Τρία ιδρύματα συνεργάστηκαν για να λανσάρουν μια νέα ψηφιακή πλατφόρμα που προσφέρει άνευ προηγουμένου —και δωρεάν— πρόσβαση στον κόσμο του καλλιτέχνη Μαρσέλ Ντυσάν.

Η ερευνητική πλατφόρμα Duchamp, όπως ονομάζεται η νέα διαδικτυακή πηγή, δημιουργήθηκε από μια επταετή συνεργασία μεταξύ του Μουσείου Τέχνης της Φιλαδέλφειας (PMA), της Ένωσης Μαρσέλ Ντυσάν και του Κέντρου Πομπιντού στο Παρίσι. Για το έργο, το αρχείο Ντυσάν κάθε ιδρύματος ψηφιοποιήθηκε και οργανώθηκε ταξινομικά σε μια ενιαία βάση δεδομένων που στοχεύει να ζωγραφίσει μια πλήρη εικόνα της ζωής του καλλιτέχνη στη Γαλλία και τις Η.Π.Α.

Η πλατφόρμα περιλαμβάνει περίπου 18.000 ψηφιοποιημένα έγγραφα και σχεδόν 50.000 φωτογραφίες που σχετίζονται με τον Ντυσάν. Μεγάλο μέρος του υλικού προήλθε από τον ίδιο τον καλλιτέχνη, αν και σίγουρα όχι όλο. Μερικά αντικείμενα προέρχονταν από εκείνους στην τροχιά του—φίλους και συναδέλφους καλλιτέχνες, καθώς και διαχειριστές μουσείων όπως ο πρώην διευθυντής του PMA Fiske Kimball ή συλλέκτες όπως ο Walter και η Λουίζ Άρενσμπεργκ.

Το Γαλλικό διαβατήριο του Ντυσάν, 22 Οκτωβρίου 1954

Ανάμεσα στο υλικό το οποίο μπορείτε να εξερευνήσετε τώρα διαδικτυακά είναι σχέδια, χάρτες, στερεοσκοπικές διαφάνειες, οικογενειακές φωτογραφίες και κατάλογοι εκθέσεων. Υπάρχουν χριστουγεννιάτικες κάρτες γραμμένες από τη σύζυγο του Ντυσάν, Αλεξίνα, και γράμματα που του έχουν γράψει οι συνάδελφοί του καλλιτέχνες Κονσταντιν Μπρανκούσι και Αντρέ Μπρετόν . Το αρχείο περιλαμβάνει ακόμη και φωτογραφίες διαβατηρίου του Ντυσάν.

Πράγματι, είναι μια εκτεταμένη, ιδιότυπη συλλογή που αρμόζει σε έναν καλλιτέχνη του οποίου η δουλειά θα μπορούσε να περιγραφεί με αυτά τα ίδια επίθετα. «Οπωσδήποτε ημιτελής, όπως το Large Glass στο Μουσείο Τέχνης της Φιλαδέλφειας, η ερευνητική πύλη Ντυσάν απηχεί τα διηπειρωτικά ταξίδια, τη ζωή, τις φιλίες, τα έργα τέχνης, τους έρωτες και τους αγώνες σκακιού του καλλιτέχνη», δήλωσε ο Αντουάν Μονιέρ, επικεφαλής της Ένωσης Μαρσέλ Ντυσάν, σε μία δήλωση.

Φωτογραφία από τον Man Ray του Μαρσέλ Ντυσάν σε μια αιώρα στην κατοικία του στο Καδακές, Ισπανία, 1965. Ευγενική προσφορά του Man Ray Trust/Adagp, Παρίσι © Centre Pompidou.

«Με το να κάνουμε αυτά τα αρχεία προσβάσιμα παγκοσμίως», συνέχισε ο Monnier, «ελπίζουμε ότι η ιδέα του Μαρσέλ Ντυσάν για την ελευθερία θα εμπνεύσει τους επισκέπτες του ιστότοπου και ότι θα θυμούνται ότι η ζωή και η τέχνη του καλλιτέχνη ήταν ένα, επαναπροσδιορίζοντας συνεχώς τα σύνορα κάθε είδους».

«Αναμφίβολα ο Ντυσάν, ο καλλιτέχνης τον οποίο ο Ζαν Κλερ αποκάλεσε «μεγάλο φανταστικό», θα χαιρόταν να βρεθεί σε έναν εικονικό κόσμο που δημιουργήθηκε από φίλους», πρόσθεσε ο Χαβιέρ Ρέι, διευθυντής του Μουσείου Εθνικής Τέχνης στο Κέντρο Πομπιντού.

Ο Μαρσέλ Ντυσάν ως αγόρι στέκεται δίπλα σε μια ξύλινη κούνια, περίπου το 1900

Κάρτ ποστάλ από τον Ντυσάν στον Μπρανκούσι

Κάρτα σκορ από έναν αγώνα σκακιού μεταξύ του Man Ray και του Μαρσέλ Ντυσάν, Απρίλιος 1921

Ζακ Βιγιόν, Μαρσέλ Ντυσάν, Ρειμόντ Ντυσάν-Βιγιόν και ο σκύλος Πάιπ , Πιουτό, Γαλλία, Δεκέμβριος 1912 – Ιανουάριος 1913.

Ο Μασέλ Ντυσάν στο ετήσιο τουρνουά της Ένωσης Σκακιστών της Πολιτείας της Νέας Υόρκης στην Καζηνόβια, Νέα Υόρκη, 1953