«Ο πατέρας μου είναι από την Αγία Άννα, η μητέρα μου από το Άρσος. Ο πατέρας μου εργαζόταν στον βρετανικό στρατό και όταν του πρότειναν να δουλέψει στην Αγγλία, δέχτηκε. Επέστρεψε, έκανε τρία παιδιά και ξανάφυγε. Το 1953 φύγαμε όλοι. Εγώ ήμουν δύο χρονών τότε. Στο Λονδίνο μεγάλωσα, ήμασταν μια οικογένεια μεταναστών που προσπαθούσε να φτιάξει τη ζωή της στο Λονδίνο».

Σήμερα, ο Ερμπίλ Αρκίν [Erbil Arkin] είναι ο επικεφαλής του Ομίλου Εταιρειών Arkin, με σειρά ξενοδοχείων και καζίνο στην άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής, αλλά και στο εξωτερικό. Πέρα από επιχειρηματίας, όμως, ο Ερμπίλ Αρκίν είναι ένας από τους -λίγους- ιδιωτικούς συλλέκτες γλυπτών του Ογκίστ Ροντέν [1840-1917], του διάσημου Γάλλου γλύπτη, έργα του οποίου βρίσκονται αφενός στο παριζιάνικο μουσείο που φέρει το όνομά του και αφετέρου στα κορυφαία μουσεία και ιδρύματα τέχνης σε όλο τον κόσμο.



Ο συλλέκτης Ερμπίλ Αρκίν σε μια από τις αίθουσες όπου παρουσιάζεται το γλυπτό Vase of the Titans, που συνυπογράφουν ο Ροντέν με τον δάσκαλό του Καριέρ Μπελούζ. Υπάρχουν έξι ξεχωριστές εκδοχές του έργου, με την παρούσα να θεωρείται η καλύτερη, ενώ μόλις τρία δείγματα είναι φτιαγμένα με τερακότα, μεταξύ των οποίων το παρόν.



Ο Κύπριος επιχειρηματίας, που έχει πάθος για την τέχνη και την οικονομική δυνατότητα να το δείχνει, εγκαινίασε στις 20 Οκτωβρίου στην Κερύνεια μια έκθεση στην οποία περιλαμβάνεται μέρος της συλλογής του από γλυπτά, όχι μόνο του Ροντέν, αλλά και της γλύπτριας ερωμένης του, Καμίλ Κλοντέλ, και συνεργατών του γλύπτη.

Η έκθεση έχει τίτλο "Rodin, his lover & his friends" και φιλοξενείται στο νεοσυσταθέν πανεπιστήμιο δημιουργικών τεχνών και ντιζάιν ARUCAD [Arkin University of Creative Arts and Design] το οποίο στεγάζεται εν μέρει στο αναπαλαιωμένο σπίτι της Τιτίνας Λοϊζίδου στην Κερύνεια.

«Με άδεια από το Τμήμα Αρχαιοτήτων [σ.σ. των κατεχομένων] αποκαταστήσαμε το κτήριο που ήταν σε πολύ άσχημη κατάσταση, με τη μέθοδο δανεισμού για δύο χρόνια», ανέφερε στο "Π" ο κ. Αρκίν.
Με το πέρας των δύο ετών, το πανεπιστήμιο θα μεταφερθεί στην Αμμόχωστο και δη σε ένα υπέροχο κτήριο - δείγμα μοντέρνας αρχιτεκτονικής, που αποτελούσε την έδρα του βρετανικού NAAFI στην κατεχόμενη σήμερα πόλη.

