Tο αμφιλεγόμενο «φιρμάνι», το οθωμανικό έγγραφο που χρησιμοποίησε ο λόρδος Ελγιν για να τεμαχίσει τα Γλυπτά του Παρθενώνα και να τα πάρει μαζί του στο Λονδίνο, παρουσιάζει η αθηναϊκή εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» στην έκδοσή της Τρίτης 12 Μαρτίου 2019.

Πρόκειται για την τρισέλιδη μετάφραση του πρωτότυπου εγγράφου στην ιταλική γλώσσα, το οποίο περιήλθε στην κατοχή του Βρετανικού Μουσείου μόλις πριν από 13 χρόνια. Το πρωτότυπο κείμενο που φέρεται ότι είχε γραφτεί στην τουρκική γλώσσα αγνοείται, ενώ αρκετοί ειδικοί αμφισβητούν τόσο την ύπαρξη του αρχικού φιρμανιού, όσο και την αυθεντικότητα του εγγράφου που φυλάσσεται σήμερα στο Λονδίνο.

Σελίδα από το ιταλικό φιρμάνι, η αυθεντικότητα του οποίου αμφισβητείται από πολλούς, ωστόσο κατά το Βρετανικό Μουσείο αποτελεί στοιχείο που το νομιμοποιεί να κατέχει τα γλυπτά του Παρθενώνα. 
Σε κάθε περίπτωση, το εν λόγω φιρμάνι διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην απόφαση της Βουλής των Κοινοτήτων να αγοράσει τα Γλυπτά από τον Ελγιν το 1816. Μέχρι σήμερα, αποτελεί το μοναδικό «αποδεικτικό» στοιχείο που έχει στην κατοχή του το Βρετανικό Μουσείο το οποίο, όπως υποστηρίζει, νομιμοποιεί την αγορά των Γλυπτών. Ωστόσο, πληθώρα ιστορικών και νομικών αμφισβητούν ότι το φιρμάνι, ακόμη κι αν είναι αυθεντικό, χορηγούσε πράγματι στον Ελγιν άδεια να αφαιρέσει τα Γλυπτά από τον Παρθενώνα. Κάποιοι, μάλιστα, μιλούν ευθέως για κλοπή.

Το πάγιο αίτημα της Ελλάδας για επανένωση των Γλυπτών έχει επανέλθει στη διεθνή επικαιρότητα με αφορμή την αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου Χάρτβιχ Φίσερ, στην οποία απέκλεισε το ενδεχόμενο μόνιμης επιστροφής ή επ' αόριστον δανεισμού των Γλυπτών στην Ελλάδα και αποκάλεσε «δημιουργική πράξη» τη «μετατόπισή» τους στο Λονδίνο.

Συγκεκριμένα ο κ. Φίσερ, σε ερώτηση κατά πόσο αποδέχεται ότι νόμιμος ιδιοκτήτης των Γλυπτών είναι η Ελλάδα, ο ίδιος απάντησε αρνητικά λέγοντας ότι «τα αντικείμενα της συλλογής του Βρετανικού Μουσείου βρίσκονται υπό την ιδιοκτησία των επιτρόπων του Μουσείου». 

Σε ερώτηση κατά πόσο θα εξέταζε το ενδεχόμενο του επ' αόριστον δανεισμού των Γλυπτών στην Ελλάδα, απάντησε: «Υπάρχουν δύο πτυχές σε αυτό: πρώτον, δεν υπάρχουν δάνεια επ' αόριστον. Καθετί που δανείζουμε, ακόμη και σε μακροχρόνια βάση, κάποια στιγμή θα επιστρέψει στο Βρετανικό Μουσείο. Και τότε μπορεί να το δανείσουμε ξανά. Η δεύτερη πτυχή είναι ότι όταν δανείζουμε, δανείζουμε σε εκείνους που αναγνωρίζουν την ιδιοκτησία των αντικειμένων».

Η συνέντευξη προκάλεσε την μήνιν του διεθνούς λόμπι για την επιστροφή των Γλυπτών και καλύφθηκε εκτενώς από τα μεγαλύτερα βρετανικά, γαλλικά και γερμανικά μέσα ενημέρωσης.

ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