Κλειστό θα είναι το Μεσαιωνικό Κάστρο Πάφου στις 26 και 27 Μαΐου λόγω εργασιών συντήρησης από το Τμήμα Αρχαιοτήτων. Για τη φθορά που προκαλείται σε αυτό και άλλα πετρόκτιστα μνημεία και τις προσπάθειες προστασίας τους, μιλάει στο ΚΥΠΕ η Συντηρήτρια Α’ Λειτουργός του Τμήματος Αρχαιοτήτων Στέλλα Πισσαρίδου.

Σήμα κατατεθέν για την πόλη της Πάφου, το Κάστρο είχε πολλές χρήσεις κατά την πάροδο των χρόνων. Από φρούριο, φυλακή και αποθήκη αλατιού κατά την περίοδο που το νησί ήταν βρετανική αποικία, πλέον χρησιμοποιείται για πολιτιστικές δράσεις, όπως οι παραστάσεις όπερας που ανεβάζει εδώ και χρόνια ο Δήμος Πάφου, στις οποίες συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων η Άιντα, η Κάρμεν, η Τραβιάτα, η Τουραντότ και η Tosca.

Όλα τα πετρόκτιστα κτήρια, όπως στην προκειμένη περίπτωση το Κάστρο της Κάτω Πάφου, αντιμετωπίζουν προβλήματα υγρασίας, ανέφερε στο ΚΥΠΕ η κ. Πισσαρίδου, εξηγώντας ότι από την υγρασία «δημιουργούνται φθορές και χάνεται μέρος της πέτρας». Οπότε, είπε, «καταβάλλεται προσπάθεια επιδιόρθωσης του παράγοντα υγρασία».

Επεμβαίνουμε, πρόσθεσε, λύνουμε το πρόβλημα, αλλά στην συνέχεια χρειάζεται παρακολούθηση.

Απαντώντας σε ερώτηση η κ. Πισσαρίδου ανέφερε πως αυτές οι επεμβάσεις γίνονται σε ετήσια βάση ως επί το πλείστον, σημειώνοντας παράλληλα σε σχέση με αυτό τη δυσκολία που προκύπτει για συχνές συντηρήσεις από την έλλειψη προσωπικού.

Αναφερόμενη στα εκκλησιαστικά μνημεία είπε πως και σ’ αυτά γίνονται συντηρήσεις συνήθως σε συνεννόηση με την Εκκλησία.

Εξήγησε πως αυτό γίνεται σε κάθε επαρχία και εξετάζεται σε ποια Μητρόπολη ανήκει η κάθε εκκλησία που χρήζει συντήρησης. Στην Λευκωσία, είπε, υπάρχουν εκκλησιαστικά μνημεία που ανήκουν στην Αρχιεπισκοπή ή και στην Μητρόπολη Μόρφου. Επίσης, πρόσθεσε, υπάρχει η Μητρόπολη Κωνσταντίας και Αμμοχώστου, του Κιτίου στην επαρχία Λάρνακας, η Μητρόπολη Λεμεσού και η Μητρόπολη Πάφου.

Το Μεσαιωνικό Κάστρο Πάφου

Σύμφωνα με το Τμήμα Αρχαιοτήτων, το μικρό κάστρο, που είναι κτισμένο πάνω στον αρχαίο κυματοθραύστη στη δυτική πλευρά του λιμανιού της Νέας Πάφου, αποτελούσε κατά το παρελθόν μέρος του παράκτιου αμυντικού συστήματος της Κύπρου.

Πρόκειται στην ουσία, αναφέρεται, για έναν φράγκικο πύργο μέσα σε ένα περίβλημα της ενετικής περιόδου. Μετά την καταστροφή του ανοικοδομήθηκε από τους Οθωμανούς στα 1592μ.Χ., όπως μας πληροφορεί και η σχετική επιγραφή που βρίσκεται πάνω από τη μοναδική είσοδο του κάστρου.

Στην ίδια περίπου θέση φαίνεται ότι υπήρχαν και παλαιότερες, βυζαντινές οχυρώσεις, προστίθεται.

Τα κατάλοιπα του πύργου, που ενσωματώθηκαν κατά την οθωμανική ανοικοδόμηση, ανήκαν στον έναν από τους δύο πύργους που έκτισαν οι Φράγκοι βασιλείς της Κύπρου μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1222μ.Χ. Οι δύο αυτοί πύργοι ενώνονταν μεταξύ τους με τείχος. Οι Γενοβέζοι τους κατέλαβαν στα 1373μ.Χ. και ύψωσαν τους τοίχους τους. Διαμόρφωσαν επίσης την τάφρο του κάστρου, κόβοντας μέρος του κυματοθραύστη που ενώνει τον παραθαλάσσιο πύργο με τη ξηρά.

Το κύριο μέρος του κάστρου αποτελείται από ένα μεγάλο τετράγωνο πύργο με μια κλειστή αυλή στη μέση. Το ισόγειο αποτελείται από μια κεντρική αίθουσα με μικρά δωμάτια σε καθεμιά από τις δύο μεγάλες πλευρές του, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν ως φυλακές κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας.

Υπάρχουν 12 επάλξεις στην οροφή που χωρούσαν αντίστοιχο αριθμό κανονιών. Οι Οθωμανοί αφαίρεσαν τα κανόνια το 1878, όταν παρέδωσαν τη διοίκηση του νησιού στους Βρετανούς, οι οποίοι χρησιμοποίησαν το κάστρο ως αποθήκη άλατος μέχρι το 1935, χρονιά κατά την οποία ανακηρύχθηκε ως αρχαίο μνημείο σύμφωνα με τον περί Αρχαιοτήτων Νόμο.

Σήμερα χρησιμοποιείται για διάφορες εκθέσεις και πολιτιστικές εκδηλώσεις και είναι επισκέψιμο για το κοινό.

(ΚΥΠΕ/ΚΠ/ΗΦ)