Παρ' όλο που η ύπαρξη διπλών συμφώνων στην κυπριακή διάλεκτο αποτελεί ένα από τα εμβληματικότερα χαρακτηριστικά της, αυτό που ίσως δεν γνωρίζουμε είναι ότι διπλά σύμφωνα απαντούν και σε άλλες περιφερειακές νεοελληνικές διαλέκτους ή ιδιώματα, όπως τα δωδεκανησιακά, τα λιβισιώτικα, τα χιώτικα, τα ικαριώτικα, τα κατωιταλικά, μέρος των κυκλαδίτικων, μέρος των καππαδοκικών κ.ά.

Μαζί με τις υπόλοιπες «διπλωτικές» διαλέκτους, η κυπριακή διατήρησε διπλά σύμφωνα από την αρχαία ελληνική, και παράλληλα ανέπτυξε υστερογενή διπλά, είτε μέσω διαδικασιών που αναπτύχθηκαν εντός της διαλέκτου, είτε μέσω δανεισμού από άλλες γλώσσες. Στο άρθρο αυτό θα επιχειρήσουμε μια συνοπτική παρουσίαση των κυριότερων πηγών των διπλών συμφώνων της διαλέκτου.

α) Διπλά άμεσα κληρονομημένα από την αρχαία ελληνική: άππαρος (< αρχαίο ἱππάριον, υποκοριστικό του ἵππος), λάκκος, θάλασσα, φύλλον, αμμάτιν (< αρχ. ὀμμάτιον, υποκοριστικό του ὄμμα).

β) Διπλά που προέρχονται από άλλες γλώσσες, και που εισήλθαν στη διάλεκτο σε διάφορες ιστορικές περιόδους. Παλαιότερα είναι τα δάνεια από τη λατινική ή τις διάφορες νεολατινικές γλώσσες: παννίν < λατινικό pannus, βούλλα < λατ. bulla, τζ̆ελλίν < λατ. cella, καππέλλον < ιταλικό cappello, ταρράτσα < ιταλ. terrazza. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και διπλά που προέρχονται από ξένους φθόγγους, οι οποίοι δεν είναι διπλά στις γλώσσες τους, αλλά προσαρμόστηκαν ως διπλά στην κυπριακή· για παράδειγμα, τα απλά άηχα δασέα της τουρκικής και της αγγλικής εκλαμβάνονται ως διπλά άηχα κλειστά στην κυπριακή: μαστραππάς < τουρκικό maşrapa, ππελάφιν < τουρκ. pilav, ττέλιν < τουρκ. tel, κκιάριν < τουρκ. kâr, ππάρκιν < αγγλικό parking, τσ̆έκκιν < αγγλ. check.

γ) Διπλά από αφομοιώσεις δισυμφωνικών συμπλεγμάτων. Στις περιπτώσεις αυτές ένα σύμφωνο αφομοιώνεται πλήρως με το σύμφωνο που ακολουθεί, με βάση το σχήμα: Σ₁Σ₂ → Σ₂Σ₂. Στη διαδικασία αυτή συνήθως εμπλέκονται συμπλέγματα των οποίων το πρώτο σύμφωνο είναι έρρινο: νύφφη < νύμφη, πεθθερός < πενθερός, συχχωρώ < συγχωρώ. Η διαδικασία είναι ενεργή και σε νεότερα δάνεια από την κοινή  νεοελληνική: συφφωνία < συμφωνία, συββουλή < συμβουλή, πέσσα < πένσα, αλλά και από ξένες γλώσσες: τσ̆ιμέττον < τουρκ. çimento, πατταλόνιν < ιταλ. pantaloni. Διαχρονικά το σύμπλεγμα σκ πριν από μπροστινό φωνήεν /i/ ή /e/ τράπηκε επίσης σε διπλό σ̆σ̆: άσ̆σ̆ημος < άσκημος, σ̆σ̆επάζω < σκεπάζω κτλ. Σε ορισμένα κυπριακά ιδιώματα διπλά σύμφωνα σχηματίζονται και από άλλα δισυμφωνικά συμπλέγματα: κόμμος < κόσμος, τραούκκια < τραούθκια κτλ.

δ) Διπλά από αναλογία. Αναλογία ονομάζουμε την αλλαγή που υφίσταται ένας τύπος, για να «μοιάσει» σε έναν άλλο που συνήθως εμφανίζεται πιο συχνά στη γλώσσα. Στη προκειμένη περίπτωση λέξεις με διπλά σύμφωνα σε συγκεκριμένες θέσεις ασκούν επίδραση σε λέξεις με απλά σύμφωνα, με αποτέλεσμα οι δεύτερες να διπλασιάσουν το σύμφωνό τους. Για παράδειγμα, οι πολλές κυπριακές λέξεις που λήγουν σε -έλλα ή -έλλιν(κοπέλλα, σέλλα, βαρέλλιν, καντζ̆έλλιν κ.λπ.) επέδρασαν σε νεότερες λέξεις που εισήλθαν από την κοινή νεοελληνική: κορδέλλα, ακουαρέλλα, καρβέλλιν κ.λπ., όπως και σε ελλαδικά επώνυμα, όπως Τσιμιτσέλλης, Καρέλλης, Κουβέλλης, Γαρδέλλης κτλ. Άλλα παραδείγματα νεότερων διπλασιασμών που μπορούν να αποδοθούν σε αναλογία είναι: Γεννάρης, γεννικός, γεννέτειρα, Γεννεύη (πρβ. γεννώ), νυφφίτσα, νηφφάλιος, νιφφάδα (πρβ. νύφφη), ευτράπελλος, Πελλοπόνησος (πρβ. πελλός), ισημμερία, ισημμερινός (πρβ. σήμμερα) κ.λπ.

ε) Διπλά που προέρχονται από τη γραφή (οπτικά δάνεια), δηλαδή που ο διπλασιασμός τους προκύπτει από το ότι ο Κύπριος ομιλητής βλέπει γραπτούς τύπους με διπλό σύμφωνο και στη συνέχεια τους προφέρει με διπλό. Τα δάνεια αυτά προέρχονται κυρίως από την κοινή νεοελληνική, αλλά και την αγγλική: κομμωτήριον, αλλαντικά, καλλυντικά, ράλλιν, κολλέγιον, αρρεναγωγείον.

στ) Διπλά εμφαντικά ή εκφραστικά. Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει διπλά σύμφωνα που απαντούν σε λέξεις του παιδικού λόγου (κοκκόν, νάννι, αχχά), ηχομιμητικές λέξεις από ζώα (κακκαρίζω, σ̆ισ̆σ̆ινίζω) ή άλλους ήχους (ππάττα, ππίττι-ππίττι, ττάκκα-ττούκκου), καθώς και διάφορα άλλα επιφωνήματα (ππουφ,ούφφου, όχχο).

ζ) Μη αιτιολογημένος διπλασιασμός. Η τελευταία κατηγορία διπλών συμφώνων αποτελείται από τύπους των οποίων η προέλευση δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει και που υπομονετικά περιμένουν να ενταχθούν σε κάποια από τις προαναφερθείσες κατηγορίες! Ορισμένα παραδείγματα τύπων με μη αιτιολογημένα διπλά: τουλούππα(< αρχ. τολύπη), λόττα, ποττέ (< αρχ. ποτέ), βήχχας (< αρχ. βήξ-βηχός), Καίσσαρας (< ελληνιστικό Καῖσαρ), τζ̆ύμμαν (< αρχ. κῦμα), λλίος (< αρχ. ὀλίγος), λουλλούδιν, σέλλινον (< αρχ. σέλινον), παρέλλαση, και πολλά άλλα.