Η συλλογή

Ο Ερμπίλ Αρκίν έχει σήμερα στην κατοχή του 20 γλυπτά που φέρουν την υπογραφή του Ροντέν. Διαθέτει, όμως, και ένα γλυπτό άλογο του Ντεγκά, σημαντικό αριθμό γλυπτών του Μόρις Μπλικ και άλλων κλασικών και σύγχρονων καλλιτεχνών. Η συλλογή του περιστρέφεται, όμως, κυρίως γύρω από τον Ροντέν, καθώς συλλέγει έργα που έχουν σχέση με τον κορυφαίο Γάλλο γλύπτη: έχει στην κατοχή του -και παρουσιάζονται στην έκθεση- έργα της γλύπτριας ερωμένης του Ροντέν, Καμίλ Κλοντέλ [σ.σ. αποκλειστικά για τα έργα της οποίας άνοιξε ένα μουσείο στη Γαλλία μόλις τον περασμένο Μάρτιο], έργα δασκάλων με τους οποίους εργάστηκε ο Ροντέν, όπως ο A. Καριέ Μπελούζ, έργα καλλιτεχνών με τους οποίους συνεργάστηκε, όπως ο Ζυλ Νταλου και ο Αλφρέντ Μπουσέ [που ήταν ο μέντορας της Κλοντέλ και η αιτία της συνάντησής της με τον Ροντέν], και γλυπτά καλλιτεχνών που μαθήτευσαν κοντά του, όπως ο Αλφρέντο Πίνα.

«Έφηβος στο Λονδίνο, επισκεπτόμουν συχνά τις γκαλερί, ειδικά την Τate. Μ' άρεσε πολύ η Tate. Εκεί είδα ένα μνημειώδες γλυπτό του Ροντέν, το Φιλί / The Kiss που έχουμε κι εδώ [σ.σ. ένα από τα γλυπτά που δημιουργήθηκαν ύστερα από συμφωνία του Ροντέν με το χυτήριο Barbedienne για την αναπαραγωγή του αρχικού μοντέλου του 1886. Πρόκειται για το γλυπτό στην αρχική φωτογραφία του άρθρου]. Μόλις το είδα, ήταν λες και με χτύπησε κεραυνός. Εντυπωσιάστηκα τόσο πολύ από τη δεξιοτεχνία του Ροντέν».

Φεύγοντας από την Tate, ο κ. Αρκίν μάζεψε βιβλία και άρχισε να μαθαίνει για αυτόν. Στα 16 του, ήταν ένας μεγάλος θαυμαστής του. «Όταν, πριν από 13-14 χρόνια, κατάλαβα ότι μπορώ να αποκτήσω έναν Ροντέν -ποτέ δεν φαντάστηκα ότι θα μπορούσα να κάνω κάτι τέτοιο- μου έγινε μανία, άρχισα να αγοράζω συνέχεια. Και δεν πρόκειται να σταματήσω».

Η ιστορία του

Ο Ερμπίλ Αρκίν σπούδασε τέχνη και ντιζάιν στο Λονδίνο, μεταπηδώντας κάποια στιγμή στις σπουδές του από τη ζωγραφική και τη γλυπτική στο βιομηχανικό ντιζάιν γιατί «έπρεπε να ζω απ' αυτό που κάνω». Για κάποια χρόνια εργάστηκε σε μια εταιρεία στο Λονδίνο σχεδιάζοντας έπιπλα που συναρμολογούνται. "Το μισούσα", λέει. Τότε ένας φίλος του που εργαζόταν σε καζίνο τού μίλησε για τις ευκαιρίες που υπάρχουν στην Κύπρο σ' αυτόν τον τομέα. «Ήξερα από τους φίλους μου πως υπάρχει πολύ χρήμα σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις». Βρισκόμαστε στο Ίσλινγκτον του Λονδίνου το 1976. «Δεν είχα χρήματα για οτιδήποτε και αυτός ο φίλος πρότεινε να έρθουμε στην Κύπρο για διακοπές και να δούμε αν μπορούμε να πάρουμε άδεια για καζίνο. Και ήρθαμε. [...] Δεν είχα συνειδητοποιήσει πως γεννήθηκα σε μια τόσο όμορφη, υπέροχη χώρα. Την ερωτεύτηκα αμέσως. Προηγουμένως δεν είχα ιδέα τι θα πει τζίτζικας, κάψα του ήλιου, ομορφιά των βουνών και της θάλασσας. [...] Επέστρεψα λοιπόν, φάνηκα τυχερός, μπήκα στον χώρο των επιχειρήσεων και δεν έφυγα ξανά. Είμαι εδώ 44 χρόνια».

