Γράφει η Έλενα Αλωνεύτη | Σκηνοθέτιδα, πρόεδρος της Ένωσης Σκηνοθετών Κύπρου

• Καλέσαμε ανθρώπους του πολιτιστικού τομέα να τοποθετηθούν απέναντι στα κυβερνητικά μέτρα στήριξης του πολιτισμού, που ανακοινώθηκαν στις 7 Απριλίου

Ο κόσμος του πολιτισμού περίμενε με αγωνία από το ΥΠΠΑΝ να εξαγγείλει μέτρα στήριξης. Δυστυχώς όμως αυτά που εξαγγέλθηκαν φαίνεται να είναι πρόχειρα και χωρίς ουσιαστική μελέτη, εφόσον δεν είναι στοχευμένα για να καλύπτουν τις ανάγκες όλου του φάσματος των επαγγελμάτων που υπάγονται στον χώρο του πολιτισμού.

Μας ανησυχεί το γεγονός ότι τα μέτρα αναφέρονται σε λεφτά που ήδη υπάρχουν στον προϋπολογισμό του υπουργείου και δεν διαφαίνεται ότι θα αντληθούν άλλα κονδύλια για ενίσχυση των ανθρώπων του πολιτισμού που έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό να εργάζονται μόνοι ή με κατευθείαν ανάθεση.

Η οπτικοακουστική βιομηχανία έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και είναι γι' αυτό που έπρεπε να υπάρξει έρευνα και διαβούλευση προτού εξαγγελθούν τα όποια μέτρα. Τα εξαγγελθέντα δεν λαμβάνουν καθόλου υπόψη το ότι οι πλείστοι επαγγελματίες του χώρου εργάζονται με ανάθεση έργου και χωρίς σταθερή εργασία. Ορισμένοι έχουν τόσο χαμηλά ετήσια εισοδήματα που δεν μπορούν να πληρώνουν καν κοινωνικές ασφαλίσεις, άρα δεν καλύπτονται ούτε από τα υφιστάμενα μέτρα. Δεν υπάρχει αναφορά για άμεσες οικονομικές λύσεις που μπορούν να στηρίξουν τους επαγγελματίες του χώρου μας, όπως ειδικά επιδόματα, διασφάλιση πληρωμών λόγω ακύρωσης εργασίας κ.λπ. Επιπλέον δεν υπάρχει καμία αναφορά για ειδικό κονδύλι υποστήριξης της οπτικοακουστικής βιομηχανίας. Πρέπει να γίνει διαβούλευση που να στοχεύει σε συγκεκριμένα προβλήματα για να βρεθούν τρόποι στήριξης όλων των ατόμων στον χώρο.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ενισχυθεί το κονδύλι για τον τοπικό κινηματογράφο, κάτι για το οποίο διαμαρτυρόμαστε εδώ και χρόνια

Εκτός από την αξιοποίηση ανεκμετάλλευτων κονδυλίων που υπάρχουν για τον πολιτισμό, η εξεύρεση τρόπου άμεσης οικονομικής ενίσχυσης των επαγγελματιών του χώρου είναι εξαιρετικά σημαντική. Είναι ουσιαστικά θέμα επιβίωσης. Κανείς δεν πρέπει να μείνει ακάλυπτος. Υπάρχουν τρόποι στήριξης των δημιουργών στον χώρο μας με άμεσες λύσεις όπως π.χ. η ένταξη ταινιών των Κύπριων δημιουργών στο πρόγραμμα όλων των τηλεοπτικών καναλιών για την ενίσχυση των δημιουργών και συνεργατών τους από τα δικαιώματα προβολής.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ενισχυθεί το κονδύλι για τον τοπικό κινηματογράφο, κάτι για το οποίο διαμαρτυρόμαστε εδώ και χρόνια. Θα μπορούσε π.χ. ένα ποσοστό από το φετινό κονδύλι του Cyprus Invest που δεν θα χρησιμοποιηθεί να μεταφερθεί και να ενισχύει το κονδύλι του κινηματογράφου. Ή να εφαρμοστεί και στην Κύπρο όπως σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες το LEVI System (έμμεση φορολογία) στα τηλεοπτικά κανάλια (ποσοστά επί των εισπράξεων για διαφημίσεις), ποσοστό επί των εισιτηρίων για τον κινηματογράφο, από τους Internet providers, VOD / SVOD / AVOD πλατφόρμες κ.ά., ώστε να ενισχύεται αυτόματα το κονδύλι του κινηματογράφου.

Ίσως κάποιοι να μην θεωρούν τον κινηματογράφο αναγκαιότητα αλλά ο κινηματογράφος –μαζί με όλους τους δημιουργικούς τομείς– δεν ενισχύουν μόνο την πολιτισμική πολυμορφία και την κοινωνική συνοχή αλλά και την οικονομική ανάπτυξη. Το 2019 οι πωλήσεις στα ευρωπαϊκά σινεμά άγγιξαν το 1,34 δισεκατομμύρια – ένα ρεκόρ που δεν έχει καταγραφεί ποτέ ξανά. Πρέπει να πάψουμε πλέον να βλέπουμε το σινεμά σαν χόμπι κάποιων αργόσχολων (γιατί το ακούσαμε και αυτό) αλλά να το θεωρήσουμε σαν ένα επάγγελμα, όπως όλα τα άλλα.

Παρ' όλες τις προσπάθειες και τις εκκλήσεις για αύξηση του κονδυλίου του κινηματογράφου, το κονδύλι παραμένει στα 1.250.000 ευρώ, ποσό το οποίο αντιστοιχεί περίπου με το κονδύλι μίας ταινίας μεγάλου μήκους χαμηλού προϋπολογισμού στην Ευρώπη! Συνέπεια αυτού, στις πλείστες περιπτώσεις οι σεναριογράφοι, σκηνοθέτες και παραγωγοί κεφαλαιοποιούν (δηλαδή επενδύουν) τις αμοιβές τους για να ολοκληρωθεί η ταινία τους. Δηλαδή δεν πληρώνονται!

Είναι απαράδεκτο να δημιουργείται επενδυτικό σχέδιο για ξένες παραγωγές στην Κύπρο και να μην υποστηρίζεται ο τοπικός κινηματογράφος. Έχουμε εξαιρετικούς επαγγελματίες στον τομέα μας, δημιουργούς και τεχνικούς, και οι ταινίες τους διαπρέπουν σε σημαντικά κινηματογραφικά φεστιβάλ διεθνώς.

Ο κινηματογράφος καταγράφει τη μνήμη μας, τις γνώσεις μας. Αυτά που ζούμε, νιώθουμε και μαθαίνουμε. Ζωντανεύει λέξεις, σκέψεις και λόγια με ήχο και εικόνα. Είκοσι πέντε (25) καρέ σταθερής εικόνας δημιουργούν ένα δευτερόλεπτο κινούμενης εικόνας. Τόσο απλό. Πίσω όμως από το κάθε καρέ κρύβονται εκατοντάδες άτομα που έχουν δουλέψει για χιλιάδες ώρες για να δημιουργήσουν εκείνη τη μοναδική στιγμή που θα σε μαγέψει.