«Ημερολόγιο μη συμβάντων» είναι ο τίτλος της μίας από τις δύο πρώτες παραγωγές που ανεβάζει το Θέατρο Σκάλα, έστω και χωρίς στέγη, γυρίζοντας σελίδα με νέο διοικητικό συμβούλιο. Βέβαια, η πορεία του έργου φαίνεται πως θα μπορούσε να γράψει και αυτή το δικό της «ημερολόγιο μη συμβάντων». Από τη συγγραφή του έως τη μορφή που παίρνει ως μία θεατρική παράσταση. Με αφορμή την παρουσίασή του, το «Π» συνομίλησε με τον συγγραφέα Κώστα Μαννούρη και τον σκηνοθέτη Ονησίφορο Ονησιφόρου, οι οποίοι μοιράστηκαν μερικές σκέψεις για το έργο.

Ποια είναι όμως αυτή η πορεία; Σύμφωνα με τον συγγραφέα του έργου Κώστα Μαννούρη, άρχισε να το γράφει το 2012, ωστόσο το άφησε στο συρτάρι και το ολοκλήρωσε σε περίοδο 1-2 μηνών το 2014. Στη συνέχεια, το έργο παρουσιάστηκε το 2019 ως θεατρικό αναλόγιο σε σκηνοθεσία Μαρίας Μανναρίδου Καρσερά. Σήμερα μετά από μία περιπέτεια με τη σκηνή που θα το στέγαζε, βρήκε τελικά σπίτι στις Αποθήκες 79 [στην περιοχή Αγίου Λαζάρου στη Λάρνακα] και θα παρουσιάζεται μέχρι τις 14 Ιουλίου, ενώ θα ταξιδέψει και σε Λευκωσία και Λεμεσό.

Η αρχή

Ο συγγραφέας θυμάται πως ήταν φθινόπωρο του 2023. «Μου ζητήθηκε να συνδράμω στη νέα προσπάθεια του Θεάτρου Σκάλα με ένα κείμενό μου ως θεατρικός συγγραφέας. Στην αρχή ήμουν διστακτικός διότι ήδη είχα αρκετές υποχρεώσεις για την υποψηφιότητα για το Λάρνακα 2030, ωστόσο ως ένας καλλιτέχνης της πόλης ένιωσα την υποχρέωση απέναντι στην πόλη. Για να ενδυναμωθεί και να κάνει ένα νέο ξεκίνημα με καλλιτέχνες της πόλης. Η αλήθεια είναι πως υπέβαλα δύο έργα ενώπιον του Θεάτρου Σκάλα, τα οποία στη συνέχεια προτάθηκαν σε έναν σκηνοθέτη της πόλης, τον Ονησίφορο Ονησιφόρου ο οποίος τα διάβασε και επέλεξε το 'Ημερολόγιο μη συμβάντων'».

Κληθείς ο σκηνοθέτης να σχολιάσει αναφέρει πως «αυτό που με τράβηξε στο έργο ήταν η ανθρωπιά του, η τρυφερότητα και η διάσταση που αφορά το βίωμα της πραγματικότητας του κάθε ανθρώπου».

Από το Θέατρο Σκάλα… στις Αποθήκες 79

Στη συνέχεια, ζητήθηκε από τους δύο δημιουργούς να μιλήσουν για το πρόβλημα της στέγασης αφού το Θέατρο Σκάλα κρίθηκε ακατάλληλο και έκλεισε. «Εν μιά νυκτί, βρεθήκαμε όλα τα σχήματα άστεγοι. Περάσαμε από διάφορες ταλαιπωρίες, χωρίς να θέλει βέβαια κάποιος να μας βλάψει. Ήταν τέτοιες οι συνθήκες που αλλάξαμε διάφορους χώρους μέχρι να καταλήξουμε στις Αποθήκες 79», λέει ο Μαννούρης.

