Πριν από 11 χρόνια οι συνθήκες μου επέβαλαν να γράψω ένα αντίστοιχο άρθρο για την απώλεια και το ψηφιακό της αποτύπωμα. Βέβαια, πριν από 11 χρόνια τα social ήταν ακόμα στα πρώτα τους βήματα και δεν τα χρησιμοποιούσε πολύς κόσμος. Ούτε και θυμάμαι εάν είχα twitter, όσο για τα υπόλοιπα, απλώς δεν υπήρχαν ακόμα. Στο facebook συναντιόμουνα κυρίως με φοιτητές μου, οι οποίοι και πάλι παιχνίδια έπαιζαν κυρίως.

Τότε, λοιπόν, την είχα πατήσει. Μου είχαν σφυρίξει ότι μπορώ να κάνω το προφίλ του εκλιπόντος «σελίδα μνήμης». Αυτό σημαίνει ότι οι φίλοι του μπορεί να τον κάνουν tag ή να δημοσιεύουν στον τοίχο του, αλλά δεν μπορεί να κάνει καινούργιους φίλους. Μου φάνηκε καλή ιδέα και το έκανα το ατόπημα, παρόλο που είχα τους κωδικούς και θα μπορούσα ή να το έχω σβήσει ή να το αφήσω για αργότερα. Με το που γίνεται σελίδα μνήμης, η διαχείριση του προφίλ περνάει αυτόματα στην εταιρεία και οι κωδικοί δεν ισχύουν πλέον.

Μπορώ να αποδεχθώ ότι αυτό που μένει στη γη από έναν άνθρωπο που φεύγει είναι η μνήμη και τα έργα του. Πόσοι από μας δυσκολευόμαστε να αποχωριστούμε το σπίτι που «ο παππούς έφτιαξε με τα χέρια του»; Να υποθέσω όλοι, ακόμα κι αν δεν πηγαίνουμε πια ποτέ; Έχω δει επίσης κορνιζωμένα διπλώματα ή αριστεία ή ακόμα και μετάλλια παππούδων / γιαγιάδων και μου φαίνεται πολύ γλυκό, αν και όταν φύγουν και οι άνθρωποι που τον/τη θυμούνται μπαίνουν κι αυτά σε μια άκρη της αποθήκης. Ωστόσο το να κυκλοφορεί ένα προφίλ στο facebook έτσι, χαμένο και μόνο του, μου φαίνεται πολύ θλιβερό. Ένα προφίλ είναι ένας άνθρωπος. Είναι οι απόψεις του, οι φωτογραφίες του, τα τραγούδια που αγαπούσε. Τι τα κάνεις λοιπόν μόλις τα «κληρονομήσεις»;

Πίσω πάλι στο τότε, όταν μετά από λίγους μήνες αποφάσισα ότι είχε έρθει η ώρα να κλείσω το προφίλ κι έστειλα το αντίστοιχο αίτημα στο facebook. Νομίζω ότι ταλαιπωρήθηκα γύρω στα 2 ή 3 χρόνια και τελικά ικανοποιήθηκε, όταν άνοιξαν γραφεία για Ελλάδα / Κύπρο. Μέχρι τότε απλώς με έτρωγε. Δεν το μετανιώνω καθόλου που το έκλεισα και κακώς δεν το είχα κλείσει και νωρίτερα. Πιστεύω ότι το προφίλ στο facebook δεν έχει απολύτως κανένα νόημα όταν χαθεί ο άνθρωπος (και φυσικά η εταιρεία θέλει να το κρατήσει γιατί το κάθε προφίλ χωριστά και όλα μαζί κάνουν την αξία της στο χρηματιστήριο) κι άμα σώνει και ντε θες συμβολισμούς να πάρεις τα ποδαράκια σου να πας στο κοιμητήριο ν’ αφήσεις ένα λουλούδι.

Όταν λοιπόν στην οικογένεια είχαμε μια ακόμη απώλεια, δεν μπήκα σε διλήμματα. Κατ’ αρχάς έβαλα την ανακοίνωση και τις επιθυμίες της οικογένειας στο δικό του προφίλ, όχι στο δικό μου, για να δώσω την ευκαιρία στους δικούς του και όχι στους δικούς μου φίλους να ενημερωθούν για τα πρακτικά. Προσοχή, έκανα εγώ ανάρτηση και φαινόταν ότι ήμουν εγώ κι όχι σαν να κάνει το φάντασμα από το υπερπέραν. Κατά δεύτερον, άρχισα να εκνευρίζομαι όταν οι φίλοι του ανέβαζαν φωτογραφίες και κοινές τους ιστορίες χωρίς να κάνουν tag. Πώς θα σας βρω καλέ εγώ στα δικά σας προφίλ, να διαβάσω τις όμορφες αυτές ιστορίες; Κουκουρούκου όλος ο κόσμος όμως! Αφού δεν ξέρουν να χρησιμοποιούν σωστά τα social, γιατί το κάνουν; Πόσο θα το κρατήσω ακόμα το προφίλ; Όχι πολύ. Αφού ο ένας χρόνος είναι αρκετός για το επίγειο πένθος, μια χαρά θα είναι και για το ψηφιακό.

Και φυσικά έμεινε το δράμα με τα passwords στο τηλέφωνο, τον υπολογιστή, τις διαφορετικές εφαρμογές, το ιστολόγιο… μια ατελείωτη ταλαιπωρία. Κι αυτό πριν αρχίσεις να ξεκαθαρίζεις χαρτιά, ρούχα, βιβλία… Και το χειρότερο απ’ όλα είναι να 'σαι εσύ τύπος android και να πρέπει να ξεκαθαρίσεις τηλέφωνο Apple. Τις κινούμενες εικόνες στα iPhones απλώς δεν μπορώ να τις αποθηκεύσω σε υπολογιστή που τρέχει Windows. Κάποια λύση θα υπάρχει, δεν μπορεί, ψάξε βρες την όμως. Κι ο καλός μου φίλος που βοήθησε πριν από 11 χρόνια είναι στο κρεβάτι με κορωνοϊό. Περαστικά του από καρδιάς.

Όπως και τότε, έτσι και σήμερα ξέρω καλά πως τέτοιες μιζέριες δεν συγκρίνονται με τον πόνο της απώλειας. Προσθετικά όμως; Είναι να μην λες: Έχω τον πόνο μου, έχω και το facebook.