Το πανεπιστήμιο

Η έκθεση με τα έργα του Ροντέν παρουσιάζεται, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, στο αποκατεστημένο σπίτι της Τιτίνας Λοϊζίδου και σε παρακείμενες νεόδμητες εγκαταστάσεις που συναποτελούν το Πανεπιστήμιο ARUCAD. «Ξέρετε, στην Κύπρο είμαστε πολύ απασχολημένοι με τους πολέμους, την πολιτική, τα πορτοφόλια μας, τις επαύλεις, τα αυτοκίνητά μας. Του εαυτού μου περιλαμβανομένου. Σκέφτηκα λοιπόν αν μπορούσα να δώσω κάτι στην Κύπρο, και εννοώ ολόκληρη την Κύπρο, όπως ένα κολέγιο τέχνης - ένα επί της ουσίας κολέγιο τέχνης από το οποίο να αποφοιτούν τεχνίτες, όχι απλώς καλλιτέχνες. Τις επόμενες μέρες περιμένουμε την πιστοποίηση των προγραμμάτων του πανεπιστημίου από την αρμόδια αρχή, σε ένα χρόνο θα έχουμε την πιστοποίηση από την Τουρκία και θα ήθελα πάρα πολύ να έχουμε πιστοποίηση και από την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά γνωρίζω ότι αυτό δεν θα γίνει ποτέ. Το πανεπιστήμιο, όμως, θα είναι ανοιχτό σε όλους».



Το αποκατεστημένο σπίτι της Τιτίνας Λοϊζίδου στην Κερύνεια, που σήμερα φιλοξενεί έργα του Ροντέν και μέρος των εγκαταστάσεων του Πανεπιστημίου Τέχνης και Ντιζάιν του Ερμπίλ Αρκίν για περίοδο δύο ετών.



Εκτός από τις εγκαταστάσεις που αναμένει να συναντήσει κανείς σε ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα για τις τέχνες, το ARUCAD θα διαθέτει χυτήριο για μπρούντζο με τη δυνατότητα δημιουργίας γλυπτών βάρους έως και 500 κιλών. «Αυτό σημαίνει πως θα μπορούμε να δημιουργούμε μνημειώδη γλυπτά», σχολιάζει ο κ. Αρκίν, ο οποίος μετά τη μεταφορά του πανεπιστημίου στην Αμμόχωστο προτίθεται να κρατήσει τις εγκαταστάσεις στην Κερύνεια [πλην του σπιτιού της Τιτίνας Λοϊζίδου] ως ένα σχολείο τέχνης με εργαστήρια.

Το πανεπιστήμιο αναμένεται να υποδεχτεί τους πρώτους του φοιτητές τον Φεβρουάριο 2018. Επίτιμος πρύτανης του πανεπιστημίου, χωρίς εκτελεστική εξουσία, θα είναι ο Ιταλός ιστορικός τέχνης Μπρούνο Κόρα, γνωστός στον κόσμο των τεχνών, με πολλές εκδόσεις στο όνομά του για μεγάλους διεθνείς καλλιτέχνες. «Θα σας το πω, θα ήθελα πολύ να έχουμε και ένα μεγάλο όνομα από την άλλη πλευρά. Θα ήθελα πολύ να έρθει κάποιος και να είναι εδώ μαζί μας, να είναι πρύτανης σε μια από τις σχολές. Θα το ήθελα πάρα πολύ. Είναι μέρος του οράματός μας».

+ Η έκθεση "Rodin, his lover & his friends" είναι ανοιχτή για το κοινό μέχρι τις 17 Νοεμβρίου.Είσοδος δωρεάν. Ώρες λειτουργίας 09:00-21:00. To Πανεπιστήμιο ARUCAD βρίσκεται στην οδό Sair Nedim, αρ. 11, Κερύνεια. 

Συνέντευξη στη Μερόπη Μωυσέως | Φωτογραφίες Ελένη Παπαδοπούλου