Συνέντευξη στον Παύλο Νεοφύτου

Ο Χαράλαμπος Μαργαρίτης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Animattikon Project και πρέσβης των Ευρωπαϊκών Βραβείων Animation (Emiles) στην Κύπρο, μιλά στο «Π» για τη σημασία του θεσμού και για τον ρόλο του κυπριακού animation στον διεθνή «διάλογο» των animators

«Η διοργάνωση εντάσσεται στο πλαίσιο της φιλοσοφίας της Πολιτιστικής Αποκέντρωσης, σε μια προσπάθεια να πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις και δράσεις προσβάσιμες σε ένα κοινό το οποίο συνήθως δεν τις έχει στο κατώφλι του». Φωτογραφία ©Αλέξανδρος Πετράκης



Σε μια προσπάθεια να πραγματοποιούνται εκδηλώσεις και δράσεις οι οποίες να είναι προσβάσιμες σε ένα κοινό το οποίο συνήθως δεν τις έχει κοντά του, όπως αυτή τη φορά στο διαμέρισμα Χρυσοχούς, πραγματοποιείται από τις 6 μέχρι 11 Αυγούστου εν είδει «προεόρτιων» μία θερινή έκδοση του διεθνούς φεστιβάλ animation με έδρα την Πάφο, του «Animattikon Project». Για το φεστιβάλ που διανύει τον τρίτο του χρόνο ζωής και προσπαθεί κάθε χρονιά να μεγαλώνει (σε αυτό συμβάλλει φέτος και η στήριξη του Δήμου Πάφου), μιλά στο «Π» ο καλλιτεχνικός διευθυντής Χαράλαμπος Μαργαρίτης, και πρέσβης πλέον των Ευρωπαϊκών Βραβείων Animation στην Κύπρο (Emiles).

Τι οδήγησε στην απόφαση να εγκαινιαστεί από φέτος η θερινή έκδοση του Animattikon Project, εν είδει προεόρτιων του φεστιβάλ animation που θα τρέξει για τρίτη συνεχόμενη χρονιά στην Πάφο;

Από την αρχή η επιθυμία μας ήταν το Animattikon Project να μεγαλώνει κάθε χρονιά για να αγγίξει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κοινό. Η ευκαιρία για τη θερινή έκδοση δόθηκε μετά από πρόταση του ξενοδοχείου «Άνασσα» για μια εκδήλωση στους χώρους του, που να αφορά κυρίως τα παιδιά. Εμείς προτείναμε μια σειρά από παιδικά εργαστήρια και προβολές παιδικών ταινιών στο πλαίσιο μιας θερινής έκδοσης του Animattikon και η ιδέα τους άρεσε.

Να σημειωθεί ότι το ξενοδοχείο «Almyra», που ανήκει στην Thanos Hotels, όπως και το «Άνασσα», είναι ο μοναδικός φορέας που στήριξε χωρίς δεύτερη σκέψη από την αρχή το φεστιβάλ μας, παρέχοντας τόσο φιλοξενία σε όλους τους καλεσμένους μας όσο και χώρους του για προβολές, έτσι βλέπουμε σε αυτή τη διοργάνωση τη συνέχιση μιας καλής συνεργασίας. Καθοριστικός παράγοντας ήταν η στήριξη από το πρόγραμμα της Πολιτιστικής Αποκέντρωσης των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Χάρη σε αυτήν, ο αριθμός των δράσεων που περιλαμβάνει η θερινή έκδοση αυξήθηκε με την προσθήκη εκδηλώσεων που αφορούν και το ενήλικο κοινό. Η διοργάνωση αυτή εντάσσεται, λοιπόν, στο πλαίσιο της φιλοσοφίας της Πολιτιστικής Αποκέντρωσης, σε μια προσπάθεια να πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις και δράσεις οι οποίες να είναι προσβάσιμες σε ένα κοινό το οποίο συνήθως δεν τις έχει στο κατώφλι του. Ελπίζουμε ότι έτσι δίνουμε την ευκαιρία να γνωρίσει περισσότερος κόσμος το σύμπαν του animation.

