Tahini Molasses | Ξεματιάζοντας την παράδοση
Με αφορμή τις πρόσφατες εμφανίσεις του σε Ξαρκής και Queerwave, μιλά στο «Π» για το πρώτο σινγκλ και το έργο @ που εμπλέκεται σε θέματα ιστορίας, νοσταλγίας και queerness
@ Tahini Molasses είναι Κύπρι@ ερμηνεύτ@, καλλιτέχν@ και μουσικ@ς του οποίου το έργο εμπλέκεται σε θέματα ιστορίας, νοσταλγίας και queerness. Με την επανερμηνεία των παραδοσιακών τραγουδιών και συμβολισμών από μια queer οπτική και την ανάμειξη της ηλεκτρονικής μουσικής με τους ήχους makam, στοχεύουν στην επέκταση της εκπροσώπησης στο πολιτιστικό της περιοχής μνήμη και φαντασία. T@ είδαμε τον Σεπτέμβρη στο φεστιβάλ Ξαρκής και στην έναρξη του φεστιβάλ Queerwave. Το πρώτο τ@ σινγκλ «Nazar» παρουσιάζεται στο βίντεο τρέιλερ του φεστιβάλ. Τ@ συναντήσαμε σε ένα καφέ της Λευκωσίας εν μέσω περφόρμανς, πρότζεκτ και παραλίας.
Πού μεγάλωσες;
Μεγάλωσα στη βόρεια Λευκωσία, κάτι που νομίζω ότι μου δίνει αυτή την κατανόηση και μη κατανόηση του διαχωρισμού. Κυριολεκτικά μεγάλωσα περνώντας τα σύνορα με το που άνοιξαν το 2003, είμαι τώρα 27 ετών. Θυμάμαι ότι είχαμε περάσει τα σύνορα για πρώτη φορά με τη γιαγιά μου. Η γιαγιά μου είναι μια ξεχωριστή προσωπικότητα στη ζωή μου, παρεμπιπτόντως. Είχαμε επισκεφθεί το χωριό της. Και η γιαγιά και ο παππούς, κατάγονται από χωριά της επαρχίας Πάφου (Σάραμα και Ιστιντζιό). Όταν επισκεφτήκαμε το χωριό της στην Πάφο, ήταν μια τόσο συγκινητική στιγμή. Παρόλο που ήμουν πολύ μικρός, τα θυμάμαι όλα.
Ποια ήταν ακριβώς η επιρροή της γιαγιάς;
Μίλησα γι' αυτήν στην παράσταση στο Ξαρκής, ήρθε αυθόρμητα. Κατ' ακρίβειαν μίλησα και για τις δύο γιαγιάδες μου στην αρχή της περφόρμανς μου. Βασικά σχεδόν μεγάλωσα με τη γιαγιά Σούζι, επειδή και οι δύο γονείς μου δούλευαν, τις καλοκαιρινές μου διακοπές τις περνούσα στο σπίτι της. Αισθάνομαι ότι έχουμε ένα πολύ όμορφο δεσμό. Στην πραγματικότητα είχα και από τα δύο άκρα φροντίδα, όπως είχα αναφέρει στην εισαγωγή της περφόρμανς με τις δύο γιαγιάδες μου. Η μία είναι πολύ συντηρητική σε σημείο που οι απόψεις της μπήκαν εμπόδιο στην επικοινωνία και τη σύνδεσή μας. Και μετά υπάρχει η Σούζι που δεν αμφισβήτησε ποτέ αυτό που είμαι και τι κάνω στη ζωή μου, είναι απλά ανοιχτή, με αγαπάει και με αποδέχεται. Είναι πολύ δοτική και στοργική και κάπως το πέρασε αυτό σε εμένα. Στην αρχή της περφόρμανς μου στο Ξαρκής είχα τραγουδήσει ένα παραδοσιακό τραγούδι με αργό ρυθμό το «Avuclarimda hala sicakligin var». Το τραγουδούσαμε με τη γιαγιά μου στο αυτοκίνητο. Είχα αρχίσει να ενδιαφέρομαι για την παλαιότερη παραδοσιακή μουσική και εκείνη τραγουδούσε πολλά τέτοιου είδους τραγούδια και μοιραζόταν ιστορίες από το παρελθόν της. Πώς ουσιαστικά μεγάλωσε μόνη της τη μητέρα μου και τη θεία μου όταν ο σύζυγός της την εγκατέλειψε. Στην πραγματικότητα, αισθάνομαι σαν να ήμουν περφόρμερ από πάντα. Όταν η οικογένειά μου καλούσε φίλους και οικογένειες με παιδιά, οι ενήλικες ήθελαν να κάνουν παρέα, να πίνουν και να καπνίζουν μόνοι τους. Έτσι μας έβαζαν τα παιδιά σε ένα δωμάτιο όπου εμείς τους ετοιμάζαμε παράσταση. Μου άρεσε πολύ να το κάνω αυτό. Μετά άρχισα να θέλω να μάθω πιάνο. Αλλά οι γονείς μου ήταν πολύ αντίθετοι σε αυτό.
