To Art Basel είναι η σημαντικότερη φουάρ τέχνης. Γίνεται κάθε Ιούνιο στη Βασιλεία της Ελβετίας, με εξαίρεση τον περσινό Ιούνιο που λόγω της πανδημίας διεξάχθηκε διαδικτυακά, μεταθέτοντας τη φυσική διοργάνωση για τις 23 Σεπτεμβρίου 2021.

Την αισιοδοξία του κόσμου της τέχνης ότι επιστρέφουμε σε μιας μορφής κανονικότητα, ανανεώνοντας το ετήσιο ραντεβού της Βασιλείας, διαδέχτηκε η ανησυχία από την αύξηση των κρουσμάτων από η μετάλλαξη Δέλτα. Επιπλέον, σε πολλές χώρες δεν έχει ομαλοποιηθεί πλήρως η δυνατότητα ταξιδιών, ειδικά ανάμεσα σε Αμερική και Ευρώπη, ενώ τα σύνορα της Κίνας παραμένουν κλειστά.

Τα αυστηρά μέτρα προστασίας

Η Ελβετία αντιμετωπίζει το τέταρτο κύμα της πανδημίας παρόλο που η πλειοψηφία του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί. Στις 26 Ιουνίου οι αρχές χαλάρωσαν αρκετά τους περιορισμούς και τώρα μπορεί κάποιος να επισκεφτεί μεγάλες διοργανώσεις, αθλητικά γεγονότα και ντίσκο, παρουσιάζοντας πιστοποιητικό εμβολιασμού.

Πολλές από τις συμμετέχουσες γκαλερί στη φουάρ της Βασιλείας, που έχουν ήδη πληρώσει αδρά το μεγαλύτερο μέρος της συμμετοχής στη φουάρ και έχουν ήδη οργανώσει την αποστολή των έργων στην Ελβετία, βρέθηκαν προ εκπλήξεως πριν μια βδομάδα περίπου, όταν το εκθεσιακό κέντρο και το Art Basel δήλωσαν ότι δεν αναγνωρίζουν το εμβόλιο της AstraZeneca στην περίπτωση που αυτό έχει γίνει σε μη-ευρωπαϊκή χώρα (παρόλο που το συγκεκριμένο εμβόλιο είναι ανάμεσα στα εμβόλια που δέχονται οι ελβετικές αρχές για είσοδο στη χώρα). Αυτό κάνει τα πράγματα πιο δύσκολα, κυρίως για τις βρετανικές γκαλερί, αφού η χώρα δεν είναι πλέον στην ΕΕ

Βέβαια το Art Basel δεσμεύτηκε να πληρώσει ένα PCR στους εκθέτες πριν την έναρξη του fair αλλά η κατάσταση παραμένει ρευστή για όσους βρεθούν θετικοί στον ιό. Θα παραμείνουν σε καραντίνα με δικά τους έξοδα; Παρά τις διαβεβαιώσεις ότι θα το φροντίσουν οι διοργανωτές, η ανησυχία παραμένει, ενώ τα μέτρα ενδέχεται να γίνουν πιο αυστηρά σε περίπτωση περαιτέρω αύξησης των κρουσμάτων.

Κλειστά σύνορα

Η Κίνα και η Σιγκαπούρη έχουν κλειστά σύνορα και αυστηρά μέτρα για την αντιμετώπιση του ιού. Το πιθανότερο σενάριο είναι ότι οι Ασιάτες αγοραστές θα προτιμήσουν να μην έρθουν (στο σημείο αυτό να θυμίσουμε εδώ ότι τα τελευταία χρόνια η Βασιλεία είναι γεμάτη από Ασιάτες συλλέκτες, που αγοράζουν τόσο γνωστά ονόματα όσο και νεότερους καλλιτέχνες). Ομοίως, οι Αμερικανοί συλλέκτες και οι σύμβουλοί τους δεν μοιάζει πολύ πιθανό ότι θα επισκεφτούν το fair φέτος, αφενός γιατί μπορούν να επισκεφτούν ανάλογου βεληνεκούς αμερικανικές διοργανώσεις στην αμερικανική επικράτεια (μόλις ἀνοιξε το Armory Show ενώ το Art Basel Miami γίνεται το Δεκέμβριο) αλλά και γιατί τα ταξίδια στην Ευρώπη δεν είναι ακριβώς «ελεύθερα» (επιτρέπονται για επαγγελματικούς λόγους). Μένουν λοιπόν οι Ευρωπαίοι συλλέκτες, που στην πλειοψηφία τους δεν αγοράζουν τόσο αυθόρμητα.

Επιστολή εκθετών στους διοργανωτές

Με αυτά τα δεδομένα και με δυσοίωνες προοπτικές, πολλοί εκθέτες συνυπέγραψαν μια επιστολή στους διοργανωτές ζητώντας να αναβληθεί η φετινή διοργάνωση. Υπενθυμίζουμε ότι πριν το σχεδόν παγκόσμιο lockdown του Μαρτίου 2020, οι εκθέτες είχαν πάλι γράψει επιστολή στην οποία ζητούσαν την ακύρωση τότε του Art Basel Hong Kong, που αρχικά δεν είχε δεκτή από τους διοργανωτές. Τα γεγονότα όμως επέβαλαν την αναβολή.

Αυτή τη φορά, οι διοργανωτές προσπάθησαν να καθησυχάσουν τους εκθέτες, καθώς όμως παραμένουν μόνο δυο βδομάδες για τη διεξαγωγή της διοργάνωσης, όλα μοιάζει να είναι ρευστά: είναι ασαφές αν η διοργάνωση θα έχει υβριδική μορφή (δηλαδή φυσική παρουσία και online, όπως συμβαίνει με το Armory Show της Νέας Υόρκης που μόλις εγκαινιάστηκε). Θα υπάρξουν περίπτερα-φαντάσματα (στημένα δηλαδή κανονικά αλλά χωρίς τους γκαλερίστες, με κάποιον υπάλληλο της διοργάνωσης να επιβλέπει την ασφάλεια των έργων ή που θα παραπέμπουν σε διαδικτυακή παρουσίαση); Σε αυτό το κλίμα, μοιάζει απίθανο οι μεγάλες γκαλερί να φέρουν σημαντικά έργα στο fair, ενώ θεωρείται μάλλον δεδομένο ότι οι μικρότερες δε θα βγάλουν τα έξοδά τους.

Ταμείο Στήριξης ή Διάσωσης

Σε μια κίνηση καθησυχασμού το Art Basel δήλωσε ότι έχει εξασφαλίσει ένα ποσό 1.5 εκατομμυρίου ελβετικών φράγκων που θα αποτελέσει ένα «ταμείο στήριξης» των εκθετών σε περίπτωση που τα πράγματα εξελιχθούν άσχημα με την υγειονομική κατάσταση της χώρας ή επιβεβαιωθούν οι φόβοι για παρουσία λίγων συλλεκτών και μεγάλη χασούρα. Ο Marc Spiegler, διευθυντής του Art Basel δήλωσε πως η συγκεκριμένη κίνηση αποτελεί μια «προληπτική λύση μπροστά σε απροσδόκητες εξελίξεις».

Παρόλο που αυτή η πρωτοβουλία του Art Basel έχει ενδιαφέρον και εκφράζει μια διάθεση αλληλεγγύης και αρωγής στην εικαστική κοινότητα, ο αντίκτυπος μια αποτυχημένης διοργάνωσης στην αρχή της σεζόν μπορεί να επηρεάσει όλο το εικαστικό ημερολόγιο της χρονιάς.

Φωτογραφία: artbasel.com

THE ART NEWSPAPER GREECE