«Και νιώθω ευγνωμοσύνη στον Χάρη Καραγιάννη που μας παραχώρησε τον χώρο και μας έδωσε στέγη. Και πιστεύω ότι τροφοδότησε τη δραματουργία του έργου», προσθέτει ο ίδιος.

Από την πλευρά του, ο Ονησίφορος επισημαίνει πως ο χώρος είναι πολύ σημαντικός για τη δραματουργία. «Ξεκινώντας είχα στο μυαλό μου τη σκηνή του Θεάτρου Σκάλα. Ωστόσο, μόλις πληροφορηθήκαμε ότι δεν μπορούσε να ανεβεί εκεί, άρχισε μία διαδικασία εξεύρεσης χώρου για το έργο. Η αλήθεια είναι ότι αλλάξαμε 2-3 χώρους και έγιναν διάφορα μέχρι να καταλήξουμε στις Αποθήκες. Φτάνοντας όμως σε αυτό τον χώρο, νιώσαμε αμέσως πως ήταν ο καταλληλότερος. Υπήρχε μία συνδιαλλαγή, λοιπόν, του χώρου με τον σκηνοθέτη, τους ηθοποιούς και όλων των συντελεστών», λέει ο σκηνοθέτης.

«Ξέρεις η πέτρα είναι ένα ισχυρό στοιχείο του χώρου το οποίο οδήγησε να δημιουργηθεί η δραματουργία με βάση τα στοιχεία της φύσης, το νερό, τα χόρτα και η πέτρα. Υλικά τα οποία διαλύονται στον χρόνο, όπως και ο άνθρωπος είναι πεπερασμένος. Αλλάζουμε, δεν υπάρχει το 'για πάντα'», συμπλήρωσε.

Για το έργο

Όσον αφορά το έργο, «η αφετηρία του κειμένου ήταν η ατμόσφαιρα της Αθήνας», λέει ο συγγραφέας. «Όταν ήμουν εκεί το 2012 ήθελα με κάποιο τρόπο να καταγράψω αυτή την ατμόσφαιρα της Αθήνας», επισημαίνοντας πως «η τοποθεσία δεν είναι καθόλου φανταστική διότι καταγράφει και αναφέρεται σε χαρακτηριστικά, οδούς και δρόμους της πρωτεύουσας της Ελλάδος, που υπάρχουν στην πραγματικότητα».

Ο Μαννούρης σημειώνει πως «είναι ένα έργο που διαδραματίζεται στον 20ό αιώνα, αλλά δεν είναι σαφές το πότε ακριβώς, σίγουρα δεν είναι έργο του σήμερα».

«Είναι ένα κείμενο μίας άλλης συγγραφικής περιόδου, τώρα είμαι λίγο πιο στεγνός. Δεν είναι μελό, αλλά έχει περισσότερο συναισθηματισμό από τα κείμενα που γράφω τώρα. Έχει ενδιαφέρον όμως ότι με εκφράζει ακόμη και με συγκινεί αν και έχω μια απόσταση από αυτό πια. Μου θυμίζει άλλα γνωρίσματα της γραφής μου, βλέπεις πώς εξελίσσεται η γραφή στην πάροδο του χρόνου. Διότι η γραφή δεν είναι ανεπηρέαστη από τη ζωή και την κοινωνία. Σκέψου πόσα έχουμε περάσει από το 2012 μέχρι σήμερα, ως κοινωνία αλλά και ως άτομα. Οικονομικές κρίσεις, πανδημία καθώς και προσωπικά βάσανα. Οπότε η γραφή αλλάζει θερμοκρασία, χρώματα... αλλά όχι ύφος», προσθέτει.

Τι πραγματεύεται;

Σε αυτό το ερώτημα, ο Μαννούρης θέτει πως «υπάρχει ένα φιλοσοφικό υπόβαθρο στο κείμενο, ασχολείται με τα -μη συμβάντα- και πραγματεύεται πώς ορίζει ο καθένας υπαρξιακά τη ζωή και πώς αντιλαμβανόμαστε και προσπαθούμε να εξάγουμε συμπεράσματα για τη ζωή σε ένα ευρύτερο πλαίσιο».