Γιατί;
Δεν ξέρω. Νομίζω ότι όταν κατάλαβαν ότι ήθελα πραγματικά να το κάνω, φοβήθηκαν. Ήθελαν να γίνω γιατρός ή κάτι τέτοιο. Τελικά, σπούδασα βιοϊατρική επιστήμη, την οποία λάτρευα, αλλά δεν ήταν κάτι που πραγματικά ήθελα να ακολουθήσω. Εν τέλει τους έπεισα να μου πάρουν ένα πιάνο. Έμαθα να παίζω μόνος μου με τη βοήθεια του YouTube. Θυμάμαι μια μέρα πήγαμε στο σπίτι μιας άλλης οικογενειακής φίλης που ήταν και η ίδια πιανίστρια. Όταν με άκουσε να παίζω έμεινε έκπληκτη. «Πού το έμαθες αυτό; Πώς;». Είπε στους γονείς μου, ότι πρέπει να πάτε αυτό το παιδί να κάνει μαθήματα. Έτσι άρχισα μαθήματα πιάνου μετά από αυτό. Αλλά αυτό έγινε μόνο κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων ετών του λυκείου. Όταν έφυγα για σπουδές στην Αγγλία εκεί η διέξοδός μου ήταν η αίθουσα πιάνου στην πανεπιστημιούπολη. Πήγαινα εκεί, έπαιζα και τραγουδούσα.
Πότε ανέβηκες στη σκηνή;
Ήταν πραγματικά τυχαίο. Είχα μετακομίσει στο Λονδίνο από το Μπράιτον και άρχισα να εργάζομαι σε ένα καφέ. Ένα απόγευμα γινόταν μια συνάντηση εκεί για τη δημιουργία μιας κολεκτίβας και τη διοργάνωση μιας εκδήλωσης που θα αναδείκνυε κουίρ καλλιτέχνες της Νοτιοδυτικής Ασίας και της Βόρειας Αφρικής. Έψαχναν κάποιο να τραγουδήσει, εκεί βρισκόταν ένας κοινός γνωστός ο οποίος με πρότεινε. Έτσι αρχίσαμε να συζητάμε. Τους είπα ότι θα ήθελα πολύ να τραγουδήσω και να συμμετάσχω στην παράσταση. Ήταν δύο μέρες πριν από ένα σύντομο ταξίδι στην Κύπρο. Όταν ήμουν στην Κύπρο άρχισα να κάνω δεύτερες σκέψεις. Δεν ήμουν σίγουρος για τον εαυτό μου, αν μπορούσα να το κάνω. Αλλά τελικά τους έστειλα μήνυμα λέγοντάς τους ότι θα χαρώ πολύ να λάβω μέρος. Ανέβηκα στη σκηνή, τραγούδησα ένα τραγούδι και αυτό ήταν!. Για κάποιο λόγο, όταν είμαι στη σκηνή... δεν ξέρω, είναι σαν να συμβαίνει κάτι. Δεν μπορώ να τραγουδήσω όταν δεν είμαι στη σκηνή. Και όταν είμαι στη σκηνή... Γίνεται κάτι. Γίνομαι σαν ένα κανάλι. Δεν ξέρω τι είναι. Αλλά κάτι με κυριεύει. Και τότε η φωνή μου ανοίγει. Τροφοδοτούμαι από την ενέργεια του κοινού. Και μετά νομίζω ότι έχει να κάνει με τα συναισθήματα που νιώθω για την αφήγηση της ιστορίας μέσα από τα τραγούδια... Αντί να σκέφτομαι πώς φαίνομαι. Πώς χορεύω. Τι φοράω. Είναι το συναίσθημα των τραγουδιών με το οποίο συνδέομαι περισσότερο. Απλά γίνομαι ένα κανάλι του κάθε τραγουδιού.
