Η Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στη μουσική του 20ού αιώνα με τρία εξαιρετικά έργα τα οποία συνδέονται με συγκεκριμένες τοποθεσίες και εμπνέονται από τις αισθήσεις, τη φύση, τη ζωή και την ενέργειά τους.

Η συναυλία ξεκινά με το έργο Orawa (1986) για ορχήστρα εγχόρδων του Πολωνού συνθέτη Wojciech Kilar, ένα από τα πιο δημοφιλή του έργα. Πηγή έμπνευσης ήταν η περιοχή Orawa που βρίσκεται στα όρη Τάτρα, μεταξύ Σλοβακίας και Πολωνίας καθώς και ο ομώνυμος ποταμός που τη διατρέχει. Εντάσσεται δε στον κύκλο έργων «Όρη Τάτρα» του συνθέτη. Σε συνέντευξή του, ο συνθέτης δήλωσε για το έργο: «Το Orawa είναι το μόνο κομμάτι του οποίου δεν θα άλλαζα ούτε νότα, παρόλο που το έχω επανεξετάσει επανειλημμένα. [...] Αυτό που έχει επιτευχθεί μέσα από αυτό αποτελεί την αδιάκοπη μου επιδίωξη – να δώσω τον καλύτερο δυνατό Kilar.»

Και από τη δεκαετία των ’80 πάμε πίσω σε αυτή του ’40 και στο εμβληματικό έργο Άνοιξη στα Απαλλάχια του Αμερικανού συνθέτη Aaron Copland. Το έργο γράφτηκε αρχικά ως μουσική για μπαλέτο για τη διάσημη ομάδα χορού Martha Graham και η υπόθεση εκτυλίσσεται τον 19ο αιώνα σε ένα αγροτικό σπιτάκι στην Πενσυλβάνια. Το μπαλέτο ήταν τεράστια επιτυχία και το 1945 ο Copland βραβεύθηκε για αυτό με το Βραβείο Pulitzer. Ακολούθως του ζητήθηκε να δημιουργήσει μια ορχηστρική σουίτα από τη μουσική του μπαλέτου και το αποτέλεσμα ήταν η σουίτα για 13 όργανα που θα ακούσετε στη συναυλία μας.

Το πρόγραμμα κλείνει με τη Συμφωνιέτα La Jolla του Τσέχου συνθέτη Bohuslav Martinů την οποία έγραψε το 1950 όταν βρισκόταν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το έργο πήρε τον τίτλο της πόλης La Jolla στην Φλώριδα από την οποία προήλθε και η ανάθεσή του. Από τον συνθέτη είχε ζητηθεί να γράψει ένα έργο μελωδικό και προσιτό για το κοινό. Και αυτό έκανε! Η Σινφωνιέττα του είναι ένα χαρούμενο έργο, γεμάτο σπιρτάδα, ενέργεια και χρώμα, και ολοκληρώνει με καλή διάθεση το μουσικό μας ταξίδι.

Wojciech Kilar: Orawa
Aaron Copland: Άνοιξη στα Απαλλάχια, σουίτα για 13 όργανα.
Bohuslav Jan Martinů: Συμφωνιέτα La Jolla, H. 328.

Μαέστρος: Patrick Gallois

Λεμεσός: Πέμπτη 15 Απριλίου 2021, Θέατρο Ριάλτο, 20:30.

Λευκωσία: Παρασκευή 16 Απριλίου 2021, Θεατρο Παλλάς, Πύλη Πάφου, 20:30.

Τιμές εισιτηρίων: €12, €7 (18-26 ετών, συνταξιούχοι), €5 (κάτω των 18).

Προπώληση εισιτηρίων:
• Για τη συναυλία στο Θέατρο Ριάλτο, από την ιστοσελίδα rialto.interticket.com, το Rialto App και το ταμείο του θεάτρου Δευτέρα με Παρασκευή, 10.00 - 15.00.
• Για τη συναυλία στο Θέατρο Παλλάς, από την ιστοσελίδα cyso.interticket.com
και το ταμείο του Θεάτρου κάθε Τετάρτη, 16:00 - 19:00.
• Δεν θα γίνεται προπώληση εισιτηρίων στα ταμεία των θεάτρων τη μέρα της συναυλίας.

