Πρόσφυγες που ζουν σε διαφορετικά σημεία της Αθήνας πήραν τη φωτογραφική μηχανή ή το κινητό στα χέρια τους και αποτύπωσαν με το φακό τους ιστορικές γωνιές της πόλης και μνημεία που τους προκαλούν ενδιαφέρον.

Οι φωτογραφίες θα παρουσιαστούν στην έκθεση «Οικείες κληρονομιές: Η Αθήνα μέσα από το φακό των προσφύγων», που διοργανώνει στο Ωδείο Αθηνών το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ), σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018.

«Συνολική πρόθεση του εγχειρήματος αυτού είναι να επικοινωνήσει και να μιλήσει για τη σημασία της συμμετοχής μέσα από την τέχνη της φωτογραφίας, αλλά και μέσα από την καλλιτεχνική παραγωγή γενικότερα, για την ενσωμάτωση των προσφύγων στην κοινωνία και την αλλαγή της στερεοτυπικής σκέψης για τον 'Αλλον», εξηγεί η ερευνήτρια του ΕΛΙΑΜΕΠ, Μαρίνα Νικόλοβα, που μαζί με τον Δημήτρη Χαλκιαδάκη επιμελούνται την έκθεση.

Το συγκεκριμένο έργο προτείνει δύο προσεγγίσεις στο θέμα της ενσωμάτωσης και ενδυνάμωσης μέσα από την τέχνη. «Η πρώτη προσέγγιση εστιάζει στη γνωριμία των προσφύγων με τον περιβάλλοντα χώρο της πόλης, με ένα κομμάτι της κοινωνικής ιστορίας της πόλης μέσα από την αρχιτεκτονική της και μέσω σημαντικών αξιοθέατων και μνημείων. Η δεύτερη προσέγγιση εστιάζει στην κοινωνικοποίηση μέσα από την πρακτική της φωτογραφίας ως μια μορφή τέχνης κατεξοχήν συνδεδεμένης με την αλληλεπίδραση με το περιβάλλον, την εξωτερίκευση μιας δημιουργικής δύναμης και έκφρασης μέσα από την φωτογραφία, που είναι κοινώς αναγνωρίσιμη ως εικαστική γλώσσα σε όλους», εξηγεί η κ. Νικόλοβα.

Η δράση ξεκίνησε στις αρχές Νοεμβρίου με ξενάγηση των προσφύγων στο κέντρο της Αθήνας. Με αφετηρία τους το Πολεμικό Μουσείο, οι πρόσφυγες περπάτησαν στον κήπο του Βυζαντινού Μουσείου, το Ωδείο Αθηνών, το Παγκράτι, το Καλλιμάρμαρο, τον Εθνικό Κήπο, το Ζάππειο, τους Στύλους του Ολυμπίου Διός, την Αψίδα του Αδριανού για να καταλήξουν στο Σύνταγμα.

Στη δράση συμμετείχαν 14 γυναίκες και άνδρες πρόσφυγες από τη Συρία, το Ιράν και το Αφγανιστάν. Η προηγούμενη ενασχόλησή τους με τη φωτογραφία δεν αποτελούσε προϋπόθεση για τη συμμετοχή, ωστόσο, ορισμένοι είχαν παρακολουθήσει σεμινάρια φωτογραφίας.

Από την ξενάγηση συγκεντρώθηκαν πάνω από 800 φωτογραφίες. Σε αυτές αποτυπώνονται τα μνημεία σε όλο το μέγεθός τους. Επίσης, όπως παρατηρεί η επιμελήτρια της έκθεσης, «είναι εντυπωσιακό το μέγεθος των φωτογραφιών που αποτυπώνει το ενδιαφέρον των συμμετεχόντων για τη φύση». Σε αρκετές φωτογραφίες οι συμμετέχοντες εστίασαν και στα άλλα μέλη της ομάδας.

Στην έκθεση επιλέχθηκαν να παρουσιαστούν 30 φωτογραφίες, οι οποίες «έχουν εστιάσει σε λεπτομέρειες και μπορούν να βάλουν το θεατή στη θέση του να μαντέψει το μέρος που απεικονίζεται ή να παρατηρήσει μια λεπτομέρεια που θα μπορούσε να είναι κοινή, αναγνωρίσιμη και θα μπορούσε να ανήκει και σε άλλα μνημεία».

Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν τη Δευτέρα 26 Νοεμβρίου, στις 5.30 μ.μ., στο Ωδείο Αθηνών. Θα ακολουθήσει συζήτηση με θέμα «Πολιτισμός, Πόλη, Πρόσφυγες - Σύγχρονες θεωρήσεις για την ένταξη μέσα από την τέχνη», με τη συμμετοχή εκπροσώπων φορέων και ΜΚΟ, επιστημόνων και ερευνητών.

Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι την 1η Δεκεμβρίου. Η είσοδος είναι ελεύθερη.

Πηγή: ΑΠΕ/ΜΠΕ