Μία νεαρή Κύπρια, με πολλές ιδιότητες, που σίγουρα θα έλεγε κανείς πως αποτελεί μια ενεργή πολίτισσα καθώς ασχολείται με όσα προβληματίζουν τη νεολαία αλλά και την κοινωνία ευρύτερα. Ένα άλλο και ιδιαίτερο κομμάτι της όμως συστήνεται και κυκλοφορεί μέσα από μια ποιητική συλλογή που τιτλοφορείται «25 ανάσες σε γραφή». Η Χριστιάνα Ξενοφώντος δημιουργεί μέσα από τις ανάσες διαδρομές στον έρωτα, στο χάος και σε μια αλήθεια που είναι γυμνή και παράλληλα ντύνει το καθετί. Στο «Παράθυρο», η ίδια μοιράζεται περισσότερα γι' αυτό το κομμάτι του εαυτού της, το οποίο θα παρουσιαστεί στις 29 Νοεμβρίου 2023 στο «Έρμα».

Πώς ξεκίνησε το ταξίδι της γραφής;

Ξεκίνησα να γράφω γύρω στα έντεκά μου, όταν έφυγε ο παππούς μου από τη ζωή. Ήταν ο άνθρωπος που με μεγάλωσε, περνούσαμε πολύ χρόνο μαζί και με έμαθε πολλά πράγματα. Του είχα ιδιαίτερη αδυναμία, οπότε όταν 'έφυγε' ήταν ένα μεγάλο σοκ για μένα. Το πρώτο μου σοκ από απώλεια… ήμουν και σε ηλικία να την αντιληφθώ, να κατανοήσω τι συνέβη. Οπότε έψαχνα έναν τρόπο να αποτυπώσω όσα αισθανόμουν και δεν μπορούσα να τα εξωτερικεύσω. Έτσι, βρήκα διέξοδο στη γραφή με μικρά-μικρά στιχάκια, ιστοριούλες, κ.ά. Στη συνέχεια, αυτό συνέχισε και στην εφηβεία, οπότε και αρχίζουμε συνήθως να έχουμε περισσότερη τριβή με εξωσχολικές δραστηριότητες. Ουσιαστικά, είχα πάντα μέσα μου εκείνο το 'σκουλούτζι'… ήμουν στην εφημερίδα του σχολείου, έγραφα άρθρα και γενικότερα μου άρεσε να αποτυπώνω στο χαρτί τις δικές μου σκέψεις, απόψεις, συναισθήματα κ.λπ. Η μαμά μου έχει φυλαγμένα τεύχη της σχολική εφημερίδας με κείμενά μου μέσα. Στο λύκειο, κιόλας, θυμάμαι πως έλαβα μέρος σε έναν διαγωνισμό για τον Τεύκρο Ανθία και κέρδισα. Οπότε, υπάρχει ίσως μια συνοχή. Μετά τα 18 άρχισε να διαμορφώνεται και να συγκροτείται ο τρόπος που γράφω και φυσικά ο προσανατολισμός μου στην ποίηση. Κατάλαβα πως δεν μου άρεσε να διαβάζω απλώς, ήθελα να γράφω, χωρίς απαραίτητα να γνωρίζω αν είμαι καλή.

Ποια ήταν η πρώτη σου επαφή με ποιήματα;

Λίγο πριν ενηλικιωθώ άρχισε να μπαίνει για τα καλά στη ζωή μου και να διαβάζω ποίηση, πάρα πολλή ποίηση. Κατάλαβα πως με γοήτευε η δυσκολία της ποίησης από την άποψη ότι έχει έναν πολυδιάστατο τρόπο για να την ερμηνεύσεις. Αλλιώς θα το ερμηνεύσω εγώ ένα ποίημα και αλλιώς εσύ. Άρχισα από την Κική Δημουλά, η οποία κατάφερε, νομίζω, να κάνει την ποίηση αγαπητή και προσβάσιμη στη δική μου γενιά, και ίσως πιο κατανοητή, ωραία και όχι απροσέγγιστη. Ο Ρίλκε μου αρέσει πολύ. Γενικά, όμως, διαβάζω πολύ και όχι μόνο ποίηση… και δεδομένου και του υποβάθρου μου, πολιτικές επιστήμες, προσπαθώ να διαβάζω και πιο θεωρητικά κείμενα που με βοηθούν να κρατάω τη σκέψη μου σε εγρήγορση.

Η Χριστιάνα Ξενοφώντος με την πρώτη της ποιητική συλλογή «25 ανάσες σε γραφή».

