Εικόνες από τα ταξίδια του βασιλιά Πέτρου Α' Lusignan στην Ευρώπη

Νάσα Παταπίου Δημοσιεύθηκε 20.2.2018

Ο ένδοξος βασιλιάς της Κύπρου Πέτρος Α' Lusignan, ο αποκαλούμενος και ανδρείος, περιηγήθηκε δύο φορές την Ευρώπη προς εξεύρεση χρημάτων για την οργάνωση μιας νέας σταυροφορίας για την επανάκτηση της Αγίας Γης και, όπως συνήθιζε να λέει, της γης των πατέρων του. Η φήμη του είχε ήδη φθάσει στη Δύση μετά την κατάληψη, έστω πρόσκαιρα, της Αλεξάνδρειας, ενός από τα πιο σπουδαία λιμάνια τότε της Μεσογείου, αλλά και άλλων πόλεων της Μ. Ασίας και της Συρίας. Αναφέρεται ότι εμπνευστής των φιλόδοξων σχεδίων του βασιλιά Πέτρου Α' Lusignan, και ο οποίος διαδραμάτισε ουσιαστικό ρόλο στο όραμα αυτό του βασιλιά, ήταν ο Φίλιππος ντε Μεζιέρ, Γάλλος ευγενής και συγγραφέας που υπηρέτησε ως καγκελάριός του. Η επιρροή του Μεζιέρ προς τον Πέτρο Lusignan ήταν τέτοια, ώστε ο Πέτρος προχώρησε στην ίδρυση του Τάγματος του Ξίφους με πρωταρχικό σκοπό την απελευθέρωση των Αγίων Τόπων. Ο βασιλιάς της Κύπρου στο Λονδίνο


Ο βασιλιάς της Κύπρου, κατά τη διάρκεια του πρώτου ταξιδιού του στην Ευρώπη, επισκέφθηκε και το Λονδίνο. Ο βασιλιάς Πέτρος έφθασε εκεί τον Νοέμβριο του 1363 συνοδευόμενους από Κύπριους και Ευρωπαίους ιππότες. Μόλις είχε αφιχθεί στο Λονδίνο, έσπευσε μια συνοδεία Άγγλων να τον προϋπαντήσει με χαρούμενες μουσικές. Ο βασιλιάς της Κύπρου εισήλθε στο Λονδίνο ανάμεσα σε ένα πλήθος ευγενών και κατέλυσε σε ένα μέγαρο, το οποίο είχε ειδικά διευθετηθεί για να φιλοξενηθεί ο ίδιος και όσοι τον συνόδευαν. Στην πρωτεύουσα της Αγγλίας έμεινε έναν μήνα, αλλά οι επαφές και οι διαπραγματεύσεις που είχε με ιθύνοντες για τη διοργάνωση μιας νέας σταυροφορίας δυστυχώς απέβησαν άκαρπες. Ωστόσο δεν είχε συμβεί το ίδιο με τις γιορτές και τις τελετές που είχαν διοργανωθεί προς τιμήν του, γιατί υπήρξαν πραγματικά αλησμόνητες. Ο βασιλιάς της Αγγλίας Εδουάρδος Γ' στην πρόσκληση του βασιλιά της Κύπρου για την οργάνωση μιας νέας σταυροφορίας εναντιώθηκε προφασιζόμενος την προχωρημένη ηλικία του. Παρ' όλα αυτά, βρήκε την ευκαιρία και κατά τη διάρκεια της συνομιλίας τους προέβαλε απαιτήσεις επί του βασιλείου της Κύπρου, υπενθυμίζοντας ότι οι Άγγλοι είχαν κυριεύσει τη μεγαλόνησο, υπονοώντας ασφαλώς τον Ριχάρδο τον Λεοντόθυμο, και στη συνέχεια την παραχώρησαν στον Γκυ de Lusignan, άρα ουσιαστικά εξακολουθούσε να τους ανήκει. Ωστόσο ο Πέτρος, όπως αναφέρει ο χρονογράφος, προσποιήθηκε ότι δεν άκουσε, ή τουλάχιστον δεν θέλησε να σχολιάσει το προκλητικό αυτό θέμα. Ο βασιλιάς της Αγγλίας, αν και δεν συναίνεσε στην οργάνωση μιας νέας σταυροφορίας, δαπάνησε ένα μεγάλο ποσό για τη ναυπήγηση ενός πλοίου που έφερε το όνομα "Κατερίνα" και το προσέφερε στον βασιλιά της Κύπρου για το ταξίδι του από την Αγγλία στους Αγίους Τόπους. Όλως περιέργως το πλοίο αυτό ποτέ δεν χρησιμοποιήθηκε γι' αυτό τον σκοπό και ο ίδιος ο χρονογράφος Ιωάννης Froissart αναφέρει ότι είδε το καράβι αυτό δύο χρόνια μετά αγκυροβολημένο στο λιμάνι του Sandwich.
Ο βασιλιάς της Κύπρου που έγινε θρύλος στην Ευρώπη για τις κατακτήσεις του και τύγχανε θερμότατης υποδοχής από τους Ευρωπαίους ηγεμόνες