Η κολεκτίβα αυτή είναι το Harem of No one;
Ναι! Μια κολεκτίβα κουίρ ερμηνευτών τουρκικής, κουρδικής, κυπριακής και νοτιοδυτικοασιατικής καταγωγής με έδρα το Λονδίνο. Η ομάδα χρησιμοποιεί την τέχνη, τη χαρά και την κουίρ ενσάρκωση ως εργαλεία για τη δημιουργία ενός ασφαλούς χώρου για την κοινότητα. Το να εμφανίζομαι σε μια κολεκτίβα με drag περφόρμερ, νιώθω ότι η σκηνική μου παρουσία μπορεί να θεωρηθεί ως κοστούμι, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια προέκταση της ταυτότητας του φύλου μου. Στο τέλος του τελευταίου έτους του πανεπιστημίου, όταν άρχισα να βγαίνω με κάποιον που μου σύστησε τον όρο non-binary, συνειδητοποίησα πόσο νόημα έκανε αυτό για μένα. Η αλήθεια είναι ότι το ένιωθα αυτό από παιδί, ξέρεις η κλασική ιστορία του αγοριού που όταν οι γονείς του είναι έξω δοκιμάζει τα ψηλοτάκουνα της μαμάς του κ.λπ. Ήταν ένα παιχνίδι αλλά κατά βάθος ένιωθα ότι υπήρχε κάτι περισσότερο. Από τότε που έμαθα τη γλώσσα και απομάθησα τις κατηχούμενες ιδέες για το τι είναι το φύλο, άρχισα να εκφράζω τον αυθεντικό μου εαυτό. Συνειδητοποίησα ότι δεν προσδιορίζομαι απαραίτητα ως άνδρας. Στην πραγματικότητα αυτοπροσδιορίζομαι ως τρανς. Και όταν λέω τρανς εννοώ μια «τρανς-στάση/μετάβαση» του εαυτού μου ό,τι και όπως θέλω να εκφράσω το φύλο μου. Αλλάζει διαρκώς. Έχω μέρη του σώματός μου που θεωρούνται κοινωνικά ως αρσενικά χαρακτηριστικά, όπως οι τρίχες του σώματός μου. Δεν τα ήθελα ποτέ ως παιδί, αλλά μετά αποφάσισα ότι δεν θα τα πολεμήσω. Είναι μέρος του σώματός μου. Αν το μούσι μου είναι εκεί, είναι μέρος του εαυτού μου και είμαι θηλυκή και ως εκ τούτου το μούσι μου είναι θηλυκό. Επομένως, για να σας πω την αλήθεια, στο τέλος δεν με νοιάζει πώς οι άλλοι αντιλαμβάνονται εμένα και το σώμα μου».
