Εγεννήθηκα στις 31 Ιουλίου του 1960, τη χρονιά της Ανεξαρτησίας. Τότε που εφεύκαν οι Εγγλέζοι τζι’ αναλαμβάναν οι δικοί μας.  ‘Ηταν Κυριακή, μέρα που εγίναν οι πρώτες βουλευτικές εκλογές της Κυπριακής Δημοκρατίας. Εγεννήθηκα εις την Κλινική Λευκαρίτη, στο Βαρώσι, το Βαρώσι που χάσαμε το ‘74. Έζησα λοιπόν τα εξήντα μου χρόνια, καλή ώρα, παράλληλα με το κράτος μας, αυτό που τώρα διασύρεται στην οικουμένη. Εγίναμε ρεζίλι των σκυλιών για τις ψωρομπακίρες.

Όχι δεν θα σας μιτσοκαμμίσω κι εγώ σήμερα, όπως κάποιοι άλλοι…

Μια από τις πρώτες αναμνήσεις μου, στις 11 Μαΐου του 1964 συγκεκριμένα, ήταν δύο νεκρά κορμιά: βαζανιασμένα, τυμπανισμένα και τρυπημένα από σφαίρες. Τα θυμάμαι σε μεταλλικά φορεία στην κλινική του πατέρα μου, Αποστόλου Βαρνάβα 45 στο Βαρώσι, απέναντι που την Ηλεκτρική και δίπλα που την CYTA. Ήταν ο Πούλιος και ο Καποτάς που μπήκαν στην παλιά πόλη τζιαί επαίξαν τους οι Τουρκοκύπριοι.

Θυμούμαι τζιαί την Εμινέ, την συνομήλικη μου με τις μακριές πλεξούδες, που παίζαμε στην κλινική και εγχειρίστηκε από τον πατέρα μου. Μου έκανε δώρο την πιο ωραία κολώνια που θυμούμαι: PΕ RE JA λεμονιού, τούρτζικη. Πάνω στο  κουτί είχε υπέροχες φωτογραφίες από την Κωνσταντινούπολη. Ακόμα την φορώ…

Θυμούμαι τον θείο μου τον Μάκη τον χειρούργο με στρατιωτικά που πήγε να πολεμήσει στην Τυλληρία. Θυμούμαι ακόμα τους ομηρικούς καυγάδες των μεγάλων με συγγενείς και φίλους: άλλοι Μακαριακοί, άλλοι Γριβικοί, έτσι εμεγαλώσαμεν, με καυκάδες.

Θυμούμαι τη χούντα τζιαί τους Έλληνες αξιωματικούς, θυμούμαι τζιαί το Εφεδρικόν του Μακάριου που έκαμε μαύρους που το ξύλο τους μαθητές του Α Γυμνασίου όταν εκλείσαν τες πόρτες του σχολείου τζιαί του ΓΣΕ. ‘Ηταν η μέρα που εθάψαμε τη γιαγιά μου τη Μαρία στην Άχνα…

Θυμούμαι το πραξικόπημα τζιαί την πρώτην εισβολήν. Τότε που εγυρίζαμεν με τη μάμμα μου ολόκληρη την Καρπασία για να βοηθήσει τους Τζιερυνιώτες πρόσφυγες λόγω Ερυθρού Σταυρού. Θυμούμαι που μας εσταματούσαν οι Εοκαβητατζήδες οπλοφόροι στα μπλόκα τζ΄ανακρίναν μας. Που κάτω που την Ακανθούν εβλέπαμεν τις φωθκιές τζιαί τα Τούρτζικα τα πλοία.

Θυμούμαι τζιαί το τσατίριν μας στην Ορμήδκιαν που επλημμύριζε όταν έβρεσιε τζιαί εν εξέραμε τι να κάμουμε. Θυμούμαι τζιαί τη χαρά που επιτέλους αποκτήσαμε ψυγείο όταν εφτάσαμεν πρόσφυγες στη Λεμεσό. 

Τούτη εν η Κύπρος για μένα: σιγά σιγά εμεγαλώσαμεν τζιαί επήρεν ο κάθε ένας τον δρόμο του, προδομένοι τζιαί αφημένοι στην τύχη μας. Παράλληλα, άλλα μέρη επροοδεύσαν τζι αναγιωθήκαν, τζι’ εκτιστήκαν τζιαί ούλλα τούτα. Τζι’ εμείς επροοδεύσαμεν, τζι’ ο καθένας κάμνει ότι μπορεί να πάει μπροστά.

Τζι’ αφήκαμεν τες τύχες μας σε τούτους ούλλους, άλλος λλιόττερον άλλος περισσόττερον. Εχάναμεν τες ευκαιρίες την μιάν πας στην άλλην. Τζιαί τωρά εκαταντήσαμεν να θωρούμεν τους τόπους μας ως «σκοτεινοί τουρίστες». Τζιαί τζείνοι που μας εβρίζαν ως προδότες βαρωσιώτες, τωρά θρηνούν μαζί μας ιμίς για την Αμμόχωστο που χάνεται για πάντα. 

Επήαμεν τζιαί στη Σαλαμίναν τότε που ενομίζαμεν πως κάτι πάει να γίνει, τζιαί έβλεπες την χαράν του κόσμου για την επανένωση. Καταλήξαμεν όμως πρωτοσέλιδοι προδότες, που τζιείνους που τωρά θρηνούν, ιμίς, για την Αμμόχωστο που εχάθηκεν.

Τζιαί εφτάσαμεν εις το σημερινόν το ρεζιλίκκιν, πιο χαμηλά εν υπάρχει, ή μήπως όι;

Όι, δεν είναι τούτη η Κύπρος που θέλω, ξέρω πως κατά βάθος εν είμαστεν τούτοι. Αλλά που την άλλην νοιώθω πως τζοιμούμαστεν, άλλος πολλά, τζιαί άλλος πιο λλίον.

Εν ηξέρω αν θα ξυπνήσουμεν, μπορεί τζιαί ναν αργά. Αλλά εν την θέλω τούτην την Κύπρον που ζούμεν…

Του Γιάννη Τουμαζή, Διευθυντής Δημοτικού Κέντρου Τέχνών - Συνεργασία Ίδρυμα Πιερίδη