Verba volant, scripta manent

Γράφει η Βάλια Καϊμάκη

Υπάρχουν κάποιοι που στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαπρέπουν ως κατίνες, καβγατζήδες, άτομα που προσβάλλουν… οι περισσότεροι από αυτούς γράφουν με ψευδώνυμο και άρα προστατεύονται από την ανωνυμία. Αποκτούν χιλιάδες φόλουερς -άρα και δύναμη- συνήθως, όμως, αυτό γίνεται γιατί οι ίδιοι ακολουθούν αντίστοιχες χιλιάδες άλλους, που τους κάνουν φόλοου μπακ. Έτσι το ξέρω κι εγώ παιδιά! Τι πρέπει να κάνει όμως κάποιος που γράφει με το ονοματάκι του κανονικά, που θέλει να συμμετέχει στον δημόσιο διάλογο χωρίς όμως να “ξεφεύγει” από τους κανόνες ευπρέπειας; Κατ’ αρχήν αποφεύγει το προσβλητικό περιεχόμενο. Σε αυτήν την κατηγορία δεν είναι μόνο το αλληλοβρισίδι με χρήστες, αλλά και κάθε ανάρτηση που το περιεχόμενό της προσβάλλει κοινωνικές ομάδες (π.χ. θρησκευτικές, εθνικές κ.λπ.) ή σεξουαλικές προτιμήσεις ή ακόμα μπορεί να χαρακτηριστεί ως ρατσιστικό ή σεξιστικό. (Τα ανέκδοτα για τις ξανθιές είναι σε αυτήν την κατηγορία, αλλά ορισμένες φορές επιτρέπονται ως μετρίου επιπέδου χιούμορ. Ο Τσακ Νόρις επιτρέπεται, αλλά είναι “πασέ”). Επίσης να θυμόμαστε ότι κάθε φορά που βρίζουμε κάποιον, είτε απλό χρήστη είτε επώνυμο, καραδοκούν και μηνύσεις.

Υποκατηγορία -αλλά σημαντική- του προσβλητικού περιεχομένου είναι όταν βρίζουμε συναδέλφους ή ακόμα χειρότερα το αφεντικό μας. Δεν υπάρχει ουδεμία περίπτωση να μην βρεθεί “καλοθελητής” που θα το καρφώσει, πιστέψτε με. Εκτός αν σκοπεύετε να παραιτηθείτε και αναζητάτε τρόπο να πάρετε και αποζημίωση απόλυσης.
Για τις φωτογραφίες συγκεκριμένα, μπορείτε να ποστάρετε άφοβα την ολική έκλειψη σελήνης, αλλά τα υπόλοιπα θέλουν προσοχή. Δεν βάζουμε τα παιδιά μας, δεν βάζουμε φωτογραφίες με μαγιό από τις διακοπές μας (λυπηθείτε τους υπόλοιπους χρήστες), δεν βάζουμε φωτογραφίες που εμπίπτουν στο προσβλητικό περιεχόμενο και κυρίως δεν βάζουμε φωτογραφίες που τάχα είναι της επικαιρότητας αλλά συνήθως είναι είτε προϊόν φωτομοντάζ είτε προέρχονται από αλλού: με λίγα λόγια, δεν αναπαράγουμε αμάσητη προπαγάνδα.

Μια άλλη κατηγορία προβλημάτων αναφέρεται στα πνευματικά δικαιώματα. Δεν αναπαράγουμε ό,τι να ‘ναι, απ’ όπου να ‘ναι. Μπορεί να μην σας έχει τύχει, αλλά στο facebook για παράδειγμα “κατεβαίνουν” φωτογραφίες εν ριπή οφθαλμού. Για το YouTube δεν μιλάμε καν γιατί, ακόμα κι αν έχετε φτιάξει ένα βιντεάκι από τις διακοπές σας κι έχετε βάλει μουσική επένδυση, το βίντεο μπορεί να κατέβει αν το “πιάσει” το λογισμικό “πνευματικών δικαιωμάτων” της σελίδας. Ένα ακόμα λάθος που κάνουν πολύ είναι το “Μύκονοοοοοοοοοοοος ερχόμαστε το Σάββατο, για μια βδομάδα ξεφάντωμα”. Αν το κάνετε, αφήστε και τα κλειδιά στην πόρτα να γλυτώσετε τουλάχιστον την παραβίαση… Ακόμα καλύτερα αν πριν από λίγο είχατε ποστάρει και φωτογραφίες από το εσωτερικό του σπιτιού. Να φτάσουν “διαβασμένοι” οι διαρρήκτες.

Και φυσικά δεν ξεχνάμε ότι αυτά που ανεβάζουμε μένουν για πάντα εκεί. Γιατί, ακόμα κι αν τα σβήσουμε αργότερα, κάποιος μπορεί να τα έχει “κρατήσει” σε screenshots. Έτσι λοιπόν, πριν το πατήσουμε το ρημάδι το κουμπί, σκεφτόμαστε σαν να ήταν τατουάζ: άμα το κάνεις μένει για πάντα πάνω σου.
Γιατί τα λέω αυτά; Ίσως γιατί κάτι ξύπνησε μέσα μου ο porta porta (κατά κόσμον Δημήτρης Καμμένος), που έχασε τον ελληνικό υπουργικό θώκο εξαιτίας των σχολίων του στο twitter. Ίσως γιατί έχω βαρεθεί να τα λέω σε φίλους και γνωστούς και απλώς θα τους δώσω το link. Ίσως γιατί μου κάνει πραγματικά εντύπωση πώς είναι δυνατόν άνθρωποι καθ’ όλα κανονικοί στην “κανονική” τους ζωή να μην μπορούν να χωνέψουν ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι όπως κάθε μέσο: ό,τι γράφεις μένει. “Verba volant, scripta manent”, με πόσους τρόπους να το πεις πια;