Θέατρο Ριάλτο, (Ανδρέα Δρουσιώτη 19, Πλατεία Ηρώων, 3040 Λεμεσός, 77777745).
Θέατρο Παλλάς, Πύλη Πάφου (Γωνία Ρηγαίνης και Αρσινόης, 1010 Λευκωσία, 22 410181).

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε με την κα Κωνσταντία Ηλία στο 22 463135 ή στο c.elia@cyso.org.cy





ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Καλωσορίσατε σε ένα αφιέρωμα στη μουσική του 20ού αιώνα με τρία εξαιρετικά έργα, τα οποία συνδέονται με συγκεκριμένες τοποθεσίες και αντλούν την έμπνευσή τους  από τις αισθήσεις, τη φύση, τη ζωή και την ενέργεια αυτών των τοποθεσιών.

WOJCIECH KILAR

17 Ιουλίου, 1932, Lwów, Πολωνία - 29 Δεκεμβρίου, 2013, Katowice, Πολωνία

 Orawa, συμφωνικό ποίημα για ορχήστρα εγχόρδων.

 Ο Πολωνός συνθέτης Wojciech Kilar ανήκει -μαζί με τον Bolesław Szabelski, τον μαθητή του Henryk Górecki και τον Krzysztof Penderecki- στην πολωνική μουσική Avant-garde σχολή της δεκαετίας του ΄60, η οποία μερικές φορές αναφέρεται ως Νέα Πολωνική Σχολή.

Η συναυλία μας ξεκινά με το έργο Orawa (1986) για ορχήστρα εγχόρδων, ένα από τα πιο δημοφιλή έργα του Kilar. Πηγή έμπνευσης ήταν η περιοχή Orawa που βρίσκεται στα όρη Τάτρα, μεταξύ Σλοβακίας και Πολωνίας καθώς και ο ομώνυμος ποταμός που τη διατρέχει. Εντάσσεται στον κύκλο έργων του συνθέτη «Όρη Τάτρα» και η πρεμιέρα έλαβε χώρα στις 10 Μαρτίου 1986 στην πρωτεύουσα των Tatra, Zakopane από την Πολωνική Ορχήστρα Δωματίου. Μπορεί κάποιος να απολαύσει το ίδιο έργο και σε άλλες διασκευές που έγιναν από τον ίδιο τον συνθέτη, όπως για κουαρτέτο εγχόρδων, για σύνολο δώδεκα σαξοφώνων, για τριο ακορντεόν, για σύνολο οκτώ βιολοντσέλων και για άλλα σύνολα.

Το Orawa αποτελεί μια διαλεκτική της νοσταλγίας και των στοιχείων της φύσης, με πλατιές φράσεις και πλήρης από αρχέγονους ρυθμούς. Η πεντατονική δομή των ιδεών συντείνει στο να δώσει ένα αρχαϊκό χαρακτήρα στη μουσική. Η ετεροφωνία χρησιμοποιείται ως στιλιστικό μέσο για να εκφράσει τη μουσική των κατοίκων της ορεινής περιοχής. Η ηχώ που αντηχεί από τις πλαγιές των βουνών, επηρεάζει τους ήχους και την προσέγγιση των μουσικών από πλευράς τεχνικών εκτέλεσης.

Σε συνέντευξή του, ο συνθέτης δήλωσε για το έργο: «Το Orawa είναι το μόνο κομμάτι του οποίου δεν θα άλλαζα ούτε νότα, παρόλο που το έχω εξετάσει επανειλημμένα. [...] Αυτό που έχει επιτευχθεί μέσα από αυτό, αποτελεί την αδιάκοπη μου επιδίωξη – να δώσω τον καλύτερο δυνατό Kilar».

 AARON COPLAND

14 Νοεμβρίου, 1900 | Brooklyn, ΗΠΑ  - 2 Δεκεμβρίου, 1990 | Peekskill, ΗΠΑ

Άνοιξη στα Απαλλάχια, σουίτα για 13 όργανα.

Η Άνοιξη στα Απαλλάχια γράφτηκε ανάμεσα στα 1943-1944 για τη χορεύτρια και χορογράφο Martha Graham κατόπιν ανάθεσης από το ίδρυμα Elizabeth Sprague Coolidge. Η παγκόσμια πρώτη έλαβε χώρα στην Ουάσιγκτον στις 30 Οκτώβριου 1944 στη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου και παρουσιάστηκε από την ίδια την Martha Graham και την εταιρία χορού της.