Στο Λονδίνο δεν προσφέρθηκαν τιμές στον βασιλιά της Κύπρου μόνο από τον βασιλιά Εδουάρδο Γ', αλλά και από τον βασιλιά της Σκωτίας. Με την άφιξη του Πέτρου στο Λονδίνο έσπευσε και ο βασιλιάς Δαυίδ της Σκωτίας να τον συναντήσει και να δει από κοντά τον θρυλικό βασιλιά της Κύπρου, που η φήμη του είχε φθάσει στην Ευρώπη. Αλλά και ο τότε δήμαρχος του Λονδίνου Ερρίκος Picard φιλοξένησε τον βασιλιά Πέτρο και έπαιξαν μαζί και ζάρια. Ο Πέτρος είχε χάσει, κατά τον χρονογράφο, μεγάλα ποσά. Είναι γνωστό, άλλωστε, όπως μας γνωστοποιεί ο Λεόντιος Μαχαιράς, ότι ο ανδρείος Πέτρος με την αυλή του περνούσαν συχνά τις νύχτες στην Αμμόχωστο παίζοντας τυχερά παιγνίδια, όπως και οι πλούσιοι αδελφοί Λαχά. "Και άνταν εδείπνησεν ο ρήγας με τους παρούνιδες και ούλους τους αφέντες εκάτσαν χαμηλά και επαίξαν το ζάρι...".

Μια άλλη ενδιαφέρουσα πληροφορία σχετική με την παραμονή του βασιλιά της Κύπρου στο Λονδίνο, η οποία απαντά σε χρονικό της εποχής, αναφέρει ότι ο Πέτρος έπεσε θύμα ληστείας στην πρωτεύουσα της Αγγλίας. Η είδηση αυτή ίσως τεκμηριώνεται με κάποιο έκθεμα που φυλάσσεται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο. Ένα περίαπτο αλόγου (μικρό κόσμημα από αυτά που συνήθως κρεμούσαν στο στέρνο των αλόγων), μια μικρή ασπίδα με το έμβλημα των Lusignan της Κύπρου, που βρέθηκε σε δρόμο του Λονδίνου, πολύ πιθανόν να ανήκε στον βασιλιά Πέτρο Α'.

Το δεύτερο ταξίδι στην Ευρώπη

Κατά τα τέλη του έτους 1367 ο βασιλιάς της Κύπρου αναχώρησε εκ νέου για την Ευρώπη, με στόχο να βρει επικουρικά στρατεύματα για το μεγάλο σχέδιό του να επανακτήσει του Αγίους Τόπους. Αυτή τη φορά αναχώρησε από την Πάφο με μόνο μία γαλέρα αφήνοντας ως αντιβασιλέα στην Κύπρο τον αδελφό του Ιωάννη. Μεταξύ αυτών οι οποίοι τον συνόδευαν εκτός από τον Πέτρο, τον μικρό του γιο, ήταν και ο καγκελάριός του Φίλιππος Μεζιέρ. Αρχικά επισκέφθηκε τη Νεάπολη, όπου έμεινε αρκετές μέρες κοντά στη βασίλισσα Ιωάννα. Δυτική πηγή αναφέρει ότι ο βασιλιάς της Κύπρου παρέτεινε τη διαμονή του στη Νεάπολη, γιατί είχε αρρωστήσει ο μικρός γιος του. Στη Νεάπολη είχε συνάντηση με απεσταλμένους του δόγη, που πήγαν να του αναγγείλουν την αναχώρηση πρέσβεων, οι οποίοι έπρεπε να διαπραγματευτούν την απελευθέρωση των εμπόρων που είχαν αποκλειστεί στη Συρία. Στη συνέχεια ο Πέτρος κατευθύνθηκε στη Ρώμη και έφθασε εκεί στις αρχές Μαρτίου του έτους 1368. Ο Πάπας Ουρβανός υπήρξε μάλλον αρνητικός στην ιδέα μιας διοργάνωσης εκστρατείας για την απελευθέρωση της Ιερουσαλήμ. Την Κυριακή του Πάσχα του 1368 παρευρέθηκε σε λειτουργία στην εκκλησία του Αγίου Πέτρου. Εκεί ο Πάπας προσέφερε στη βασίλισσα της Νεαπόλεως ένα ξίφος χρυσό, το οποίο αυτή ακολούθως χάρισε στον βασιλιά της Κύπρου. Στη συνέχεια ο βασιλιάς της Κύπρου χρησιμοποίησε το ξίφος αυτό και έχρισε ιππότη του Τάγματος του Ξίφους τον καγκελάριο του βασιλείου της Νεαπόλεως Νικόλαο Σπινόλα. Επίσης, ο βασιλιάς Πέτρος προσέφερε στον Πάπα Ουρβανό Ε' ένα αργυρό κηροπήγιο, το οποίο αργότερα ο ίδιος χάρισε στην εκκλησία του Αγίου Βίκτωρα στη Μασσαλία. Άραγε το αντικείμενο αυτό, κυπριακής οπωσδήποτε κατασκευής και τέχνης, να εξακολουθεί να βρίσκεται στην εκκλησία αυτή, όπως αναφέρουν οι πηγές της εποχής, ή να χάθηκε;

