Για την επιβίωση του ανθρώπου υπάρχει ένας άτυπος νόμος του 3. Τρία λεπτά χωρίς οξυγόνο, τρεις μέρες χωρίς νερό, τρεις βδομάδες χωρίς τροφή μπορούν να κόψουν το νήμα της ζωής. Το ένστικτο της επιβίωσης που έχει ξυπνήσει για τα καλά λόγω της εξάπλωσης του κορωνοϊού και στον τόπο μας, έχει προκαλέσει παράνοια, τα αποτελέσματα της οποίας παρακολουθούμε τις τελευταίες μέρες. Χωρίς τροφή, ο άνθρωπος πεθαίνει. Τελεία και παύλα.

Το ένστικτό μας λέει ότι πρέπει να μαζέψουμε όσα περισσότερα τρόφιμα μπας και λείψουν. Φρενίτιδα που αγγίζει τα όρια της κωμωδίας, καθώς οι τροφές που έχουν μαζέψει θα διαρκέσουν για πολλούς, πάρα πολλούς μήνες. Ας είναι. Τουλάχιστον έχουμε φροντίσει την επιβίωσή μας. Η πραγματικότητα είναι ότι ο κορωνοϊός δεν απειλεί μόνο τη βιολογική μας επιβίωση. Απειλεί σοβαρά και την πνευματική. Λόγω κορωνοϊού κλείνουν κινηματογράφοι, θέατρα, μουσεία, γκαλερί, μουσικές σκηνές. Πολλές φορές στο παρελθόν προσπαθούσα να φανταστώ πώς θα ήταν η ζωή μας χωρίς τέχνη γύρω μας. Αυτό είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε σήμερα. Μπορεί ο άνθρωπος να ζήσει χωρίς τέχνη; Η αλήθεια είναι ότι η ενασχόληση με τις τέχνες και γενικότερα οι πολιτιστικές δραστηριότητες ευνοούν τη μακροζωία. Οι τακτικές επισκέψεις σε μουσεία, θέατρα, όπερες, συναυλίες, γκαλερί, εκθέσεις και σε άλλους χώρους πολιτιστικών δραστηριοτήτων συνδέονται με περισσότερα χρόνια ζωής, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (UCL).

Προηγούμενες μελέτες είχαν βρει ότι οι τέχνες μπορούν να βελτιώσουν τη σωματική και την ψυχική υγεία και βοηθούν στη μάχη κατά της κατάθλιψης, της άνοιας, των χρόνιων πόνων κ.ά. Οι ερευνητές του UCL, με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχοβιολογίας και Επιδημιολογίας Ντέιζι Φάνκουρτ του Τμήματος Επιστήμης της Συμπεριφοράς και Υγείας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό "British Medical Journal" (BMJ), ανέλυσαν στοιχεία για περισσότερα από 6.000 άτομα άνω των 50 ετών. Σε βάθος 12ετίας έγινε συσχέτιση της συχνότητας επισκέψεων σε χώρους τέχνης και πολιτισμού με την κατάσταση της υγείας τους. Διαπιστώθηκε ότι όσοι πήγαιναν σε κάποια παράσταση ή άλλη πολιτιστική εκδήλωση έστω μία-δύο φορές τον χρόνο, είχαν κατά μέσο όρο 14% μικρότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου από οποιαδήποτε αιτία, σε σχέση με όσους δεν πήγαιναν καθόλου. Η μείωση του κινδύνου ήταν μεγαλύτερη (31%) για όσους πήγαιναν συχνότερα, τουλάχιστον μία φορά κάθε λίγους μήνες, και ακόμη μεγαλύτερη για όσους πήγαιναν ακόμη πιο συχνά, π.χ. κάθε μήνα.

Ποια είναι λοιπόν η λύση στη χωρίς τέχνη καθημερινότητα που μας επιβάλλεται; Η αλήθεια είναι ότι το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να επιστρέψουμε στο cocooning, με κάποιες παραλλαγές, προσαρμοσμένες στις απαιτήσεις του 21ου αιώνα. Ας αποκηρύξουμε για ένα διάστημα φίλους, παρέες, θέατρα, συναυλίες, εκθέσεις κ.λπ. και ας κλειστούμε μέσα στο προστατευτικό περίβλημα του σπιτιού μας, όπου έχουμε ήδη αποθηκεύσει ποσότητες τροφών. Ας φροντίσουμε σε αυτό το κουκούλι που θα φτιάξουμε να υπάρχουν και μεγάλες ποσότητες από βιβλία και πρόσβαση σε συνδρομητικά κανάλια που θα μας προσφέρουν την "τροφή" που μας στερείται λόγω της πανδημίας: ντοκιμαντέρ, παλιές ταινίες, περιοδικά και άλλα τινά περί τέχνης, αρκετά να μας υπενθυμίζουν ότι η πέραν της βιολογικής επιβίωσης, η πνευματική είναι εξίσου σημαντική.

* mschiza11@gmail.com