Iούλιος 1973. Ο Αρχιεπίσκοπος και Πρόεδρος Μακάριος υποδέχεται στο αεροδρόμιο Λευκωσίας τους Πατριάρχες Αλεξανδρείας Παρθένιον Γ' και Αντιοχείας Ηλία Δ', οι οποίοι είχανε προσκληθεί στην Κύπρο -καθώς και επίσκοποι από τις Εκκλησίες Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και Ιεροσολύμων- προκειμένου να συγκροτούσαν Μείζονα Σύνοδο. Η Σύνοδος τελικά καθαίρεσε, στις 14 Ιουλίου του 1973, τους τότε τρεις μητροπολίτες Πάφου Γεννάδιον, Κιτίου Άνθιμον και Κερύνειας Κυπριανό. Ήτανε και αυτό ένα των τραγικών επεισοδίων της περιόδου του διχασμού που είχε προκαλέσει στην Κύπρο η ελληνική χούντα.

Οι τρεις μητροπολίτες [τόσες ήσαν οι έδρες τότε] υποκινούμενοι από την χουντοκρατούμενη ελληνική πρεσβεία, είχανε στρατευθεί και εκείνοι κατά του Μακαρίου. Τον οποίο ήθελε να εξουδετερώσει η ελληνική χούντα, νομίζοντας ότι ο Μακάριος ήτανε το εμπόδιο για την Ένωση. Μεταξύ των όσων δοκίμασε η χούντα των Αθηνών κατά του Μακαρίου, ήτανε και η στράτευση των τριών Κυπρίων μητροπολιτών. Οι οποίοι τώρα, και ύστερα από 13 χρόνια που ο Μακάριος ήτανε και Πρόεδρος του κράτους, "ανακάλυψαν" ξαφνικά ότι δεν συμβιβάζονταν το εκκλησιαστικό και το πολιτικό ταυτόχρονα αξιώματα του Μακαρίου και απαίτησαν την παραίτησή του από την προεδρία του κράτους. Ο Μακάριος αρνήθηκε να παραιτηθεί, οπότε οι τρεις μητροπολίτες προχώρησαν σε "καθαίρεσή" του στις 7 Μαρτίου 1973. Όμως δεν γνώριζαν ούτε το στοιχειώδες, ότι για καθαίρεση ανώτερου κληρικού απαιτείται πλήρης Σύνοδος από 12 τουλάχιστον αρχιερείς. Οπότε η πράξη τους ήταν άκυρη.

Ο Μακάριος αντεπετέθη, κάλεσε πλήρη Σύνοδο, από 16 συνολικά ιεράρχες τριών Πατριαρχείων, για να επιληφθεί της κρίσης. Ωστόσο οι τρεις μητροπολίτες αρνήθηκαν ακόμη και να συναντηθούν με τους Πατριάρχες και τους λοιπούς ιεράρχες. Τελικά η Μείζων Σύνοδος κήρυξε άκυρη την "καθαίρεση" του Μακαρίου, ενώ αντίθετα προχώρησε, στις 14 Ιουλίου 1973, στην καθαίρεση των τριών μητροπολιτών. Στη συνέχεια προκηρύχθηκαν εκλογές για πλήρωση των θέσεών τους από άλλους ιεράρχες, ενώ ιδρύθηκαν και νέες Μητροπόλεις.

Η στράτευση των τριών μητροπολιτών από την ελληνική χούντα για "φάγωμα" του Μακαρίου υπήρξε μια ακόμη προσπάθεια απομάκρυνσής του. Πιο πριν του είχε προταθεί ακόμη και να γινόταν Οικουμενικός Πατριάρχης και να εγκαθίστατο στην Κωνσταντινούπολη, φτάνει να έφευγε από την Κύπρο. Επίσης απέτυχαν και τα δυναμικά μέσα, όπως δύο τουλάχιστον απόπειρες δολοφονίας του. Η χούντα κινητοποίησε κατά του Μακαρίου και τον στρατηγό Γρίβα, που ήρθε στο νησί και ίδρυσε την ΕΟΚΑ Β' με στόχο να πετύχαινε την Ένωση. Όταν και αυτή η προσπάθεια απέτυχε, η χούντα των Αθηνών προχώρησε σε ακόμη πιο δυναμικά μέτρα. Πραξικόπημα, στις 15 Ιουλίου 1974. Το οποίο όμως δεν έφερε την Ένωση. Αντίθετα, προσκάλεσε την Τουρκία και πέτυχε τη διχοτόμηση...