Η Απεργία των ψηφοφόρων

Octave Mirbeau -Εκδόσεις Άγρα- σελ. 40

[...] Είναι καλό να ονειρεύεσαι. Τα όνειρα καταπραΰνουν την οδύνη. Αλλά να αποκλείσεις τον άνθρωπο από τα όνειρά σου. Όπου άνθρωπος, εκεί και πόνος και μίσος και φόνος. Κυρίως να θυμάσαι ότι ο άνθρωπος που ζητιανεύει τις ψήφους είναι από το γεγονός αυτό και μόνο ένας άνθρωπος ανέντιμος, διότι, σε αντάλλαγμα της εξουσίας και του πλούτου που απέκτησε χάρη σ’ εσένα, σου υπόσχεται έναν σωρό θαυμάσια πράγματα, τα οποία δεν θα στα δώσει, και δεν είναι άλλωστε μέσα στις δυνατότητές του να στα δώσει. Ο άνδρας που εξυψώνεις δεν εκπροσωπεί ούτε την εξαθλίωσή σου, ούτε τις επιδιώξεις σου, ούτε τίποτα. Εκπροσωπεί μόνο τα δικά του πάθη και τα δικά του συμφέροντα, τα οποία είναι αντίθετα από τα δικά σου» [...].

Στον απόηχο της πρώτης Κυριακής των προεδρικών εκλογών (με το debate να έχει θολώσει τα νερά, οι δύο μονομάχοι να παλεύουν να κάνουν τα λιγότερα λάθη και να κερδίσουν τις εντυπώσεις, εν αναμονή της δεύτερης Κυριακής) και στον μεγάλο νικητή, την αποχή, που έδειξε σιωπηλά, αμίλητα αλλά περίτρανα ότι το σύστημα δεν μπορεί πάντα να επηρεάζει τον ψηφοφόρο... και από την άλλη ο ψηφοφόρος περιφρονεί με τον τρόπο αυτό τους πολιτικούς παντός καιρού, χρώματος, αντιλήψεων, εθνικοτήτων, η αποχή που δείχνει πέρα από συμψηφισμό, παραίτηση.

Ένα αποτέλεσμα που ορίσθηκε από τη μειοψηφία, έτσι λοιπόν, μετά τη διαμαρτυρία του «καναπέ» που εδώ στην Κύπρο ξέρουμε πολύ καλά, έχουμε προσθέσει και «τον ψηφοφόρο του καναπέ», που βρίζει τη φαύλη κατάσταση του γενικότερου πολιτικού γίγνεσθαι, προσθέτοντας στο τέλος μετά από κάθε τι «στραβό» σ’ αυτήν τη χώρα: «Καλά έκανα και δεν ψήφισα».

Στο βιβλίο του ο Mirbeau, με καθαρά αναρχική αντίληψη, θεωρεί την καθολική ψηφοφορία και τις προσφυγές στις κάλπες μια μεγάλη απάτη, στημένη από τους εξουσιαστές για να έχουν την αποδοχή του εξουσιαζόμενου όχλου και ουσιαστικά καλεί σε μια απεργία, μια αποχή από τις κάλπες, παρομοιάζοντας πολύ παραστατικά τους ψηφοφόρους με πρόβατα: [...]. Ανάμεσα στους κλέφτες και στους δημίους του, έχει τις προτιμήσεις του και ψηφίζει υπέρ του πιο άπληστου ή του πιο αιμοδιψούς. Ψήφισε χθες, θα ψηφίσει αύριο, θα ψηφίζει πάντα. Τα πρόβατα οδηγούνται στο σφαγείο. Είναι σιωπηλά και δεν ελπίζουν τίποτα. Τουλάχιστον όμως δεν ψηφίζουν τον σφαγέα τους ή τον αστό που θα τα καταβροχθίσει. Πιο ζώο από τα ζώα, πιο πρόβατο από τα πρόβατα, ο ψηφοφόρος εκλέγει τον σφαγέα του και επιλέγει τον αστό του. Έκανε τις επαναστάσεις για να κατακτήσει αυτό το δικαίωμα [...].

