Το παζλ των συμμετοχών στην 59η Μπιενάλε της Βενετίας σιγά σιγά συμπληρώνεται και η γυναικεία παρουσία σε αυτή την Ολυμπιάδα της τέχνης είναι κάτι παραπάνω από έντονη.

Ξεκινάμε από τη Sonia Boyce η οποία είναι η πρώτη μαύρη γυναίκα που στέλνει η Μεγάλη Βρετανία στη Βενετία και το έργο της (ζωγραφική, φωτογραφία, βίντει και ήχος) της έχει να κάνει με την ερμηνεία προσωπικών και κοινωνικών σχέσεων ιδωμένα μέσα από το πρίσμα της φυλής, του φύλου και της τάξης, Μια παράμετρος της δημιουργίας της ερευνά επίσης τη σχέση ήχου και μνήμης, τη δυναμική του χώρου και την ενσωμάτωση του θεατή σε αυτά.

Και οι Ηνωμένες Πολιτείες όμως εκπροσωπούνται για πρώτη φορά από μαύρη γυναίκα στη Βενετία. Το έργο της 54χρονης Simone Leigh, μέσα από γλυπτά, εγκαταστάσεις, βίντεο και περφόρμανς αφορά την περιθωριοποίηση των εγχρώμων γυναικών (για την ακρίβεια η ίδια λέει πως επικεντρώνεται στη «μαύρη γυναικεία υποκειμενικότητα») και τις πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις της θέσης τους σε διάφορες ιστορικές φάσεις. Από τα πλέον εμβληματικά της έργα είναι το «House Brick» μια μνημειακή γυναικεία προτομή η οποία εγκαινίασε το 2019 το High Line Plinth της Νέας Υόρκης.

Το έργο της Yuki Kihara (με καταγωγή από τα νησιά Σαμόα και την Ιαπωνία) η οποία εκπροσωπεί τη Νέα Ζηλανδία, εκτός του ότι αμφισβητεί τα πολιτιστικά στερεότυπα και τα κυρίαρχα πρότυπα σεξουαλικότητας και φύλου, διερευνά και την ιστορική και σύγχρονη αποτύπωση των κοινωνιών του Ειρηνικού. Η φωτογραφική της σειρά «Από που ερχόμαστε; Τι είμαστε; Που πάμε;» (2013) πήρε το όνομα της από τον διάσημο πίνακα του Γκογκέν και βασίζεται σε καρτ-ποστάλ των Νότιων Θαλασσών, στις οποίες ξεδιπλώνεται ο μύθος των παραδείσιων νησιών, όπου η καλλιτέχνις ποζάρει ως γυναίκα της Σαμόα του 19^ου αιώνα σε τοποθεσίες που έπληξε το τσουνάμι του 2009 και ο κυκλώνας του 2012.

Άλλη μια καλλίτεχνις που διερευνά την πολιτική του σώματος, την ισότητα και την κοινότητα είναι η Melanie Bonajo η οποία εκπροσωπεί την Ολλάνδία. Τα πειραματικά της ντοκιμαντέρ εξερευνούν κοινότητες που ζουν ή εργάζονται στο περιθώριο, μέσα σε κοινωνικό αποκλεισμό ή και παρανομία.

Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκεται και η εκπρόσωπος της Σκωτίας Alberta Whittle η οποία ασχολείται με θέματα αποικιοκρατίας, ξενοφοβίας, ανισοτήτων στην υγεία και κλιματικής αλλαγής. Χρησιμοποιώντας και αυτή πολλά μέσα (γλυπτική, εγκαταστάσεις, φιλμ, περφόρμανς) εστιάζει στην αμφισβήτηση του τρόπου που κατασκευάζεται η ιστορία και η κοινωνία στον δυτικό κόσμο.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και η Shubigi Rao η οποία εκπροσωπεί τη Σιγκαπούρη και στο έργο της (κυρίως διεπιστημονικά projects και μεγάλες πολυεπίπεδες εγκαταστάσεις) χρησιμοποιεί βιβλία, χαρακτικά, βίντεο και αρχειακό υλικό για να επικοινωνήσει μια φιλοσοφία που αμφισβητεί τα συστήματα γνώσης και εξουσίας.

Την Ελλάδα εκπροσωπεί η Λουκία Αλαβάνου με την ταινία virtual reality  «Στον δρόμο για τον Κολωνό». Το έργο της Αλαβάνου συνίσταται στη συγκέντρωση κινηματογραφικών θραυσμάτων και την επεξεργασία τους «έχοντας συχνά αναφορές σε ιστορικά animation, στις πρώτες τεχνικές συνειρμικού μοντάζ και την ψυχανάλυση».

Φωτογραφία: Alberta Whittle «Meditations on Welcome» / www.albertawhittle.com

THE ART NEWSPAPER GREECE