Και η φιλοξενία στο φεστιβάλ του Αμερικανού σκηνοθέτη Brett Ingram;

Ο Brett Ingram είναι ένας καταπληκτικός σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ που έχει ασχοληθεί εκτεταμένα με το θέμα του animation στις ταινίες του. Έχει επίσης δημιουργήσει ο ίδιος κάποιες πολύ καλές ταινίες animation, τις οποίες και θα προβάλουμε. Αρχικά τον προσκαλέσαμε έχοντας υπόψη τις δύο ταινίες που έχει αφιερώσει στον θρυλικό Αμερικάνο animator Bruce Bickford, ο οποίος δυστυχώς απεβίωσε τον περασμένο Απρίλιο και στον οποίο θέλαμε να αποτίσουμε φόρο τιμής. Αυτή η πρόσκληση ήταν η ευκαιρία να γνωρίσουμε το πλούσιο έργο που έχει ο Ingram, το οποίο μας ενθουσίασε, και έτσι τον προσκαλέσαμε να το παρουσιάσει στο σύνολό του σε ένα τριήμερο αφιέρωμα το οποίο κλείνει τη θερινή έκδοση.

Για τον Bruce Bickford: Το φεστιβάλ είναι αφιερωμένο στον θρυλικό Αμερικάνο animator Bruce Bickford που απεβίωσε τον Απρίλη. Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει το πλούσιο του έργο μέσω των ντοκιμαντέρ που ετοίμασε γι’ αυτόν ο Aμερικανός σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ και animator Brett Ingram, επίσημος καλεσμένος του Animattikon Project

Η βραδιά της 10ης Αυγούστου είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Bruce Bickford και, μαζί με ένα ντοκιμαντέρ του Brett Ingram γι’ αυτόν, έχουμε την τιμή, χάρη στη μεσολάβηση του Ingram, να προβάλουμε και δύο ταινίες του ίδιου του Bickford. Παράλληλα, ο Ingram θα κάνει μια παρουσίαση για τη ζωή και το έργο του Bickford βασισμένη στην προσωπική εμπειρία που είχε μαζί του.

Legendary underground animator Bruce Bickford shows a series of clay worlds he created for an animated film. Taken from the documentary "Monster Road" directed by Brett Ingram.

Η καλοκαιρινή έκδοση του Animattikon Project είναι αφιερωμένη στον Bruce Bickford.  

Τι άλλο να αναμένουμε να δούμε;

Πέρα από τέσσερα εργαστήρια animation για παιδιά και ένα για ενήλικες που θα διοργανώσουν animators από την Κύπρο και το εξωτερικό, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει τρία διαφορετικά προγράμματα προβολών παιδικών ταινιών. Το πρώτο μάς έρχεται από τους στενούς συνεργάτες μας από την Ελλάδα, το διεθνές φεστιβάλ κινουμένων σχεδίων Animasyros. Το δεύτερο από τη Δανία, στα πλαίσια της συνεργασίας που εγκαινιάζουμε φέτος με το διεθνές φεστιβάλ animation του Viborg και απαρτίζεται από φοιτητικές ταινίες που γυρίστηκαν στη σχολή animation του Βίμποργκ, το Animation Workshop. Θα παρουσιάσουμε επίσης τις παιδικές ταινίες από το αρχείο του Animattikon Project.

Πέρα από τις προβολές, θα έχουμε τη χαρά να συστήσουμε στο κοινό το πολύ ενδιαφέρον ισπανικό στούντιο animation Cabeza Voladora, του οποίου οι δύο επισκέπτες animators θα μας παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Τέλος, μια μικρή έκπληξη που προέκυψε στην πορεία της διοργάνωσης είναι η παρουσίαση μιας σειράς από αυθεντικά έργα του Bruce Bickford, τα οποία θα εκτεθούν και θα τίθενται προς πώληση κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ. Πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία για όσους ενδιαφέρονται για τον σπουδαίο αυτό δημιουργό.

Ακολούθως σειρά θα πάρει το Animattikon Project τον προσεχή Οκτώβρη. Πώς πάνε οι προετοιμασίες; Η απόφαση από τον Δήμο Πάφου να στηρίξει φέτος το φεστιβάλ animation της πόλης, ποια δυναμική του δίνει;

Οι προετοιμασίες πάνε πολύ καλά, με πολλές και καινούριες συνεργασίες και διάφορες μικρές εκπλήξεις. Είμαστε πολύ χαρούμενοι που ο Δήμος Πάφου θα είναι συνεργάτης μας φέτος. Η βοήθειά του είναι πολύτιμη. Ελπίζουμε ότι αυτή είναι η αρχή μιας όμορφης συνεργασίας που θα εδραιώσει το Animattikon ως ετήσιο σημείο αναφοράς για την πόλη και ότι ο δήμος (και κατ’ επέκταση ο κόσμος) θα το αγκαλιάσει σαν κάτι δικό του. Αυτή η συνεργασία μας προσφέρει πρόσβαση σε χώρους που είναι απαραίτητοι για τη σωστή διεξαγωγή του φεστιβάλ - κυρίως τον πολυχώρο Αττικόν (από όπου το φεστιβάλ παίρνει και το όνομά του) και την Παλιά Ηλεκτρική. Πέραν τούτου, την εκλαμβάνουμε και ως αναγνώριση της αξίας του φεστιβάλ και των δυνατοτήτων που ελευθερώνει για την ενεργοποίηση και το ζωντάνεμα της πόλης.