Επόμενος σταθμός του βασιλιά της Κύπρου ήταν η Σιένα, όπου έφθασε στις αρχές Ιουνίου του 1368 με μια ακολουθία τριακοσίων ιπποτών. Ο συντάκτης του "Χρονικού της Σιέννας" περιγράφει με μεγάλο θαυμασμό το γεγονός αυτό της άφιξης στην πόλη του τιμημένου Κύπριου βασιλιά. Ήταν το πιο σπουδαίο γεγονός, όπως σημειώνει, που είχε συμβεί στη Σιέννα, όταν εισήλθε στην πόλη ο ένδοξος βασιλιάς με τους ιππότες του, που είχαν όλοι υπέροχα άλογα. Οι επίσημοι και ένα πλήθος της άρχουσας τάξης υποδέχθηκαν τον βασιλιά της Κύπρου και τον οδήγησαν στην εκκλησία των μοναχών Camporagi, όπου προσευχήθηκε. Στη Σιέννα έμεινε μόνο λίγες μέρες και αντάλλαξε δώρα με τους αξιωματούχους της πόλης.

Στις 14 Ιουνίου 1368, συνεχίζοντας το ταξίδι του, ο Πέτρος Α' έφθασε στην Πίζα και η υποδοχή που του επιφυλάχθηκε, σύμφωνα με το "Χρονικό της Πίζας", υπήρξε λαμπρή. Ο δόγης της Πίζας Ιωάννης dell'Agnello και μια μεγάλη ακολουθία από ιππότες, μαζί με όλο τον κλήρο, βγήκαν σε μεγάλη απόσταση έξω από την πόλη για να τον προϋπαντήσουν. Ένα κουβούκλιο ολομέταξο, το οποίο μετέφεραν δύο ευγενείς νέοι, ντυμένοι με τα ίδια ενδύματα, τον περίμενε. Εισήλθε από την πύλη που οδηγούσε στην πλατεία μαζί με την ακολουθία του και τον γιο του, που ήταν τότε δέκα χρόνων. Τον οδήγησαν αρχικά στον καθεδρικό ναό της πόλης, όπου έλαβε χώρα μια μεγάλη τελετή για να τον τιμήσουν και να πάρει τις δέουσες ευλογίες και μετά φιλοξενήθηκε στο αρχιεπισκοπικό μέγαρο. Έμεινε στην Πίζα τρεις ημέρες με έξοδα της κοινότητας και του προσφέρθηκαν επίσης πολλά δώρα. Έλαβε, μεταξύ άλλων, και πολλές υποσχέσεις, γεγονός που τον ενεθάρρυνε. Ακολούθως, πήρε τον δρόμο για τη Φλωρεντία και απ' όπου περνούσε ο κόσμος τον υποδεχόταν με μεγάλες τιμές.