«25 ανάσες σε γραφή». Μίλησέ μας γι' αυτήν την πρώτη συλλογή ποιημάτων σου.

Οι «25 ανάσες σε γραφή» ήταν ένα δείγμα για να καταλάβει ο κόσμος ποια είναι η Χριστιάνα. Που δε θέλω απαραίτητα να μάθουν ποια είναι η Χριστιάνα... είναι «25 ανάσες» γιατί η «ανάσα», εκ των πραγμάτων, μας υπενθυμίζει πως είμαστε ζωντανοί. Άρα, μέσα από αυτή τη συλλογή, ο καθένας ίσως βρει μια μικρή ανάσα που να τον χαρακτηρίζει ή να προσεγγίζει τι περνάει, νιώθει ή οτιδήποτε άλλο. Το βιβλίο περιέχει ποιήματα από διάφορες χρονικές περιόδους της ζωής μου. Να πούμε κιόλας ότι αυτά τα 25 ποιήματα ήταν έτοιμα από το 2018. Άρα, όλα γράφτηκαν σίγουρα πριν το 2018. Ίσως η πιο παραγωγική περίοδος να ήταν από το 2015 μέχρι το 2017, αλλά και μετά μέχρι το 2018 που ολοκληρώθηκε η συλλογή. Να πούμε ότι το εξώφυλλο που παρουσιάζει ένα ηλιοβασίλεμα αλλά και τα σκίτσα που βρίσκονται μέσα τα έχει φιλοτεχνήσει η Άντρεα Αυγουστή. Η πιο όμορφη στιγμή της ημέρας για μένα είναι η ώρα του ηλιοβασιλέματος. Ένα από τα κείμενα, το οποίο έχει τίτλο «Εκεί», αποτυπώνει αυτό που βλέπουμε στο εξώφυλλο. Το μπαλονάκι είναι μια αναφορά στη φοβία που είχα, ανέκαθεν, με τα μπαλόνια. Όταν έσπαγε δίπλα μου έκλαιγα... μεγαλώνοντας όμως άρχισα να το ξεπερνάω. Είναι μια υπενθύμιση για τους φόβους μου μπροστά στην πιο αγαπημένη μου στιγμή, που είναι η δύση του ήλιου.

Είναι έτοιμα από το 2018, πώς και δεν προέκυψε πιο νωρίς;

Θα κυκλοφορούσε τότε από έναν εκδοτικό οίκο της Αθήνας αλλά έκανα πίσω τελευταία στιγμή. Ένιωθα πως δεν ήμουν έτοιμη. Μεσολάβησε και ο κορωνοϊός και εκεί προβληματιζόμουν αν υπήρχε η ανάγκη να διαβάσει ο κόσμος τις σκέψεις και τα ποιήματά μου και τελικά τέλη του 2021 πήρα την απόφαση πως θα εκδοθεί. Και συνέβη με τις εκδόσεις «Ρίζες» και τον Δημήτρη Παπαπολυβίου, τον οποίο και υπερευχαριστώ. Μέχρι εκείνη τη φάση δεν είχαν ενότητα ποίησης και έγινε με τις «25 ανάσες σε γραφή» που διήρκεσε έναν χρόνο και κάτι. Τέλη του καλοκαιριού του 2022 φτάσαμε στην τελική του μορφή.

Μίλησέ μας λίγο για τον τίτλο.

Το «25» αρχικά είναι πολύ σημαντικός αριθμός για μένα. Τα 25 μου έτη νομίζω ήταν ένα κομβικό σημείο για να συνειδητοποιήσω, να αλλάξω, να προβληματιστώ για διάφορα πράγματα. Έτσι, σε συνδυασμό με τις ανάσες βγήκε το «25 ανάσες σε γραφή» που είναι ο τίτλος και το σύνολο των ποιημάτων της συλλογής. Όσον αφορά την αναφορά στις «ανάσες», προκύπτει από το γεγονός ότι όποτε δυσφορούμε, όποτε δεν είμαστε καλά πρέπει να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας να τις παίρνει. Έκανα, ας πούμε, ένα ποτ πουρί πολύ σημαντικών στοιχείων, του αριθμού 25, των ανασών και της γραφής.

