχει λιγότερο ανταγωνισμό από το εξωτερικό».

Στο NiMAC με πρόσκληση Γιωρκάτζη για το 2025

Αξίζει να σημειωθεί πως, η κ. Βογιατζή μοιράστηκε μαζί μας πως ο δήμαρχος Λευκωσίας κ. Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης έχει απευθύνει πρόσκληση στην ίδια για μία μεγάλη και αναδρομική ατομική της έκθεση, η οποία αναμένεται να λάβει χώρα τον Μάρτιο του 2025 στο NiMAC (Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας, Συνεργασία: Ίδρυμα Πιερίδη). Η ίδια, πρέπει να πούμε πως, κινείται στα εικαστικά σαλόνια της Γαλλίας, εδώ και αρκετά χρόνια. Τελευταία συμμετοχή ήταν κατά την περσινή χρονιά, όταν έλαβε μέρος στο «Salon de la Société des Artistes Français», στο οποίο συμμετέχουν Γάλλοι καλλιτέχνες και δίνεται θέση μόνο σε 200 ζωγράφους από όλο τον κόσμο. Εκεί, η Κύπρια ζωγράφος είχε βραβευτεί κιόλας με τον τιμητικό τίτλο «Mention» (Μετάλλιο τιμής, Τιμητικός Έπαινος) από την επιτροπή του Σαλονιού των Γάλλων καλλιτεχνών για τη συμμετοχή της με το έργο «L’ecrivain». Επιπλέον, όπως μας ενημέρωσε, θα συμμετάσχει για τρίτη χρονιά στην «Art Capital» του Παρισιού η οποία θα λάβει χώρα τον επόμενο μήνα.