Διαχρονικό πέρα ως πέρα, το βιβλίο του Γάλλου συγγραφέα και δημοσιογράφου καταθέτει μια άποψη για το «λίκνο» της δημοκρατίας, τις εκλογές, που μπορεί να διαφωνεί κάνεις έντονα μαζί της, αλλά είναι απόλυτα σεβαστή, αφού στηρίζεται σε επαρκή και ατράνταχτα επιχειρήματα:

[...] Ω καλέ ψηφοφόρε, ανεκδιήγητε ηλίθιε, δύστυχε και εξαθλιωμένε, αν, αντί να αφήνεσαι και να υποκύπτεις στις παράλογες επωδούς που, κάθε πρωί, για μια δεκάρα, σου ψέλνουν οι εφημερίδες, μικρές ή μεγάλες, γαλάζιες ή μαύρες, λευκές ή κόκκινες, οι οποίες χρυσώνονται για να σε εξοντώσουν, αν, αντί να πιστεύεις στις χιμαιρικές κολακείες με τις οποίες χαϊδεύουν τη ματαιοδοξία σου, με τις οποίες περιβάλλουν την αξιοθρήνητη και καταρρακωμένη κυριαρχία σου, αν, αντί να στέκεσαι, αιώνιε αργόσχολε, μπροστά στις βαρύγδουπες κοροϊδίες των εκλογικών αφισών, διάβαζες κάποτε-κάποτε, στη γωνιά του τζακιού σου, Σοπενχάουερ ή Μαξ Νορντάου, δύο φιλοσόφους που γνωρίζουν πολλά για τους εξουσιαστές και για σένα, θα μάθαινες ίσως πράγματα εκπληκτικά και χρήσιμα [...].

Τα exit polls επαληθεύτηκαν μαζί με αυτά και το δοκίμιο του Octave Mirbeau :«Η Απεργία των ψηφοφόρων», ένα χρονικό αναρχικής έμπνευσης που δημοσιεύτηκε στις 28 Νοεμβρίου 1888 στην εφημερίδα «Le Figaro», αιωνόβιο, που δεν έχει καμία σημασία αν γράφτηκε πριν 130 χρόνια, είναι τόσο φρέσκο και διαχρονικό που σκιαγραφεί ακόμα και τις δικές μας μέρες, και πραγματικά η επικαιρότητά του είναι τρομακτική και έρχεται να μας ωθήσει να σκεφτούμε πολλά πράγματα γύρω από τη διαδικασία των εκλογών...

Ο Mirbeau θεωρεί ότι η καθολική ψηφοφορία και η προσφυγή στις εκλογές δεν είναι τίποτε άλλο από μια απάτη, στημένη από τους κυρίαρχους, για να αποκτούν φτηνά τη συναίνεση αυτών που καταπιέζουν και εκμεταλλεύονται. Καλεί λοιπόν τους ψηφοφόρους να απεργήσουν στις κάλπες και να φερθούν όχι σαν αγελαία πρόβατα, αλλά ως πολίτες πνευματικά διαυγείς.

Στα δύο κείμενα που περιλαμβάνονται στο μικρό αυτό εγχειρίδιο, ο Mirbeau πραγματεύεται το θέμα της εξουσίας, όχι μόνο για τον τρόπο με τον οποίο ασκείται στο άτομο, αλλά κυρίως για τον τρόπο που την εσωτερικεύουν και την ενστερνίζονται οι ίδιοι οι κυβερνώμενοι, ο λόγος του όμως βάζει και τη διάσταση του πώς τα «θύματα» έχουν εσωτερικεύσει και άρα αποδεχτεί την εξουσία που τους ασκείται!

«Είμαι ψηφοφόρος, όλα για μένα γίνονται.

Είμαι το θεμέλιο της σύγχρονης κοινωνίας»

Νά μια πολύ ωραία φράση από το βιβλίο!

Να το διαβάσετε αφού ψηφήσετε! Καλή ανάγνωση!