Υπάρχουν άνθρωποι που μπορούν να ζήσουν όλη τη ζωή τους κατάμονοι. Ναι, μπορούν.

Όμως πρέπει να βρουν κάποιον για να τους χώσει μετά το θάνατό τους,

κι ας έχουν σκάψει μοναχοί τους το μνήμα τους. Όλοι μας το κάνουμε.

Μόνο ο άνθρωπος θάβει.

James Joyce, ‘’Οδυσσέας’’, 1922

Υπάρχει ζωή πριν τον θάνατο; Με αφορμή τα 100 χρόνια από την έκδοση του μυθιστορήματος-σταθμού του James Joyce ‘’Ulysses’’, η αφηγήτρια Μαρίνα Κατσαρή και ο μουσικός Βαγγέλης Γέττος ανατέμνουν τις μεταμορφώσεις του Οδυσσέα μέσα από τα έργα τριών λογοτεχνικών ογκόλιθων που επηρεάστηκαν από τις περιπέτειές του μυθικού ήρωα: τον Όμηρο και τον Οδυσσέα του, τον Joyce και τον Ulysses του, τον Νίκο Καζαντζάκη και τον δικό του ‘’Δυσσέα’’.

Το σπονδυλωτό μουσικο αφηγηματικό ταξίδι βασίζεται στην ραψωδία ‘’Νέκυια΄΄, την χώρα των νεκρών, που συναντάται και στα τρία έργα. Η υπερβατική παραστατική εμπειρία που συνδυάζει τον κοσμοσείστη λόγο των μεγάλων συγγραφέων και την επί σκηνής live πρωτότυπη μουσική, επιδιώκει να υπενθυμίσει το βασικότερο -ίσως σήμερα παρά ποτέ- έγκλημα που διαπράττει διαχρονικά ο άνθρωπος: την ύβρι προς το προνόμιο του να είσαι με τους ζωντανούς.

Οι τρεις παραστάσεις στο Artos House πραγματοποιούνται στα πλαίσια του Cyprus Bloomsday Festival 2022 το οποίο διοργανώνεται από την Πρεσβεία της Ιρλανδίας στην Κύπρο.

Ταυτότητα παράστασης:

Ερμηνεία: Μαρίνα Κατσαρή

Επί σκηνής μουσικός: Βαγγέλης Γέττος

Σύλληψη, σκηνική επιμέλεια: Μαρίνα Κατσαρή και Βαγγέλης Γέττος

Παραγωγή: Θέατρο ERGO

Διοργάνωση: Cyprus Bloomsday Festival 2022 & Πρεσβεία της Ιρλανδίας στην Κύπρο

1,2,3 Ιουλίου 2022, 20.00

Artos House, Αγίων Ομολογητών 64, 1080, Λευκωσία

Είσοδος ελεύθερη με κράτηση (απαραίτητη): 96130158

Facebook event: https://tinyurl.com/3smn8fe6

Ο James Augustine Aloysius Joyce (2 Φεβρουαρίου 1882 - 13 Ιανουαρίου 1941) ήταν Ιρλανδός μυθιστοριογράφος, συγγραφέας διηγημάτων, ποιητής και κριτικός λογοτεχνίας. Συνέβαλε στο μοντερνιστικό πρωτοποριακό κίνημα και θεωρείται ένας από τους ισχυρότερους και σημαντικότερους συγγραφείς του 20ου αιώνα. Το μυθιστόρημά του Οδυσσέας (1922) είναι ένα ορόσημο στο οποίο τα επεισόδια της Οδύσσειας του Ομήρου παραλληλίζονται σε ποικίλα λογοτεχνικά στυλ, στο πιο διάσημο ρεύμα συνείδησης. Άλλα γνωστά έργα είναι η συλλογή διηγημάτων Dubliners (1914), και τα μυθιστορήματα Ένα Πορτρέτο του Καλλιτέχνη ως Νεαρός Ανδρας (1916) και Finnegans Wake (1939). Άλλα γραπτά του περιλαμβάνουν τρία βιβλία ποίησης, ένα θεατρικό έργο, επισολές και περιστασιακή δημοσιογραφία.

Ο Τζόυς γεννήθηκε στο Δουβλίνο σε μια οικογένεια της μεσαίας τάξης. Ήταν λαμπρός μαθητή και φοίτησε στο Κολλέγιο Ιησουιτών Clongowes Wood στην κομητεία Kildare, και τη Σχολή O'Connell που διευθύνεται από Χριστιανούς Αδελφούς. Παρά τη χαοτική οικογενειακή ζωή που του επιβλήθηκε από τα απρόβλεπτα οικονομικά του πατέρα του, διακρίθηκε στο Κολέγιο Jesuit Belvedere και αποφοίτησε από το University College Δουβλίνου το 1902.