Χαράλαμπε, το 2018 «χρίστηκες» πρέσβης των Ευρωπαϊκών Βραβείων Animation στην Κύπρο. Μίλησέ μας για τη σημασία του θεσμού και κατατόπισέ μας, αν γίνεται, όσον αφορά αυτά που μπορεί να προσφέρει σήμερα το κυπριακό animation στον διεθνή «διάλογο» των animators.

Τα Ευρωπαϊκά Βραβεία Animation είναι γνωστά και ως Emiles, και παίρνουν το όνομά τους από τους Ευρωπαίους πιονιέρους του animation Emile Reynaud και Emile Cohl. Πρόκειται για έναν ανεξάρτητο ευρωπαϊκό θεσμό που φέτος κλείνει τρία χρόνια και ο οποίος δημιουργήθηκε για να καλύψει ένα κενό: Στην Ευρώπη υπάρχει μια τεράστια ποικιλία και πολυφωνία στον χώρο του animation. Πρόκειται για μια βιομηχανία που γνωρίζει μια άνευ προηγουμένου άνθηση τα τελευταία χρόνια και που απαρτίζεται από μια τεράστια κοινότητα δημιουργών, οι οποίοι, όμως, όπως σημειώνει ο Peter Lord, διευθυντής των βραβείων, δεν συναντιούνται αρκετά συχνά. Αυτό έρχεται να κάνει ο θεσμός των Ευρωπαϊκών Βραβείων Animation: να γίνει σημείο αναφοράς και συνάντησης όλων αυτών των ξεχωριστών μελών της οικογένειας του ευρωπαϊκού animation που είναι διασκορπισμένα σε όλες της γωνιές της ηπείρου.

Μια ιδιομορφία των Ευρωπαϊκών Βραβείων Animation είναι ότι ιδρύθηκαν από επαγγελματίες του χώρου και έχουν σαν έναν από τους στόχους τους το να επιβραβεύσουν και τους πιο 'άγνωστους ήρωες' του animation - όπως είναι, για παράδειγμα, οι δημιουργοί storyboard, ή οι σχεδιαστές χαρακτήρων – που συχνά δεν αναφέρονται καν στις μεγάλες εκδηλώσεις.



«Tο κυπριακό animation θα έπρεπε να συστηθεί στην Ευρώπη καλύτερα»

«Όσον αφορά αυτά που μπορεί να προσφέρει το κυπριακό animation στον ευρωπαϊκό διάλογο, προσωπικά πιστεύω ότι το κυριότερο είναι η παρουσία του. Θεωρώ ότι το κυπριακό animation δεν έχει κάτι να ζηλέψει από την ευρύτερη ευρωπαϊκή σκηνή. Η κυπριακή σκηνή είναι μικρή ακόμα, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι είμαστε και μια μικρή χώρα. Θεωρώ ότι το κυπριακό animation μπορεί και θα έπρεπε να συστηθεί στην Ευρώπη καλύτερα. Υπάρχουν πάρα πολλοί (όλο και περισσότεροι) πολύ καλοί δημιουργοί στην Κύπρο, αλλά οι ευκαιρίες εδώ είναι πολύ λίγες. Πολλοί αναγκάζονται να φύγουν, ή να ασχοληθούν με δευτερεύουσας σημασίας δουλειές για να επιβιώσουν. Η Ευρώπη είναι πολύ ανοικτή και πολύ μεγάλη σε θέματα συμπαραγωγών και ανταλλαγών και προσωπικά πιστεύω ότι θα έπρεπε ως δημιουργοί να δώσουμε περισσότερη σημασία στην Ευρώπη – σε αυτή την ευρύτερη οικογένεια animation. Μόνο κερδισμένοι μπορούμε να βγούμε από αυτό - και η Ευρώπη ακόμη πιο πλούσια με το να μας έχει μαζί της».