Εκτός από την πρωτότυπη εκδοχή του μπαλέτου για δεκατρία όργανα, ο συνθέτης έχει δημιουργήσει και διάφορες άλλες εκδοχές του έργου. Η παρτιτούρα της αποψινής εκδοχής της Άνοιξης στα Απαλλάχια είναι γραμμένη για το ίδιο μικρό μουσικό σχήμα που χρησιμοποιήθηκε στο πρωτότυπο. Πρόκειται για μια συμπυκνωμένη μουσική εκδοχή του μπαλέτου (απαράλλακτα όμοιo μουσικά με την σουίτα που προέρχεται από το μπαλέτο για συμφωνική ορχήστρα), η οποία διατηρεί όλα τα βασικά χαρακτηριστικά του, αλλά παραλείπει εκείνες τις ενότητες στις οποίες το ενδιαφέρον είναι κυρίως χορογραφικό παρά μουσικό.

Η πλοκή του μπαλέτου αφορά σε ένα πρωτοποριακό ανοιξιάτικο ξεφάντωμα γύρω από μια νεόκτιστη αγροικία στους λόφους της Πενσυλβανίας στις αρχές του 19ου αιώνα, όπου η μέλλουσα νύφη και ο νεαρός αγρότης-σύζυγός της βιώνουν συναισθήματα χαράς αλλά και ανησυχίας, στα οποία τους προσκαλεί η νέα έγγαμή τους ζωή.

Παρόλο που ο γενικός ήχος του έργου μπορεί να εντοπιστεί και σε άλλα έργα αυτής της περιόδου του Copland, αυτό ήταν το έργο του οποίου η μουσική γλώσσα και στυλ καθιερώθηκαν ως η πεμπτουσία του «αμερικανικού ήχου». Στην αντίληψη του κόσμου αυτό το στυλ παρέπεμπε σε κάτι εγγενώς Αμερικανικό, γεγονός που το έκανε ακαταμάχητο στους συνθέτες της καθαρά εμπορικής μουσικής. Aκόμη και σήμερα, το στυλ αυτό, σε μια συναισθηματική μορφή, ευδοκιμεί ως έμπνευση για τη μουσική αμέτρητων κινηματογραφικών και τηλεοπτικών ταινιών.

BOHUSLAV MARTINŮ

8 Δεκεμβρίου, 1890 | Policka, Τσεχία - 28 Αυγούστου, 1959 | Liestal, Ελβετία

Συμφωνιέτα La Jolla, H. 328.

 Η Συμφωνιέτα La Jolla γράφτηκε το 1950 και πρωτοπαρουσιάστηκε στις 13 Αυγούστου 1950 στην La Jolla της Καλιφόρνια από την ορχήστρα του Συλλόγου Μουσικών Τεχνών της La Jolla με μαέστρο τον Nikolai Sokoloff.

Ο Martinů είναι ένας από τους πολλούς Ευρωπαίους πρόσφυγες που κατέφυγαν στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Σκόπευε να επιστρέψει στην γενέτειρά του Τσεχοσλοβακία, αλλά η ανάληψη της εξουσίας από τους κομμουνιστές το έκανε αδύνατο, και για αυτό το λόγο πήρε την αμερικανική υπηκοότητα το 1952.

O Σύλλογος Μουσικών Τεχνών της La Jolla, ήταν αυτός που του ανέθεσε τη δημιουργία της Συμφωνιέτα La Jolla, ζητώντας από τον συνθέτη να γράψει κάτι μελωδικό και προσιτό προς το ευρύ κοινό. Ο Martinů ευχαρίστως δέχτηκε αυτή την ανάθεση και τους όρους της, αφού ο ίδιος κάποτε δήλωσε πως «η μουσική πρέπει να είναι όμορφη, αλλιώς δεν αξίζει τον κόπο».