Στη Φλωρεντία 

Ο Πέτρος Α' έτρεφε ελπίδες ότι θα ενισχυόταν από τη Φλωρεντία για την εκστρατεία που ετοίμαζε. Καμιά ωστόσο σχετική πηγή της εποχής δεν μας διαφωτίζει για τα πρακτικά αποτελέσματα αυτής της επίσκεψης. Ωστόσο, οι γιορτές που διοργάνωσαν στη Φλωρεντία για τον βασιλιά της Κύπρου ήταν μεγαλόπρεπες και η κοινότητα της πόλης κάλυψε όλες τις δαπάνες. Ο βασιλιάς της Κύπρου προσέφερε στην εκκλησία της Αγίας Μαρίας της Νέας (Santa Maria Novella) τη λόγχη του και τον βασιλικό επενδύτη του, στον οποίο ήταν κεντημένα το πορτρέτο του ιδίου καθώς και του γιου του. Η είδηση αυτή παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί αναφέρεται στα περίφημα κεντήματα της Κύπρου και οπωσδήποτε ο κεντημένος επενδύτης του βασιλιά έγινε αναμφισβήτητα από τα χέρια Κυπρίων γυναικών. Αξίζει εδώ να θυμηθούμε τη γνωστή παράδοση για επίσκεψη του Λεονάρντο ντα Βίντσι στην Κύπρο (γεγονός που δεν έχει επαληθευτεί από καμιά πηγή έως σήμερα), τα λευκαρίτικα κεντήματα και την Αγία Τράπεζα του καθεδρικού του Μιλάνου. Να πρόκειται άραγε γι' αυτό το συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός με τον βασιλιά Πέτρο στη Φλωρεντία και τη δωρεά του στον προαναφερόμενο ναό, γεγονότα τελικά τα οποία διέσωσε η παράδοση με διαφορετικά πρόσωπα και σε μεταγενέστερη εποχή; Πολύ πιθανόν.

Στη Φλωρεντία έγιναν επίσης πολλές μονομαχίες, αγωνίσματα και άλλες γιορτές προς τιμήν του βασιλιά της Κύπρου. Ο Πέτρος Α' μονομάχησε αρκετές φορές και με πολλή επιδεξιότητα. Όπως αναφέρεται στο "Χρονικό de Stefani", ο βασιλιάς της Κύπρου είχε φθάσει έως τη Φλωρεντία και επισκεπτόταν τις πόλεις της Ιταλίας για να συνασπίσει τους χριστιανούς εναντίον των απίστων, όπως έπραξε προηγουμένως και κατέλαβε την Αλεξάνδρεια.

Τα μεγαλεπήβολα σχέδια του Πέτρου του Α' Lusignan ή Πέτρου του Μεγάλου ή Ανδρείου (il valente) δεν έλαβαν τελικά σάρκα και οστά. Επιστρέφοντας πίσω στην πατρίδα του δολοφονήθηκε με βάναυσο τρόπο. H Κύπρος, κατά τον καγκελάριό του Φίλιππο ντε Μεζιέρ, είχε καταντήσει ένα πραγματικό πεδίο αίματος. Οι δολοφόνοι κήδευσαν κρυφά τον βασιλιά στο κοιμητήριο του Αγίου Δομηνίκου, όπου ενταφιάζονταν οι πρίγκιπες και οι βασιλείς. Σχεδόν διακόσια χρόνια μετά, όταν οι Βενετοί για την οικοδόμηση των νέων τειχών της Λευκωσίας ανέσκαψαν και ισοπέδωσαν το βασιλικό κοιμητήριο, κατά έναν αυτόπτη μάρτυρα, βρέθηκαν τα χάλκινα επιχρυσωμένα πτερνιστήρια του ένδοξου βασιλιά της Κύπρου. Επάνω σ' αυτά, κατά τον ίδιο μάρτυρα, υπήρχαν χαραγμένα τα ονόματα των τριών μάγων ή σοφών: Μελχιόρ, Γάσπαρ και Βαλτάσαρ...

Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων
Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας parathyro.politis.com.cy διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρούν σχόλια αναγνωστών, δυσφημιστικού και/ή υβριστικού περιεχομένου, ή/και σχόλια που μπορούν να εκληφθεί ότι υποκινούν το μίσος/τον ρατσισμό ή που παραβιάζουν οποιαδήποτε άλλη νομοθεσία. Οι συντάκτες των σχολίων αυτών ευθύνονται προσωπικά για την δημοσίευση τους. Αν κάποιος αναγνώστης/συντάκτης σχολίου, το οποίο αφαιρείται, θεωρεί ότι έχει στοιχεία που αποδεικνύουν το αληθές του περιεχομένου του, μπορεί να τα αποστείλει στην διεύθυνση της ιστοσελίδας για να διερευνηθούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να κάνουν report / flag σχόλια που πιστεύουν ότι παραβιάζουν τους πιο πάνω κανόνες. Σχόλια που περιέχουν URL / links σε οποιαδήποτε σελίδα, δεν δημοσιεύονται αυτόματα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