Γιορτάζοντας τα 20χρονα του Ιδρύματος Τεχνών Φάρος, έναν από τους σημαντικότερους θεσμούς του σηκώνει αυλαία για 18η φορά σε Κούκλια και Δελίκηπο

Το Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου του Ιδρύματος Φάρος δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Επανερχόμενο για 18η χρονιά στο μουσικό ημερολόγιο του κυπριακού καλοκαιριού, έχει ήδη αναγνωριστεί -εκτός συνόρων και από κορυφαίους μουσικούς του είδους- ως ένας από τους σημαντικότερους θεσμούς της κλασικής μουσικής στη χώρα μας. Πολύ νωρίς, το Ίδρυμα Φάρος είχε την οξυδέρκεια και την ευαισθησία να αναγνωρίσει και να πιστέψει ότι η Κύπρος προσφέρεται [και] ως πολιτιστικός προορισμός, επενδύοντας σε φυσικούς χώρους για την πραγματοποίηση αυτού του φεστιβάλ, το οποίο για μια βδομάδα προσελκύει μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα της κλασικής μουσικής από τον διεθνή χώρο. Η ονειρική ατμόσφαιρα του φεστιβάλ, που επιτυγχάνεται χάρη στους υπέροχους χώρους όπου πραγματοποιούνται οι συναυλίες, "είναι ένας από τους λόγους που οι μουσικοί θέλουν να επιστρέφουν εδώ ξανά και ξανά", σημειώνει μεταξύ άλλων η Υβόννη Γεωργιάδου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Τεχνών Φάρος. Πρόκειται για τη Μεσαιωνική Έπαυλη στον αρχαιολογικό χώρο των Κουκλιών της Πάφου και για έναν ιδιόκτητο ελαιώνα στο δάσος του Δελίκηπου, που ως συναυλιακός χώρος πήρε το όνομα The Olive Grove.

Λίγοι χώροι ξεπερνούν σε ατμόσφαιρα αυτούς τους δύο: προσθέτοντας την ποιότητα των μουσικών [που έρχεται με το ταλέντο και τις υψηλές τους απαιτήσεις] και τον επαγγελματισμό της διοργάνωσης, λίγα φεστιβάλ στην Κύπρο μπορούν να ανταποκριθούν στο επίπεδο του Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου του Φάρου. Η φετινή 18η διοργάνωση ξεκινά στις 31 Μαΐου και θα διαρκέσει μέχρι τις 6 Ιουνίου. Στο πρόγραμμά της περιλαμβάνονται έξι συναυλίες, 16 σολίστες, μια ορχήστρα και 21 συνθέσεις.

Μεγάλα ονόματα

Ο πιανίστας Σεργκέι Μπαμπαγιάν επιστρέφει στη χώρα μας για να συμμετάσχει στο φεστιβάλ ως ένα από τα κύρια ονόματα. Ο Μπαμπαγιάν υπήρξε ο πρώτος Ρώσος πιανίστας που κατάφερε να συμμετάσχει -με επιτυχία- σε διαγωνισμούς της Δύσης χωρίς κρατική χορηγία μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Προηγουμένως, αντιμετώπισε την απαγόρευση διακίνησης και συμμετοχής σε μουσικούς διαγωνισμούς αλλά και σπουδών στη Δύση. Σήμερα θεωρείται ένα από τα πλέον θρυλικά ονόματα της μεγάλης ρωσικής σχολής του πιάνου.

Διάλειμμα στη Μεσαιωνική Έπαυλη Κουκλιών, έναν από τους δύο χώρους διεξαγωγής του φεστιβάλ. Εδώ θα πραγματοποιηθούν οι πέντε πρώτες συναυλίες του φεστιβάλ, από τις 31 Μαΐου μέχρι τις 4 Ιουνίου.
Πλάι στον Μπαμπαγιάν θα παίξει ο καθηλωτικός Γιεβγκενί Σουντμπίν, "ίσως ένας από τους σπουδαιότερους πιανίστες του 21ου αιώνα", κατά την Telegraph, με την ερμηνεία του να κερδίζει χαρακτηρισμούς όπως "ανυπέρβλητη". Ο περιζήτητος ανά το παγκόσμιο πιανίστας Σιμόν Τρπτσέσκι, ο δεξιοτέχνης βιολονίστας Πάβελ Βερνικόφ, ο "γίγαντας της σκανδιναβικής βιόλας" Λαρς Άντερς Τόμτερ, και ο Πολ Μάγιερ, ένας από τους κορυφαίους κλαρινετίστες στον κόσμο, είναι μεταξύ των μουσικών που θα ακούσουμε στο φεστιβάλ. Την περίφημη 16άδα των σολίστ συμπληρώνουν οι βιολιστές Μπόρις Μπρόβτσιν, Σβετλάνα Μακάροβα και Λεβόν Τσιλινγκιριάν, στη βιόλα οι Ντιεμούτ Ποπέν, Λέα Εννίνο και Νταβίντ Αμπραχαμιάν, στο βιολοντσέλο οι Τιμ Παρκ και Αλεξάντερ Τσαουσιάν, στο κοντραμπάσο ο Ναμπίλ Σεχάτα, και ο Χοσέ Βιτσέντε Καστελό στο κόρνο.

Η πλευρά της παιδείας

Πέρα από την καλλιτεχνική του αξία, το Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Φάρος έχει ευεργετήσει χιλιάδες νέους μέσω των εκπαιδευτικών του δραστηριοτήτων. Πρόκειται για σειρά master-classes που προσφέρονται δωρεάν σε παιδιά της δημόσιας εκπαίδευσης, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή και να διδαχθούν από τους καλύτερους μουσικούς.

