Έβλεπα πριν από λίγες μέρες τις ανακοινώσεις για το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» την τριετία 2018-2020: 30 δισ. ευρώ συμπεριλαμβανομένων 2,7 δισ. ευρώ για την προώθηση ενός Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας.

Ο «Ορίζοντας 2020», το ύψους 77 δισ. ευρώ πρόγραμμα της ΕΕ για τη χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας, στηρίζει την επιστημονική αριστεία στην Ευρώπη. Μέχρι στιγμής έχει συμβάλει στην επίτευξη ιδιαίτερα σημαντικών επιστημονικών ανακαλύψεων, όπως η ανακάλυψη εξωπλανητών και βαρυτικών κυμάτων. Τα επόμενα τρία χρόνια, η Επιτροπή θα επιδιώξει η χρηματοδότηση της έρευνας να έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο, εστιάζοντας σε λιγότερα αλλά πιο σημαντικά θέματα όπως η μετανάστευση, η ασφάλεια, η κλιματική αλλαγή, η καθαρή ενέργεια και η ψηφιακή οικονομία. Το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» θα προσανατολιστεί περισσότερο προς την προώθηση καινοτομιών αιχμής που θα δημιουργήσουν νέες αγορές.

Επιπλέον, ο «Ορίζοντας 2020» θα αξιοποιήσει καλύτερα τα βραβεία «Ανταποκρίσου στην πρόκληση & νίκησε» που απονέμει για την εξεύρεση καινοτόμων τεχνολογικών λύσεων σε πιεστικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες. Ποσό 2,2 δισ. ευρώ θα διατεθεί για έργα καθαρής ενέργειας σε τέσσερις τομείς που σχετίζονται μεταξύ τους: ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενεργειακά αποδοτικά κτήρια, ηλεκτροκίνηση και τεχνολογίες αποθήκευσης, συμπεριλαμβανομένων 200 εκατ. ευρώ για την υποστήριξη της ανάπτυξης και της παραγωγής στην Ευρώπη της νέας γενιάς ηλεκτρικών στηλών.

Ταυτόχρονα, ο «Ορίζοντας 2020» θα συνεχίσει να χρηματοδοτεί την «επιστήμη που έχει οδηγό την περιέργεια» [που συχνά αναφέρεται και ως «βασική επιστήμη» (blue sky science) ή «έρευνα αιχμής»]. Το ετήσιο πρόγραμμα εργασίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας για το 2018, που εγκρίθηκε τον Αύγουστο, θα καταστήσει δυνατή τη στήριξη άριστων ερευνητών με σχεδόν 1,86 δισ. ευρώ. Οι «Δράσεις Marie Sklodowska-Curie», που χρηματοδοτούν υποτροφίες για ερευνητές σε όλα τα στάδια της σταδιοδρομίας τους, λαμβάνουν νέα ώθηση με συνολικά 2,9 δισ. ευρώ σε διάστημα τριών ετών.

Το νέο πρόγραμμα εργασίας ενισχύει επίσης τη διεθνή συνεργασία στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας. Θα επενδύσει πάνω από ένα δισ. ευρώ σε 30 εμβληματικές πρωτοβουλίες σε τομείς αμοιβαίου οφέλους. Για παράδειγμα, θα υποστηριχθούν πρωτοβουλίες συνεργασίας με τον Καναδά στον τομέα της εξατομικευμένης ιατρικής, με τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, τη Νότιο Κορέα, τη Σιγκαπούρη και την Αυστραλία στον τομέα της αυτοματοποίησης των οδικών μεταφορών, με την Ινδία για την αντιμετώπιση προκλήσεων στον τομέα των υδάτων, και με αφρικανικές χώρες στους τομείς της επισιτιστικής ασφάλειας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Μια άλλη καινοτομία είναι η θέσπιση του πιλοτικού συστήματος κατ’ αποκοπή ποσών, μιας νέας, απλούστερης προσέγγισης για την παροχή χρηματοδοτικής στήριξης στους συμμετέχοντες. Με τον τρόπο αυτό, το κέντρο βάρους θα μετατοπιστεί από τους οικονομικούς ελέγχους στο τεχνικο-επιστημονικό περιεχόμενο των έργων.

Το πρόγραμμα σηματοδοτεί μια αλλαγή στον τρόπο προώθησης της ανοικτής επιστήμης – τον τελευταίο καιρό γίνονται μεγάλες εκστρατείες για τη διάδοσή της από πολλά ερευνητικά κέντρα, με μετακίνηση από τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων της έρευνας σε επιστημονικές δημοσιεύσεις στη διάδοση της γνώσης νωρίτερα κατά τη διάρκεια της ερευνητικής διαδικασίας. Ποσό 2 δισ. ευρώ θα χρησιμοποιηθεί για την υποστήριξη της ανοικτής επιστήμης, και 600 εκατ. ευρώ θα διατεθούν στο ευρωπαϊκό νέφος ανοικτής επιστήμης, την ευρωπαϊκή υποδομή δεδομένων και την υπολογιστική υψηλών επιδόσεων.

Ψάχνοντας βρήκα και συμβουλές για το πώς όσοι διαχειρίζονται επιδοτούμενα πρότζεκτ θα χρησιμοποιήσουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να τα προωθήσουν (https://goo.gl/gi2kD5). Παρόλο που, όπως είναι γνωστό σε όλους, το μάρκετινγκ δεν είναι η ειδικότητά μου, τις βρήκα πολύ ενδιαφέρουσες και όχι μόνο για όσους ασχολούνται με το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020». Ή μήπως έχει έρθει η ώρα να ασχοληθούν όλοι όσοι κινούνται στον χώρο αυτό;