Η γνώση πάει παντού

@valia_kaimaki

Όποιος ανακαλύψει τον κόσμο της online γνώσης, δύσκολα ξεκολλάει. Έχετε χαζέψει καθόλου τι υπάρχει στο δίκτυο; Ή δεν βγαίνετε παρά σπανίως από το facebook κι αυτό για κανένα blog με πολιτικοκοινωνικοκαλλλιτεχνικά κουτσομπολιά; Αλλά και πάλι, στο facebook κάτι θα έχει πάρει το μάτι σας, δεν μπορεί. Γιατί τα τελευταία χρόνια υπάρχει πραγματική έκρηξη δικτυακών πανεπιστημιακών διαλέξεων, σε μαζική κλίμακα, όπως αυτές που προσφέρουν τα Coursera και edX. Η λογική είναι ότι ακολουθείς διαλέξεις για 5-10 εβδομάδες περίπου. Διαβάζεις και περνάς και τεστ. Στο τέλος υπάρχει εξέταση και έναντι ενός μικρού ποσού μπορείς να πάρεις και κανονικό πιστοποιητικό παρακολούθησης. Άλλωστε οι διαλέξεις/μαθήματα δεν είναι τυχαία. Διοργανώνονται από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου και οι διδάσκοντες είναι κανονικοί καθηγητές πανεπιστημίου. Ειδικά οι διαλέξεις του edX διοργανώνονται από τα MIT, Harvard και Berkeley. Εντυπωσιακό;

Αν πάλι δεν θέλεις να «ζοριστείς», μπορείς απλώς να παρακολουθήσεις ως ακροατής και να πάρεις τις γνώσεις που σου χρειάζονται. Άλλωστε, μπορείς να μπεις απευθείας στο MIT OpenCourseWare, για παράδειγμα, και να βρεις όλα τα μαθήματα του MIT, χωρίς παρακολουθήσεις, χωρίς πιστοποιητικά, μόνο γνώση. Στην εποχή μου δεν είχαμε χάρτη να δούμε πού πέφτει η Βοστόνη, όχι να έχουμε πρόσβαση στην ύλη των Ivy League.

Η είδηση, ωστόσο, είναι ότι ένα από τα δικτυακά πανεπιστήμια, το University of the People, πήρε «τη βούλα» από το αμερικανικό Distance Education and Training Council και μπορεί να δίνει αναγνωρισμένα πτυχία. Οι πρώτοι 7 [από τους συνολικά 700] φοιτητές θα γίνουν φέτος πτυχιούχοι. Ο ένας είναι από τη Συρία, ένας άλλος από την Ιορδανία.
Εξάλλου, το πανεπιστήμιο είναι προσανατολισμένο στους φοιτητές που δεν είχαν την ευκαιρία να φοιτήσουν κανονικά στο πανεπιστήμιο. Το 30% έρχεται από την Αφρική, ενώ το 25%, που είναι από τις ΗΠΑ, έχει γεννηθεί εκτός χώρας. Από την αρχή ο στόχος του University of the People ήταν να δείξει στις αναπτυσσόμενες χώρες ότι είναι δυνατόν να προσφέρεις ανώτατη εκπαίδευση με χαμηλό κόστος. Οι τάξεις δεν απαιτούν υψηλή τεχνολογία, τα υλικά είναι κυρίως κείμενα που διαβάζονται με ανοιχτό λογισμικό, αφού πολλοί σπουδαστές δεν έχουν πρόσβαση σε ίντερνετ υψηλών ταχυτήτων ούτε σε βίντεο. Πολλοί από αυτούς χρησιμοποιούν απλώς τα κινητά τους. Το University of the People δεν έχει δίδακτρα, αλλά ανάλογα με τη χώρα προέλευσης χρεώνει από 0 έως 50 δολάρια για εγγραφή. Όσο για τις εξετάσεις, κοστίζουν 100 δολάρια, αλλά υπάρχουν και πολλές υποτροφίες για όσους δεν έχουν τη δυνατότητα να τα πληρώσουν. Οι καθηγητές διδάσκουν εθελοντικά: για την ώρα απασχολούνται 100, αλλά προσφέρθηκαν συνολικά 3.000 χιλιάδες!Με όλα τα παραπάνω, αναρωτιέται κανείς εάν τα πανεπιστήμιά μας έχουν μέλλον ή όχι. Γιατί να τρέχεις, όταν μπορείς να μελετήσεις από το σπίτι σου, με τους καλύτερους;
Η απάντηση είναι προφανής. Γιατί στο πανεπιστήμιο μαθαίνεις πρώτα από όλα να σκέφτεσαι και αυτό είναι συλλογική δουλειά. Επίσης γνωρίζεις κάποιους από τους ανθρώπους που, ως φίλοι ή συνεργάτες, θα σε συντροφεύσουν σ’ ένα μεγάλο μέρος της ζωής σου. Και έχεις, τέλος, τη δυνατότητα να μαθητεύσεις σ’ έναν μεγάλο καθηγητή, από αυτούς που σε εμπνέουν και που αλλάζουν τη ζωή σου για πάντα.

Αν αφαιρέσουμε, όμως, αυτά τα τρία στοιχεία [όπως δυστυχώς γίνεται συχνά στα ελληνικά πανεπιστήμια, όπου σε πολλές περιπτώσεις οι φοιτητές εμφανίζονται μόνο για τις εξετάσεις], τότε δεν υπάρχει καμία αμφιβολία: τα on-line πανεπιστήμια είναι και καλύτερα και φθηνότερα.