Πώς θα χαρακτήριζες αυτήν την πρώτη σου συλλογή;

Προσωπική. Είναι ένα συνονθύλευμα συναισθημάτων, καταστάσεων και όχι απαραίτητα μόνο της Χριστιάνας, αλλά και του περίγυρού της. Δηλαδή, μπορεί μετά από κάποια συζήτηση με φίλους που μου εξέφραζαν τους προβληματισμούς τους για διάφορα πράγματα. Έχει πολύ έρωτα, αναπόφευκτα, και μια πιο κοινωνική «έκταση» ως προς τους προβληματισμούς μας. Γι’ αυτό γράφουμε βέβαια, γράφουμε γιατί μας προβληματίζουν, μας ανησυχούν και σοκάρουν καταστάσεις. Γενικά, είναι μια υπενθύμιση, προς εμένα πρώτα, να ανασαίνω και να το θυμάμαι σε ό,τι κι αν έρθει. Επίσης, είναι ευλογία στο τέλος της ημέρας το ότι ζούμε.

Ποιο είναι το ποίημα της συλλογής που σε χαρακτηρίζει αυτήν την περίοδο;

Είναι το ποίημα «Αλήθεια γυμνή». Είναι υπενθύμιση, αντέχουμε; Προσωπικά, βιώνω μια απαιτητική περίοδο. Βλέπω πολύ σκοτάδι γύρω μας και δεν μου αρέσει. Οπότε προσπαθώ να κρατώ την αλήθεια μου αναλλοίωτη και ταυτόχρονα την ψάχνω. Ξέρεις… μεγαλώνουμε, αλλάζουμε και οι προκλήσεις και οι απαιτήσεις είναι διαφορετικές, δεν είναι οι ίδιες με πριν από ένα ή δύο χρόνια. Βρίσκομαι και σε διάφορους χώρους που είναι πολύ εύκολο να αφομοιωθείς σε καταστάσεις που δεν σε εκφράζουν. Πολλές φορές, λόγω της ενασχόλησής μου με όλα αυτά τα πεδία, μπορεί να εκλάβω και αρκετή τοξικότητα ή κακή κριτική χωρίς να στηρίζεται κάπου. Απλώς και μόνο συμβαίνει επειδή είμαι εμπλεκόμενη και σε άλλα σύνολα. Οπότε για μένα, η αλήθεια είναι πολύ σημαντική, να είσαι καθαρός.

…

Την αλήθεια τη φοράς.
Τη φοράς γυμνή.
Τη φοράς καθαρή σε γυμνό κορμί
Κι αυτή πάντα ξέρει.
Ξέρει πώς να ντύνει το καθετί.

[κομμάτι από το ποίημα (vi) «Αλήθεια γυμνή»]

Αναμένουμε και δεύτερη συλλογή; Υπάρχει υλικό;

Βεβαίως και υπάρχει. Πάντα υπάρχει υλικό. Για να είμαι ειλικρινής δεν γράφω τόσο συστηματικά λόγω μη διαθέσιμου χρόνου. Θέλω όμως να είναι οι συνθήκες τέτοιες... η γραφή είναι σαν τον έρωτα, θέλεις να γράψεις. Δεν θα πιέσεις τον εαυτό σου να το κάνει. Οπότε, το αφήνω για να εκφράζεται από μόνο του. Όμως, όπως είπα, υλικό υπάρχει και σκέφτομαι ήδη για το επόμενο που θα έρθει. Σίγουρα θα είναι κάτι μεγαλύτερο από τις «25 ανάσες». Σπίτι έχω αρκετά, μικρά, τετραδιάκια που έχουν μέσα ποιήματά μου, τα οποία μπορεί να αποτύπωνα σε χαρτομάντιλα ή ακόμα και στις σημειώσεις του κινητού.

Πες μας λίγα πράγματα για την παρουσίαση…

Η παρουσίαση θα γίνει στις 29 Νοεμβρίου, η ώρα 19.00 στο Βιβλιοπωλείο Καφεαναγνωστήριο Έρμα. Το «Έρμα» ήταν ένας από τους χώρους που αγκάλιασε την ποιητική συλλογή «25 ανάσες σε γραφή». Το φιλοξενούν στον χώρο τους και ο κόσμος μπορεί να το αγοράσει από εκεί. Έτσι κι αλλιώς, όμως, αγαπώ πολύ τον χώρο τους και το συζητούσαμε καιρό να κάνουμε κάτι εκεί. Υπάρχει αρκετή αλληλοϋποστήριξη. Έγινε μια πρώτη παρουσίαση τον Ιανουάριο του 2023 και τώρα κάνουμε μία ακόμα και για τον κόσμο που δεν κατάφερε να έρθει. Ετοιμάζουμε κάτι όμορφο σε συνδυασμό με τη μουσική. Μία παρουσίαση βιβλίου είναι από μόνη της μια όμορφη εκδήλωση αλλά θεωρώ πως είναι ωραίο να σμίγουμε τις τέχνες μας και να δημιουργούμε κάτι.