The Olive Grove, ίσως ένας από τους πιο όμορφους συναυλιακούς χώρους στην Κύπρο, στο δάσος του Δελίκηπου, όπου θα πραγματοποιηθεί η ορχηστρική συναυλία της 6ης Ιουνίου.

Σε παγκόσμια πρώτη

Το φεστιβάλ θα παρουσιάσει πέντε συναυλίες στη Μεσαιωνική Έπαυλη με τους 16 σολίστ, ενώ η τελική συναυλία της 6ης Ιουνίου θα δοθεί στο The Olive Grove στον Δελίκηπο, με τη συμμετοχή της Dakapp Chamber Orchestra. Η συναυλία στο φεστιβάλ αποτελεί την πρώτη δημόσια εμφάνιση τής εν λόγω ορχήστρας δωματίου, υπό τη διεύθυνση του Γουίλσον Χερμάντο, ενός μαέστρου που καταφέρνει να ελκύσει το ενδιαφέρον του κοινού με την αξιοζήλευτη πορεία του στον χώρο, αλλά και τις ικανότητές του. Η Dakapp Chamber Orchestra αποτελείται από νεαρούς και εξαιρετικά ταλαντούχους επαγγελματίες μουσικούς από όλη την Ευρώπη, οι οποίοι έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία την εντατική σειρά μουσικών εργαστηρίων της Ακαδημίας Dakapp, που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Ίδρυμα Φάρος κατά τα τρία τελευταία έτη. Η ορχήστρα είναι συναφής με την εκπαιδευτική δράση του Φάρου, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω. Συμμετοχή στην ορχηστρική συναυλία θα έχουν και νέοι Κύπριοι μουσικοί.

+ Έναρξη στις 31 Μαΐου στη Μεσαιωνική Έπαυλη Κουκλιών, Πάφος. Στον ίδιο χώρο θα πραγματοποιηθούν συναυλίες μέχρι τις 4 Ιουνίου στις 20:30. Η συναυλία στο The Olive Grove στον Δελίκηπο θα πραγματοποιηθεί στις 6 Ιουνίου στις 20:30 με την πρώτη εμφάνιση της Dakapp Chamber Orchestra υπό τη διεύθυνση του Γουίλσον Χερμάντο και σολίστες που θα συμμετέχουν στο φεστιβάλ. Εισιτήρια προς 15 και 10 ευρώ στο www.pharosartsfoundation.org, τηλ. 22663871. [Δευτέρα-Παρασκευή 10:00-15:00] και στο Βιβλιοπωλείο Κυριάκου [Ελλάδος 30, Πάφος, τηλ. 26822850]. 

Ο Γουίλσον Χερμάντο, πάλαι ποτέ προτεζέ των Σερ Κόλιν Ντέιβις, Κάρλο Μαρία Τζουλίνι και Πιερ Μπουλέζ, θα διευθύνει την Dakapp Chamber Orchestra στην πρώτη δημόσιά της εμφάνιση

Από τους μόνιμους συνεργάτες - σολίστ του φεστιβάλ, ο βιολοντσελίστας Αλεξάντερ Τσαουσιάν είναι και ο επίτιμος καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ.

Επαινείται στο εξωτερικό, αγνοείται εντός

Χωρίς κρατική υποστήριξη

Βάσει όλων των προαναφερθέντων, είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς πως το εν λόγω φεστιβάλ δεν έχει την επαρκή στήριξη του κράτους. Είναι χαρακτηριστική η επιχορήγηση που έλαβε το φεστιβάλ το 2017, με το ποσό των 8 χιλιάδων ευρώ, που μπορεί κανείς να αντιληφθεί πόσο μικρό είναι αν αναλογιστεί ότι τέτοιου είδους φεστιβάλ -με 16 σολίστ, έναν διεθνούς φήμης μαέστρο και μια πολυμελή χορωδία από το εξωτερικό- στοιχίζουν πάνω από 100 χιλιάδες ευρώ, αλλά και αν ρίξει μια ματιά σε άλλες δράσεις που επιχορηγούν οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες: μόνο μια συναυλία, για παράδειγμα, με δύο πιανίστες, έλαβε ποσό επιχορήγησης ύψους 18 χιλιάδων ευρώ και μια δεύτερη, με τη συμμετοχή ενός μόνο Κύπριου μουσικού, έλαβε ποσό 15 χιλιάδων ευρώ. Αναρωτιέται κανείς πώς υπολογίζουν οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες τις επιχορηγήσεις που δίνουν και πώς αξιολογούν την κάθε πρόταση που φτάνει στα γραφεία τους.

Το Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου προσελκύει κάθε χρόνο κοινό από το εξωτερικό και την Κύπρο, συμβάλλοντας στον λεγόμενο "πολιτιστικό τουρισμό", ο οποίος θα μπορούσε να κατέχει σαφώς υψηλότερη θέση στις προτεραιότητες των ιθυνόντων του κράτους. Γενικότερα, όμως, όπως με σαφήνεια επισημαίνει και η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φάρου Υβόννη Γεωργιάδου, "δεν υπάρχει σοβαρό πρόγραμμα για τον πολιτισμό, δεν υπάρχει όραμα, δεν υπάρχει πολιτιστική στρατηγική". Όπως χαρακτηριστικά τονίζει, ο πολιτισμός είναι "το τελευταίο αποκαΐδι στον κυβερνητικό σχεδιασμό", συμπληρώνοντας πάντως ότι η Κύπρος είναι απλώς μέρος του κανόνα στα πλείστα κράτη σε όλο τον κόσμο, όπου ο πολιτισμός παίρνει "τα ψίχουλα που θα πέσουν από το τραπέζι".