Η έναρξη του έργου είναι γεμάτη με ζωντανή ρυθμική κίνηση, κάνοντας εκτενή χρήση οστινάτων (μουσικά μοτίβα δηλαδή που επαναλαμβάνονται συνεχώς) και ρυθμών με συγκοπή, πάνω στους οποίους ο Martinů εισάγει λυρικές μελωδίες. Η δεύτερη κίνηση αναπτύσσεται εσωστρεφικά, με μια γλυκιά γραμμή στο πιάνο που υποστηρίζεται από απαλή συνοδεία εγχόρδων. Ένα ζωηρό όμποε μας ξυπνά από αυτήν την ονειρική διάθεση και ξεκινά η τρίτη κίνηση, μια γοητευτική συνομιλία παιχνιδιάρικων μελωδικών μοτίβων που ανταλλάσσονται μεταξύ των μελών της ορχήστρας.

Δρ. Φράνσις Νεκτάριος Γκάυ, Αρχιμουσικός - Μουσικολόγος.





PATRICK GALLOIS

Ο Patrick Gallois ανήκει στη γενιά Γάλλων μουσικών που διατηρούν διεθνείς καριέρες τόσο ως σολίστ όσο και ως μαέστροι. Στην ηλικία των δεκαεπτά ετών σπούδασε φλάουτο πλάι στον Jean-Pierre Rampal στο Κονσερβατόριο του Παρισιού, και ακολούθως απέκτησε τη θέση του σόλο φλαουτίστα στην Εθνική Ορχήστρα της Lille.

 Στα εικοσιένα του χρόνια προσελήφθη ως κορυφαίος φλαουτίστας στην Εθνική Ορχήστρα της Γαλλίας, υπό τη διεύθυνση του Lorin Maazel. Ακολούθησε μια επταετής περίοδος με πολυάριθμες συναυλίες και ηχογραφήσεις, σε συνεργασία με γνωστούς μαέστρους όπως οι Pierre Boulez και Seiji Ozawa. Στη διάρκεια της περιόδου αυτής, μαθήτευε πλάι στους μαέστρους Leonard Bernstein και Sergiu Celibidache. Το 1984 αποφάσισε να επικεντρωθεί σε σολιστική καριέρα η οποία τον ταξίδευσε ανα τον κόσμο, ξεκινώντας με περιοδεία στην Ιαπωνία, όπου μέσα σε ένα χρόνο πώλησε 100,000 ψηφιακούς δίσκους με το Κοντσέρτο για φλάουτο του Mozart. Χάρη σε αυτή την επιτυχία, υπέγραψε αποκλειστικό συμβόλαιο με την εταιρεία Deustch Grammophon Gesellshaft για την οποία έκανε δέκα ηχογραφήσεις.

Η καριέρα του πήρε μια νέα διάσταση ως μαέστρος και υπέγραψε αποκλειστικό συμβόλαιο με την εταιρεία Naxos. Τόσο ως μαέστρος όσο και ως φλαουτίστας, διαθέτει ένα ευρύ ρεπερτόριο, με μια ιδιαίτερη έμφαση στη σύγχρονη μουσική. Πολλά νέα έργα έχουν αφιερωθεί σε αυτόν. Παράλληλα, με τη Φινλανδή σύζυγό του, ζωγράφο Tiina Οsara, συνεργάζεται τακτικά σε παραστάσεις που συνδυάζουν συμφωνίες των Franck, Bruckner ή Strauss με ζωγραφική «εν δράσει» (action painting), ή σε συναυλίες όπου αυτοσχεδιάζουν και οι δύο ταυτόχρονα στη σκηνή. Ο Patrick Gallois υπήρξε Καλλιτεχνικός Διευθυντής της ορχήστρας Sinfonia Finlandia Jyväskylä στη Φινλανδία για 9 χρόνια.

Έχει ηχογραφήσει περισσότερους από 40 ψηφιακούς δίσκους για τη Naxos, περιλαμβανομένων 25 όπου διευθύνει τις πρώιμες συμφωνίες των Haydn, Mauricio Kagel και Peteris Vasks. Πρόσφατα εκδόθηκε η πρώτη του ηχογράφηση με μουσική για μπαλέτο του Massenet με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βαρκελώνης, καθώς και τα κοντσέρτα για πιάνο του Mozart με την Idil Biret και τους London Mozart Players. Τώρα ηχογραφεί τις συμφωνίες του Michael Haydn με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα Δωματίου της Τσεχίας.