Πραγματοποιείται τη Δευτέρα, 23 Απριλίου 2018, και ώρα 18.00 στο Μεγάλο Συνοδικό της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου η τελετή επαναπατρισμού του σπαράγματος ψηφιδωτού που εικονίζει σε μετάλλιο τον Απόστολο Ανδρέα και το οποίο προέρχεται από τον ναό Παναγίας Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη.

Το συγκεκριμένο ψηφιδωτό χρονολογείται μεταξύ των ετών 525-550 μ.Χ. και ανήκει στην αψίδα του ιερού βήματος του ναού της Παναγία Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη. Ως γνωστό, ο ψηφιδωτός διάκοσμος της αψίδας αφαιρέθηκε μετά την τουρκική εισβολή του 1974. Την κλοπή διοργάνωσε ο γνωστός Τούρκος αρχαιοκάπηλος Aydin Dikmen.

Διαβάστε ακόμη:

The Icon Hunter, ένα βιβλίο για την κλοπή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς

Τόμας Κλάιν: «Τα ψηφιδωτά της Κανακαριάς άλλαξαν το κλίμα για την επιστροφή αρχαιοτήτων»

Μεταξύ των ετών 1983 και 2015 εντοπίστηκαν και επαναπατρίσθηκαν τα πλείστα των σπαραγμάτων του ψηφιδωτού, εκτός από δύο. Το ένα από αυτά είναι το ψηφιδωτό του Αποστόλου Ανδρέα το οποίο και έχει επαναπατριστεί. Πρόκειται για ύψιστης σημασίας βυζαντινό έργο και αποτελεί ένα από τα ελάχιστα δείγματα που διέφυγαν της εικονομαχίας.

Σημειώνεται ότι το ψηφιδωτό εντοπίστηκε το 2014 από την ιστορικό τέχνης Μαρία Παφίτη. Ο τελευταίος αγοραστής του ψηφιδωτού το απέκτησε ως μέρος μιας μεγαλύτερης συλλογής έργων τέχνης το 2010. Ζήτησε από την Μαρία Παφίτη να ετοιμάσει μια έκθεση για όλα τα κομμάτια. Η Μαρία ενημέρωσε τον κάτοχο για την προέλευση του ψηφιδωτού και μετά από ένα μεγάλο διάστημα διαπραγμάτευσης, αυτός συμφώνησε, τελικά, να το παραδώσει στην Εκκλησία της Κύπρου, χωρίς δικαστικές διαμάχες και έναντι μόνο ενός συμβολικού ποσού.



Η κ. Παφίτη, ο δρ Ανδρέας Πίττας και ο κ. Ρόης Πογιατζής θα παραλάβουν στην ίδια τελετή το παράσημο του Αποστόλου Παύλου, ανώτατη τιμητική διάκριση της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου. Και οι τρεις θα τιμηθούν για τη συμβολή τους στην επιστροφή του ψηφιδωτού του Απ. Ανδρέα, η πρώτη για τον εντοπισμό του, οι δύο κύριοι επειδή κάλυψαν το ποσό της αποζημίωσης και αποκατάστασης του ψηφιδωτού. Τη νομική επίβλεψη της διαδικασίας είχε ο δικηγόρος Μιχάλης Κορέλης.

Η τελετή θα ολοκληρωθεί με διάλεξη του Ρόμπιν Κόρμακ, ομότιμου καθηγητή ιστορίας της τέχνης στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, ο οποίος θα μιλήσει με θέμα «Κλαπέντα και ανευρεθέντα». O Ρόμπιν Κόρμακ είναι ο άνθρωπος που κλήθηκε τη δεκαετία του '80 να συντάξει για λογαριασμό του Συμβουλίου της Ευρώπης έκθεση με θέμα τη σύληση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου.

Διαβάστε επίσης: Παλαιότερη συνέντευξη του Ρόμπιν Κόρμακ στο «Π» για την Κύπρο και την αρχαιοκαπηλία