«Ως συγγραφέας, παρατηρώ τη ζωή των άλλων, όμως παράλληλα παρατηρώ και τη δική μου ζωή. Είναι και η δική μου ζωή κάτω από το μικροσκόπιο και δεν το κάνω για να κρίνω, ούτε τους άλλους ούτε και τον εαυτό μου. Είναι μία προσπάθεια να καταλάβω τούτο το φαινόμενο που ονομάζουμε 'ζωή', ένα πολύ σύνθετο φαινόμενο. Μέσα από αυτή την αναθέτηση λοιπόν, καταλαβαίνεις τη βαρύτητα που έχουν τα μη συμβάντα στις ζωές μας. Παράδοξο, αν το σκεφτείς. Εκείνα που συμβαίνουν είναι όντως πολύ σημαντικά και καθοριστικά στη ζωή μας, αλλά και όσα δεν συμβαίνουν έχουν τελικά μία πολύ μεγάλη βαρύτητα στην εξέλιξη της ζωής μας όπως και για το πώς νιώθουμε γι' αυτήν».

«Αφορά όλα τα απωθημένα, οι επιθυμίες που δεν πραγματοποιήθηκαν, τα όνειρα που δεν πάτησαν στη γη. Αυτά τα μη συμβάντα που θεωρώ ότι είναι εξαιρετικά σημαντικά, υπάρχει μία μερίδα που δεν καταφέρνει να τα αποβάλει και να τα προσπεράσει. Την ακολουθούν, την επηρεάζουν και την οδηγούν σε έναν δρόμο συμφιλίωσης με αυτά. Υπάρχει φως στο τούνελ της ιστορίας...», συμπληρώνει.

Ο Ονησιφόρου, από τη δική του οπτική υπογραμμίζει πως θεωρεί ότι αποτελεί ένα σύγχρονο έργο αν και αναφέρεται σε συγκεκριμένη εποχή. «Πραγματεύεται την απομόνωση που βιώνει ένας άνθρωπος του σήμερα, βιώνει συνέχεια μοναξιά και σε ένα καπιταλιστικό σύστημα και ένα σύστημα που προσκαλεί τον άνθρωπο να είναι μόνος και να παλεύει μόνος».

«Από το προσωπικό δράμα, τον έρωτα και την ατολμία της ηρωίδας να πράξει κάτι όταν ήταν νεότερη, παρουσιάζει πόσο διστακτικός είναι ο κόσμος και φοβούμενος για το πώς θα κριθεί. Σε ένα άλλο επίπεδο, το έργο είναι υπαρξιακό και αυτό κάτι που με απασχολεί ιδιαίτερα. Με ενδιαφέρει η διερεύνηση της αντίληψής μας για τη ζωή, πόσο γρήγορα περνά η ζωή, γιατί βρισκόμαστε εδώ ή η απόφαση να μην διεκδικήσουμε τις πιθανότητες κ.ά. Στο έργο, αναφέρεται σε κάποια στιγμή, ότι ο καθένας είναι υπεύθυνος για τις πράξεις και τις μη πράξεις του», επισημαίνει ο Ονησιφόρου.

«Όταν πήγα στην πρώτη ανάγνωση και στη συνέχεια στις πρόβες, αντιλήφθηκα πως, παρότι το έργο είναι υπαρξιακό, είναι έντονα κοινωνικό. Διότι δεν θα ήθελα να παρουσίαζα, σε αυτή τη φάση, ένα κείμενο αμιγώς υπαρξιακό, αφού οι κοινωνικές και πολιτικές πιέσεις είναι έντονες. Με ανακούφισε. Γιατί η ηρωίδα μιλά για τον εαυτό της αλλά μιλά και για άλλους σαν 'εκείνη καμωμένη', μιλά για το περιθώριο και για όσους συνυπάρχουν σε αυτό», συμπληρώνει ο Μαννούρης.

