Μιλάμε συνεχώς για fake news και το μυαλό μας πηγαίνει αυτόματα στο πολιτικό κομμάτι ή στο κομμάτι της ενημέρωσης στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες. Πώς επηρεάστηκαν οι τάδε ή οι δείνα εκλογές, πώς ο θάνατος του Κώστα Γαβρά ήταν ψεύτικος, πώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει εκστρατείες παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο στις επικείμενες εκλογές της 26ης Μαΐου.

Όμως υπάρχει ένα άλλο κομμάτι, που είναι εξίσου ή και περισσότερο επικίνδυνο: είναι αυτό που αφορά την καθημερινή μας ζωή κι ακόμα περισσότερο την υγεία μας. Όπως για παράδειγμα ο σεξο-γιατρός που κορόιδεψε μερικά από τα πιο έγκυρα έντυπα και ιστοσελίδες πέραν του Ατλαντικού. Ο δρ Ντάμιαν Τζέικομπ Μάρκιεβιτς Σέντλερ (μα είναι όνομα αυτό), μόλις στα 28 του είναι το νεότερο μέλος της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, έχει βραβευτεί από τον Μπαράκ Ομπάμα και μπορεί με ψυχοθεραπευτικές μεθόδους να μας γιατρέψει (και μάλιστα με online συνεδρίες) από κάθε είδους σεξουαλική διαστροφή ακόμα και τις χειρότερες (να μην τις αναφέρω εδώ γιατί με διαβάζουν και παιδιά). Σωστά; Λάθος. Ο κύριος Σέντλερ δεν είναι παρά ένας απατεώνας. Αλλά τον κατάπιαμε αμάσητο.

Και δεν είναι ο μόνος. Αν θέλετε τη γνώμη μου, η χειρότερη εκστρατεία παραπληροφόρησης που διακινείται μέσω διαδικτύου είναι εκείνη κατά του εμβολιασμού. Γιατί από αυτήν κινδυνεύουμε όλοι. Και ευτυχώς μόλις μάθαμε ότι το facebook "ξύπνησε" επιτέλους και ανακοίνωσε ότι ξεκινά μια προσπάθεια να περιορίσει την εξάπλωση της παραπληροφόρησης για τους δήθεν κινδύνους των εμβολίων, στην οποία καταφεύγει το λεγόμενο αντιεμβολιαστικό κίνημα.

Η αντιεμβολιαστική προπαγάνδα στο διαδίκτυο, ιδίως στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, έχει παίξει μεγάλο ρόλο στο να σταματήσουν τέτοιου είδους απόψεις να είναι στο περιθώριο και ν' αγγίξουν ένα μεγάλο κοινό. Ο ολοένα αυξανόμενος αριθμός των γονιών που αρνιούνται να εμβολιάσουν τα παιδιά τους τείνει να εξελιχθεί σε μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας, όπως δείχνει και η πρόσφατη αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς διεθνώς (στην Ευρώπη διπλασιάσθηκαν το 2018 έναντι του 2017). Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτήρισε τον δισταγμό για εμβολιασμό ανάμεσα στις δέκα πιο σοβαρές απειλές για την παγκόσμια υγεία το 2019.

Μια έρευνα στις αρχές Φεβρουαρίου έδειξε ότι εάν κάποιος κάνει αναζήτηση στο διαδίκτυο θα δει στην κορυφή όχι έγκυρες πληροφορίες για την αξία των εμβολίων, αλλά τις απόψεις των αντιεμβολιαστικών ομάδων. Ομάδες με χιλιάδες μέλη στο facebook έχουν εξελιχθεί σε πυρήνες ακτιβισμού και προπαγάνδας κατά των εμβολίων, μεταξύ άλλων εκφοβίζοντας με στοχευμένο τρόπο τους υποστηρικτές των εμβολίων.

Μετά από πιέσεις που δέχθηκε και από το Κογκρέσο των ΗΠΑ, το facebook αποφάσισε ότι θα απενεργοποιεί τους λογαριασμούς και θα απορρίπτει τις διαφημίσεις που παραπληροφορούν για τα εμβόλια, ενώ θα προωθεί έγκυρες πληροφορίες σχετικά με τη σημασία των έγκαιρων εμβολιασμών. Επίσης, μέσω των αλγόριθμών του θα υποβαθμίσει στις αναζητήσεις και στο news feed την ιεράρχηση των ιστοσελίδων και ομάδων που έχουν δημιουργήσει οι πολέμιοι των εμβολίων. Α, γεια σου, εδώ είναι το πρόβλημα. Αν έχετε χρόνο, ρίξτε μια ματιά στο τι είναι το filter bubble, αλλιώς κάντε υπομονή να τα πούμε την άλλη βδομάδα γιατί είναι πραγματικά σημαντικό. Με δυο λόγια, βλέπουμε ό,τι θέλουμε να δούμε και εκεί πάνω θα επέμβει το facebook.

Η αντιπρόεδρος της εταιρείας Μόνικα Μπίκερτ δήλωσε ότι η ίδια πολιτική θα εφαρμοστεί και στο Instagram, ενώ και το YouTube (που ανήκει στη Google) πρόσφατα ανακοίνωσε ότι θα τροποποιήσει τον αλγόριθμό του, ώστε να μην συστήνει πλέον στους χρήστες βίντεο που παραπληροφορούν για τα εμβόλια. Επίσης, η Amazon ήδη αφαίρεσε αρκετά αντιεμβολιαστικά βίντεο από την υπηρεσία streaming που διαθέτει.