Πότε γεννήθηκε η Tahini Molasses;
Είχα αρχίσει να εμφανίζομαι σε περφόρμανς με το Harem of No One, μέσω αυτής της συνάντησης με τους Harem ακολούθησαν και άλλες συνεργασίες με παραστάσεις στο Ανατολικό Λονδίνο. Αυτό βασικά εξελίχθηκε στο να πειραματίζομαι σε αυτό το περιβάλλον, με πολλά στοιχεία του drag μέσα από αυτό. Αλλά ποτέ δεν ήταν μια εμπειρία δημιουργίας μιας άλλης προσωπικότητας για μένα. Θυμάμαι να σκέφτομαι ότι αν ποτέ χρειαστεί να έχω ένα καλλιτεχνικό όνομα, το όνομά μου θα πρέπει να είναι Tahini Molasses γιατί είναι κάτι που τρώω κάθε μέρα για πρόγευμα! Το υιοθέτησα κάπως οργανικά και τελικά εξελίχθηκε σε κάτι που δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα έκανα. Δεν θα μπορούσα να φανταστώ ότι θα ήταν δυνατό να συνδυάσω την πολιτισμική με την κουίρ ταυτότητά μου, γιατί πάντα υπήρχε ένα κενό μεταξύ των δύο. Νομίζω ότι η περφόρμανς μου ως Tahini Molasses με έκανε να συνειδητοποιήσω πόσα από την κουλτούρα μου αγαπώ. Τι θα φανταζόμουν αν ήμουν παιδί; Τι θα ήθελα να δω; Αυτό σκεφτόμουν και σκέφτομαι όταν δημιουργώ την περφόρμανς μου. Αν ήμουν παιδί και έβλεπα την περφόρμανς μου ή παρόμοια περφόρμανς, νομίζω ότι η ζωή μου θα άλλαζε. Επειδή αυτή ήταν μια πιθανότητα που ήταν ανύπαρκτη. Ποτέ δεν πίστευα ότι κάτι τέτοιο θα συνέβαινε όταν ήμουν παιδί. Έτσι το σκέφτομαι. Η περφόρμανς είναι μια εξερεύνηση του εαυτού σου. Το κάνεις για σένα αλλά και για τους άλλους, φυσικά, γιατί η ερμηνεία αφορά το κοινό. Πολλές από τις περφόρμανς μου είναι διαδραστικές, είναι περισσότερο αφηγηματικές. Και είναι περισσότερο ένα είδος φανταστικού για το τι μπορεί να είναι οι παραδόσεις και πώς υπάρχει και υπήρχε πάντα ποικιλομορφία και queerness μέσα τους.
Πώς προέκυψε το πρώτο σου σινγκλ Nazar;
Πάντα έπαιζαν μουσική στο πιάνο μου και δημιουργούσα ήχους, αλλά ποτέ δεν κατάφερα να τελειώσω ένα κομμάτι. Το τραγούδι είναι μια συνεργασία ανάμεσα σε μένα και τον συγκάτοικό μου Τζακ (Hijac) έναν καταπληκτικό μουσικό παραγωγό. Ανάρρωνα από έναν τραυματισμό εκείνη την εποχή και σκεφτόμουν χαριτολογώντας ότι ήταν αποτέλεσμα ματιάσματος, ότι κάτι περίεργο συνέβαινε. Ως περφόρμερ δεχόμαστε πολλά βλέμματα διαρκώς, έτσι οι στίχοι του τραγουδιού αφορούν αυτή την έννοια. Nazar στα τουρκικά είναι η ιδέα του «κακού ματιού» του ματιάσματος. Τι σημαίνει να δέχεσαι ένα βλέμμα, συχνά επικριτικό βλέμμα; Έχουμε μάθει, ως παιδιά, με κάποιο τρόπο, σε αυτή την πεποίθηση ότι το «μάτι» είναι σαν μια μορφή επιτήρησης. Οι στίχοι αφορούν αυτή την ιδέα. Στη μουσική ήθελα να συνδυάσω τους ήχους που αγαπώ, τους παραδοσιακούς ήχους, τις βυζαντινές κλίμακες, τα μακάμ, ήχοι πολύ οικείοι σε μένα, με την αγάπη μου για την ηλεκτρονική μουσική. Ο Τζακ έφερε το σύγχρονο στοιχείο στην παραγωγή ήχου και εγώ το παραδοσιακό στοιχείο και έτσι δημιουργήσαμε το Nazar.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