Για την ηρωίδα, ο συγγραφέας αναφέρει χαρακτηριστικά ότι πρόκειται για μία μεγαλοκοπέλα, 48 ετών. «Εν τω μεταξύ, όταν το έγραφα ήμουν 36 ετών και τώρα που θα παρουσιαστεί ως παράσταση έφτασα στην ηλικία του χαρακτήρα. Και όντως τα πράγματα είναι με κάποιο τρόπο όπως τα περιέγραφα, δηλαδή ότι είναι μία κομβική ηλικία. Έχει παρέλθει η νεότητα, βλέπεις το γήρας να αχνοφαίνεται στο βάθος - αν και δεν έχεις φτάσει εκεί ακόμη. Σίγουρα δεν είσαι νέος, όπως ούτε και γέρος. Έχεις ζωή. Παίζει λοιπόν και με αυτό το κομμάτι, το ηλικιακό της ηρωίδας», σχολιάζει.

Στη συνέχεια, για την πλοκή ο Μαννούρης περιγράφει πως τη συναντούμε ένα απόγευμα κατά το οποίο αποφασίζει να εγκαινιάσει αυτό το «ημερολόγιο μη συμβάντων.» «Με αφετηρία λοιπόν αυτό, δέχεται μία επίσκεψη από μία κοπέλα 18 ετών, η οποία ισχυρίζεται πως είναι συμμαθήτριά της. Ξεκινά, έτσι, ένα παιχνίδι με τον χρόνο και τη φαντασία όπου η ηρωίδα αφήνεται σε αυτό και έρχεται αντιμέτωπη με τον εφηβικό της έρωτα, τον οποίο της φέρνει η 18χρονη συμμαθήτριά της. Και από εκεί, εισέρχεται σε ένα άλλο πλαίσιο… αυτό του έρωτα. Στην κορύφωση του έργου», υποδεικνύει ο ίδιος.

Συντελεστές

Συγγραφέας: Κώστας Μαννούρης
Σκηνοθεσία: Ονησίφορος Ονησιφόρου
Βοηθός σκηνοθέτη: Κρίστη Χαραλάμπους
Σκηνικά-Κοστούμια: Ανδρέας Παρασκευάς
Μουσική: Αντώνης Αντωνίου
Κίνηση: Άννη Χούρη
Φωτισμός: Γιώργος Λάζογλου
Σύμβουλος Δραματουργίας: Κατερίνα Χριστοδουλίδου

Παίζουν: Έρικα Μπεγέτη, Ανδρέας Παράσχος και Κρυστάλ Μιχαήλ

Πληροφορίες

«Ημερολόγιο μη συμβάντων» του Κώστα Μαννούρη, σε σκηνοθεσία Ονησίφορου Ονησιφόρου

Παραστάσεις: 26-30 Ιουνίου, 7 & 12-14 Ιουλίου στη Λάρνακα

Περιοδεία

Θέατρο Δέντρο, Λευκωσία

5 & 6 Ιουλίου 2024

Παλαιό Ξυδάδικο, Λεμεσός

10 Ιουλίου 2024

Διάρκεια: 1 ωρα και 10 λεπτά.

Χώρος: Πολυχώρος «Αποθήκη 79» (Αποθήκες Αγίου Λαζάρου)

Τιμές εισιτηρίων: €15 | €13 [*Μειωμένο εισιτήριο: ΑμεΑ, μαθητές, φοιτητές, άνεργοι, συνταξιούχοι, ηθοποιοί. Απαιτείται επίδειξη αποδεικτικού/ταυτότητας στην είσοδο].

Προπώληση εισιτηρίων: soldoutticketbox.com