Εκατό ποιήματα αντλημένα από οκτώ ποιητικές συλλογές του ποιητή Γιώργου Χριστοδουλίδη συναποτελούν τον τόμο Giórgos Christodoulides | Selected Poems (1996-2021), που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Αρμίδα.

Σύμφωνα με δελτίο Τύπου που εξέδωσε ο εκδοτικός οίκος, η έκδοση σηματοδοτεί μίαν από τις πιο διευρυμένες συναγωγές ελληνόφωνης ποίησης σε αγγλική μετάφραση, η οποία και εντάσσει το ιδιαίτερο ιχνογράφημα του Κύπριου ποιητή μέσα στο σύγχρονο αγγλόφωνο διακείμενο. Το βιβλίο διανθίζεται με δεκαπέντε ανέκδοτα ποιήματα, και περιλαμβάνει εκτεταμένη εισαγωγή στην 25χρονη ποιητική πορεία του Γιώργου Χριστοδουλίδη, αλλά και στη μεταφραστική ανάπλαση του έργου του. Τη μετάφραση και την πολυσέλιδη εισαγωγή υπογράφει η Δέσποινα Πυρκεττή.

Βραβευμένος με δύο κρατικά βραβεία ποίησης και καλός γνώστης του ελληνικού και του διεθνούς ποιητικού γίγνεσθαι, ο Χριστοδουλίδης έχει ήδη μεταφραστεί σε αυτόνομους τόμους στα βουλγαρικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά και τα σερβικά, ενώ ποιήματά του σταχυολογούνται σε ελληνικές και διεθνείς ανθολογίες, όπως η πρόσφατη Ανθολογία Ευρωπαϊκής Ποίησης Grand Tour σε επιμέλεια Jan Wagner & Federico Italiano (2019).

Ο ίδιος ο ποιητής συνοψίζει το στίγμα της ποίησής του στην πεποίθηση ότι όλα τελειώνουν, χωρίς τίποτα να παύει να υπάρχει, και ότι μόνο η αγάπη, στη βαθύτερή της έννοια, μπορεί να διασφαλίσει τη συνέχεια του κόσμου. Αναφερόμενος ειδικότερα στην πρώτη ολοκληρωμένη έκδοση επιλεγμένων ποιημάτων του στα αγγλικά, ο Χριστοδουλίδης παρατηρεί: «Η αγγλική είναι μια γλώσσα αδιάβροχη, που αρμενίζει στα όρια του παντού και δένει σε πολλά λιμάνια, γι’ αυτό και ευελπιστώ να υποβάλει την ποίησή μου σε πολλαπλές, αναπάντεχες αναγνώσεις».

Ο εκδότης της Αρμίδας, Χάρης Ιωαννίδης, σημειώνει ότι η πρωτοβουλία της αγγλικής μετάφρασης ενός από τους πιο υποβλητικούς σύγχρονους ποιητές της Κύπρου δεν βασίστηκε μόνο στη διαχρονική αξία της πρωτότυπης ποίησης του Χριστοδουλίδη, αλλά και στην οικουμενική της διαστρωμάτωση, που επιτρέπει την επανεγγραφή των ποιημάτων σε ένα πλατύτερο ηχοτοπίο. «Αφεαυτής, η οργανική αναδιάταξη των ποιημάτων, δηλαδή η κατανομή τους σε θεματικούς άξονες αντί της συνήθους χρονολογικής σειράς, υποκρούει το σκεπτικό της μετάφρασης», επισημαίνει ο εκδότης.

Σύμφωνα με τους συντελεστές της έκδοσης, ο στόχος είναι να παρουσιαστεί στο αγγλόφωνο κοινό ένας Κύπριος ποιητής που, εδώ και 25 χρόνια, πραγματεύεται αεικίνητα την ανθρώπινη υπόσταση ως προέκταση του φυσικού κόσμου αλλά και του σκιώδους σύμπαντος. Η διαρκής κίνηση που χαρακτηρίζει το έργο του Γιώργου Χριστοδουλίδη διατρέχει και τη μεταφραστική πράξη με όρους λεκτικής και σημασιολογικής ρευστότητας. Ως εκ τούτου, μέσα από τη συνάρμοση εκατό ποιημάτων του σε ένα σπονδυλωτό ποίημα έξι θεματικών ενοτήτων, η συγκεκριμένη έκδοση παρουσιάζει ιδιαίτερο μεταφρασιολογικό ενδιαφέρον, καθώς η μεταφραστική πράξη υλοποιείται, όχι με όρους απώλειας και συμβιβασμού, αλλά ως δυναμικός εμπλουτισμός του πρωτοτύπου.

