Την εταιρεία OpenAI δεν την ήξεραν πολλοί, την επισκίαζε το προϊόν της, το Chat GPT. Την προηγούμενη εβδομάδα την έμαθαν σχεδόν όλοι αφού τα όσα συνέβησαν στο εσωτερικό της τάραξαν τον κόσμο της τεχνολογίας σε βαθμό που να γίνει ένα από τα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά θέματα.

Όλα ξεκίνησαν, όταν την προπερασμένη Παρασκευή, το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας απέλυσε τον διευθύνοντα σύμβουλο (και μέλος του), Σαμ Άλτμαν, συνιδρυτή της εταιρείας. Όταν το δ.σ. κλήθηκε να εξηγήσει την πράξη του, απάντησε με ήξεις αφήξεις, ότι είχε χάσει πλέον την εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του.

Ο ντόρος που ξέσπασε αμέσως ήταν τέτοιος που μέσα στο Σαββατοκύριακο φάνηκε ότι ο Άλτμαν μπορεί και να επέστρεφε. Όχι μόνο οι επενδυτές της εταιρείας πίεζαν για την επαναφορά του αλλά και οι 700 και κάτι εργαζόμενοι συσπειρώθηκαν και δήλωσαν ότι όπου και να πάει θα τον ακολουθήσουν. Και δεν είναι όποιοι να 'ναι. Μιλάμε για το ανφάν γκατέ της τεχνολογίας. Δισεκατομμύρια δολάρια -και, πιθανόν, η πορεία ολόκληρης της βιομηχανίας της τεχνητής νοημοσύνης- κρέμονταν από την τύχη της απόφασης του διοικητικού συμβουλίου, και πολλοί περίμεναν ότι θα υποχωρούσε υπό την πίεση και θα ανατρεπόταν.

Αντ' αυτού, το διοικητικό συμβούλιο παρέμεινε σταθερό, επιβεβαιώνοντας την Κυριακή σε ένα βραδινό υπόμνημα προς τους υπαλλήλους ότι η απομάκρυνσή του ήταν «απαραίτητη για να διατηρηθεί η ικανότητα του διοικητικού συμβουλίου να εκτελεί τις αρμοδιότητές του και να προωθεί την αποστολή αυτού του οργανισμού». Προσωρινός επικεφαλής διορίστηκε ο Έμετ Σίαρ, το πρώην αφεντικό του Twitch (τι είναι αυτό, ρωτήστε την πιτσιρικαρία σπίτι).

Λίγες ώρες αργότερα, ο Σάτια Ναντέλα, ο διευθύνων σύμβουλος της Microsoft, ανακοίνωσε ότι ο Άλτμαν και το δεξί του χέρι, Γκρεγκ Μπρόκμαν, ο οποίος ήταν ο πρόεδρος του δ.σ. και παραιτήθηκε μετά την απόλυση Άλτμαν, θα ενταχθούν στον τεχνολογικό γίγαντα για να ηγηθούν ενός νέου τμήματος έρευνας ΑΙ. Και όλοι αναρωτήθηκαν, αφού ο πρόεδρος φεύγει μαζί με το διωγμένο μέλος, ποιος έδιωξε τον Άλτμαν;

Υπάρχει ένα σενάριο που κυκλοφόρησε ευρέως. Ότι δηλαδή ο Άλτμαν στήριζε υπερβολικά τη «ρύθμιση» της ΑΙ, είχε μάλιστα μιλήσει σχετικά στη σύνοδο κορυφής που διοργάνωσε ο Βρετανός Πρωθυπουργός, Ρίσι Σούνακ, πριν από λίγες εβδομάδες (και γι' αυτό είχαμε γράψει), θέτοντας σε κίνδυνο την κερδοφορία της εταιρείας. Παρουσιάστηκε έτσι ως η μάχη του καλού (Άλτμαν) με τους κακούς, με τον πρώτο να θέλει το καλό του κόσμο και οι άλλοι μόνο κέρδη για την εταιρεία τους. Που, ειρήσθω εν παρόδω, ξεκίνησε ως ΜΚΟ. Αλλά από τη φύση τους, οι ΜΚΟ δυσκολεύονται να λάβουν τη χρηματοδότηση που έχουν οι κερδοσκοπικοί οργανισμοί. Έτσι, το 2019, γεννήθηκε ένα παράξενο υβρίδιο κι έτσι έμπλεξαν τα πράγματα.

Η μη κερδοσκοπική OpenAI δημιούργησε ένα κερδοσκοπικό σκέλος. Οι επενδυτές μπορούσαν να βάλουν χρήματα στην εταιρεία και να ελπίζουν σε αποδόσεις - οι οποίες θα είχαν ανώτατο όριο τις 100 φορές την αρχική τους επένδυση. Το κερδοσκοπικό και το μη κερδοσκοπικό σκέλος θα σχημάτιζαν μια εταιρική σχέση - αλλά όχι ισότιμη. Για να διασφαλιστεί ότι ο κερδοσκοπικός βραχίονας θα ευθυγραμμιζόταν με τις θεμελιώδεις αξίες της OpenAI, αποφασίστηκε ότι το μη κερδοσκοπικό συμβούλιο θα διοικούσε ολόκληρη την εταιρεία. Ένα είδος σύνθεσης «το καλύτερο και από τους δύο κόσμους». Σύμφωνα με την ίδια την OpenAI, η μη κερδοσκοπική εταιρεία θα εξασφάλιζε ότι «η αποστολή και οι αρχές... θα υπερισχύουν της υποχρέωσης για παραγωγή κέρδους».

Και ως εκ θαύματος, μέχρι το κείμενο να φτάσει μέχρι εδώ, ο Άλτμαν και ο Μπρόκμαν είχαν επιστρέψει στην εταιρεία μετά από πέντε χαοτικές μέρες ενώ τα μέλη του δ.σ. που τους είχε αποπέμψει εξοβελίστηκαν. Η επιστροφή τους χαιρετίστηκε από όλους με ανακούφιση, ενώ διαβάσαμε και δηλώσεις ότι οι δεσμοί της εταιρείας με τη Microsoft θα γίνουν ακόμα πιο στενοί.

Όλα αυτά τα παρακολουθούμε με ευλάβεια, την ώρα που η ΕΕ έχει σχεδόν έτοιμη τη νέα της νομοθεσία για την ΑΙ (που θα ονομάζεται Data Act). Την περασμένη Δευτέρα, το πρακτορείο Reuters ανέφερε ότι Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία κατέληξαν σε μια ακόμα συμφωνία για τη ρύθμιση της ΑΙ.