Μετά από δεκαετίες κλειδωμένα σε υπόγειο, μερικά από τα καλύτερα γλυπτά της εποχής της αρχαιότητας επιστρέφουν σε δημόσια θέα στη Ρώμη. Προτομές των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, περίπλοκες σαρκοφάγοι και ένα αρχαίο ελληνικό ανάγλυφο ηλικίας άνω των 2.500 χρόνων είναι μόνο μερικά από τα 92 κομμάτια που εκτίθενται στο Palazzo Caffarelli.  

Τα γλυπτά ανήκουν στην αριστοκρατική οικογένεια της Torlonia και είναι ένα μέρος μόνο από τα συνολικά 620 γλυπτά. Πιστεύεται δε, ότι είναι η μεγαλύτερη ιδιωτική συλλογή του είδους, στον κόσμο.

«Θα μπορούσαμε να κάνουμε επτά, οκτώ, 15 ακόμη εκθέσεις», δήλωσε ο ιστορικός τέχνης Salvatore Settis, ο οποίος επιλέχθηκε από την οικογένεια για να βοηθήσει στην επιμέλεια της παρουσίασης. Έχει επωμιστεί δε, με το δύσκολο καθήκον να αποφασίσει ποια έργα θα πρέπει να δουν το φως της δημοσιότητας.

Όπως πολλές κορυφαίες οικογένειες της Ρώμης, η οικογένεια της Torlonia αρχικά παρουσίασε την τεράστια συλλογή της σε ένα μουσείο. Μετά από 101 χρόνια, το 1976 η έκθεση έκλεισε τις πόρτες της, σε μία απόπειρα να μετατραπεί το κτίριο σε ιδιωτικά διαμερίσματα.

«Η επανεμφάνιση μιας τέτοιας θρυλικής συλλογής είναι ένα πολύ σημαντικό γεγονός», δήλωσε ο Settis. «Όταν τα είδα για πρώτη φορά, η στιγμή ήταν συναισθηματικά φορτισμένη γιατί γνώριζα τα περισσότερα κομμάτια από βιβλία, αλλά δεν τα είχα δει ποτέ».

Οι Torlonias, οι οποίοι έχτισαν την περιουσία τους στηριζόμενοι σε παπικά συμβόλαια, «έσπασαν» τις καθιερωμένες συλλογές, μερικές από τις οποίες χρονολογούνται από τον 15ο αιώνα, και δημιούργησαν μεμονωμένες εικαστικές εκθέσεις.

Μεταξύ των κομματιών είναι μια λεκάνη κρήνης λαξευμένη στην αρχαία Ελλάδα, που πιστεύεται ότι βρισκόταν στον κήπο του Ιούλιου Καίσαρα. Πολλά από τα έργα έχουν υποστεί ουσιαστική αποκατάσταση με την πάροδο των ετών, συμπεριλαμβανομένου ενός αγάλματος μιας αίγας, της οποίας το σώμα χρονολογείται από τον 1ο αιώνα μ.Χ. Το κεφάλι της ωστόσο, πιστεύεται ότι φιλοτεχνήθηκε από τον διάσημο Ιταλό γλύπτη του 17ου αιώνα, Bernini.

«Πολλά από αυτά τα κομμάτια έχουν ήδη αποκατασταθεί από το 1600 και ύστερα. Δεν χρειαζόταν να δουλέψουμε επιπλέον στη δομή των αγαλμάτων, αλλά μόνο στις επιφάνειες, καθαρίζοντάς τα, αφαιρώντας τη σκόνη που είχε συσσωρευτεί με τα χρόνια καθώς και τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν σε προηγούμενες εργασίες αποκατάστασης», είπε η ειδικός Anna Maria Carruba.

Το «Torlonia Marbles» υποτίθεται ότι θα άνοιγε τις πύλες του τον Απρίλιο, αλλά αυτό δεν μπόρεσε να γίνει λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.

Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τον Ιούνιο του 2021 στη Ρώμη και αναμένεται να μεταφερθεί σε τουλάχιστον μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα και τις Ηνωμένες Πολιτείες πριν επιστρέψει στην Ιταλία, όπου και θα υπάρξει μόνιμη έκθεση.

Από τη συλλογή «Torlonia Marbles» (© Fondazione Torlonia)

Μεταξύ των εκθεμάτων και ένα αρχαιοελληνικό ανάγλυφο ηλικίας άνω των 2.500 χρόνων (© Fondazione Torlonia)

Τα γλυπτά ανήκουν στην αριστοκρατική οικογένεια της Torlonia και είναι ένα μέρος μόνο από τα συνολικά 620 γλυπτά. (© Fondazione Torlonia)

Πηγή: LiFO