Ο Δρ James Mackay, ο οποίος επιμελήθηκε την αγγλική εκδοχή των επιλεγμένων ποιημάτων, συμπυκνώνει την απήχηση του τόμου ως εξής: «Ισοσταθμίζοντας γλωσσική λιτότητα και βαθιά σκέψη, εμβριθή πνευματικότητα και μιαν αμυδρή αίσθηση υπέρβασης, αλλά και εμπεριστατωμένη περίσκεψη με παιδικό χιούμορ, αυτά τα θαυμάσια ποιήματα σαφώς και δρέπουν τους καρπούς των κόπων μιας ζωής».

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου αναγράφονται επίσης ευσύνοπτοι έπαινοι για την ποίηση του Χριστοδουλίδη από διεθνείς ομότεχνούς του, όπως ο Ιρλανδός Desmond Egan, ο Γάλλος Denis Montebello, η Ελβετίδα Corinne Desarzens, και ο αγγλόφωνος Κύπριος ποιητής George Tardios.

Το βιβλίο είναι διαθέσιμο για αγορά στην ιστοσελίδα των Εκδόσεων Αρμίδα (https://www.armidabooks.com/book/giorgos_christodoulides__selected_poems/) και σε επιλεγμένα βιβλιοπωλεία.

Το βιβλίο κυκλοφορεί επίσης στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Ιρλανδία ενώ σε μεταγενέστερο στάδιο θα είναι διαθέσιμο και σε ηλεκτρονική μορφή.

Γιώργος Χριστοδουλίδης

Ο Γιώργος Χριστοδουλίδης γεννήθηκε στη Μόσχα το 1968. Σπούδασε δημοσιογραφία στο Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας. Έχει εκδώσει οκτώ ποιητικές συλλογές και τιμήθηκε δύο φορές με το κρατικό βραβείο ποίησης. Ήταν συνεπιμελητής, μαζί με τον ποιητή Παναγιώτη Νικολαΐδη, της ΑΝΘΟΛΟΓΙΑΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ 1960-2018 (Εκδόσεις ΚΥΜΑ, Αθήνα, 2018). Η ποιητική του συλλογή Πληγείσες περιοχές/Γυμνές Ιστορίες (Μελάνι, Αθήνα, 2016), μεταφράστηκε στα γαλλικά από τον Michel Volkovitch και παρουσιάστηκε στη Νύχτα της Λογοτεχνίας, στο Παρίσι, το 2017. Η ίδια συλλογή μεταφράστηκε στα σερβικά από την Aleksandra Milanovic και παρουσιάστηκε στο Βελιγράδι τον Οκτώβριο του 2017. Το 2014, έξι βιντεοποιήματα βασισμένα σε στίχους του παρουσιάστηκαν στη Γερμανία. Το 2011, πέραν των 150 ποιημάτων του κυκλοφόρησαν στη Βουλγαρία, σε μετάφραση Βασίλκας Χατζήπαπα, ως αυτόνομη έκδοση με τίτλο Ονειροτριβείο. Τον Ιούνιο του 2010, επιλεγμένα ποιήματά του εκδόθηκαν στα γερμανικά, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ποίησης του Βερολίνου (Poesiefestival Berlin). Έχει εκπροσωπήσει την Κύπρο σε δεκάδες ποιητικές εκδηλώσεις στο εξωτερικό και δημοσιεύει κατά καιρούς βιβλιοκριτικές και δοκίμια για την ποίηση.

Δέσποινα Πυρκεττή

Σπούδασε Μετάφραση στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο Κέρκυρας. Έχει αποκτήσει μεταπτυχιακούς τίτλους στις Συγκριτικές Πολιτισμικές Σπουδές (Πανεπιστήμιο Κύπρου) και στις Θεατρικές Σπουδές (Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου). Έχει γράψει το μυθιστόρημα Αίαντα ήθελε να τον λένε (Εξάντας, Αθήνα, 1999) και τα θεατρικά έργα Sommerfugl (Θέατρο Σκάλα, 2014 και Λονδίνο, 2018) και Αναισθησία (Θέατρο Σκάλα, 2016). Εργάζεται ως μεταφράστρια λογοτεχνίας, με γλώσσες εργασίας τα ελληνικά, τα αγγλικά και τα γαλλικά.

(ΚΥΠΕ/ΗΦ)