Το 1904 γνώρισε τη μέλλουσα σύζυγό του Νόρα Μπάρνακλ και μετακόμισαν στην ηπειρωτική Ευρώπη. Εργάστηκε για λίγο στην Πούλα και στη συνέχεια μετακόμισε στην Τεργέστη της Αυστρίας-Ουγγαρίας, εργαζόμενος ως δάσκαλος αγγλικών. Εκτός από μια οκτάμηνη παραμονή του στη Ρώμη όπου εργάστηκε ως υπάλληλος και τρεις επισκέψεις στο Δουβλίνο, ο Τζόυς διέμενε εκεί μέχρι το 1915. Στην Τεργέστη, δημοσίευσε το βιβλίο ποιημάτων του Chamber Music και τη συλλογή διηγημάτων Dubliners, και άρχισε να εκδίδει κατά συρροή  το Ένα Πορτρέτο του Καλλιτέχνη ως Νεαρός Άνδρας στο αγγλικό περιοδικό «The Egoist». Κατά τη διάρκεια του μεγαλύτερου μέρους του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Τζόυς έζησε στη Ζυρίχη της Ελβετίας και ασχολήθηκε με την συγγραφή του Οδυσσέα. Μετά τον πόλεμο, επέστρεψε για λίγο στην Τεργέστη και στη συνέχεια το 1920 μετακόμισε στο Παρίσι, το οποίο έγινε η κύρια κατοικία του μέχρι το 1940. Πέθανε εκεί το 1941 μετά από χειρουργική επέμβαση για διάτρητο έλκος, λιγότερο από ένα μήνα πριν από τα 59α γενέθλιά του.

Ο Οδυσσέας εκδόθηκε για πρώτη φορά στο Παρίσι το 1922, αλλά η δημοσίευσή του στην Αγγλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες απαγορεύτηκε λόγω της αντιληπτής αισχρότητάς του. Αντίγραφα διακινήθηκαν λαθραία και στις δύο χώρες και πειρατικές εκδόσεις τυπώθηκαν μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1930, όταν η δημοσίευση τελικά έγινε νόμιμη.

Ο Οδυσσέας κατατάσσεται συχνά ψηλά σε καταλόγους σπουδαίων βιβλίων λογοτεχνίας και η ακαδημαϊκή βιβλιογραφία που αναλύει το έργο του είναι εκτεταμένη και συνεχής.

Όλη η δράση του Οδυσσέα πραγματοποιείται μέσα και γύρω από το Δουβλίνο σε μία μόνο ημέρα (16 Ιουνίου 1904). Οι τρεις κεντρικοί ήρωες – Στήβεν Δέδαλους (ο ήρωας του προηγούμενου βιβλίου του Τζόυς, Ένα Πορτρέτο του Καλλιτέχνη ως Νεαρός Άνδρας), ο Λεοπόλδος Μπλουμ, ένας Εβραίος διαφημιστής και η σύζυγός του, Μόλι – προορίζονται να είναι σύγχρονοι ομόλογοι του Τηλέμαχου, του Οδυσσέα και της Πηνελόπης, αντίστοιχα, και τα γεγονότα του μυθιστορήματος παραλληλίζουν χαλαρά τα σημαντικότερα γεγονότα στο ταξίδι του Οδυσσέα προς την πατρίδα μετά τον Τρωικό Πόλεμο.

Το βιβλίο ξεκινά στις 8:00 το πρωί σε έναν πύργο Martello (αμυντική δομή της ναπολεόντειας εποχής), όπου ο Στήβεν ζει με τον φοιτητή ιατρικής Μπακ Μάλλιγκαν και τον Άγγλο φίλο του Χάινς. Προετοιμάζονται για την ημέρα και φεύγουν. Αφού διδάσκει σε ένα σχολείο αγοριών, ο Στήβεν λαμβάνει την αμοιβή του από τον αδαή και αντισημιτικό διευθυντή, κ. Ντίσι, και παίρνει ένα γράμμα από τον Ντίσι που θέλει να δημοσιευτεί σε δύο εφημερίδες. Μετά ο Στήβεν περιπλανιέται σε μια παραλία, χαμένος στις σκέψεις του.

Επίσης εκείνο το πρωί, ο Μπλουμ φέρνει πρωινό και το ταχυδρομείο στη Μόλι, η οποία παραμένει στο κρεβάτι. Ο διευθυντής της περιοδείας της, Μπλέιζες Μπόιλαν, θα την δει στις 4:00 το απόγευμα. Ο Μπλουμ πηγαίνει στο ταχυδρομείο για να πάρει ένα γράμμα από μια γυναίκα με την οποία έχει παράνομη αλληλογραφία και στη συνέχεια στον

φαρμακοποιό για να παραγγείλει λοσιόν για τη Μόλι. Στις 11:00 π.μ. ο Μπλουμ παρευρίσκεται στην κηδεία του Πάντι Ντίγκναμ με τους Σάιμον Ντένταλους, Μάρτιν Κάνινγχαμ και Τζακ Πάουερ.

Ο Μπλουμ πηγαίνει σε ένα γραφείο εφημερίδων για να διαπραγματευτεί την τοποθέτηση μιας διαφήμισης, στην οποία συμφωνεί ο υπεύθυνος, αρκεί να είναι διάρκειας τριών μηνών. Ο Μπλουμ φεύγει για να μιλήσει με τον έμπορο που τοποθετεί τη διαφήμιση. Ο Στήβεν φτάνει με την επιστολή του Ντίσι και ο εκδότης συμφωνεί να την δημοσιεύσει. Όταν ο Μπλουμ επιστρέφει με μια συμφωνία για την τοποθέτηση της διαφήμισης για δύο μήνες, ο συντάκτης την απορρίπτει. Ο Μπλουμ περπατάει στο Δουβλίνο για λίγο,

σταματώντας να συνομιλήσει με την κυρία Μπριν, η οποία αναφέρει ότι η Μίνα Πιουρφόυ γεννάει. Αργότερα έχει ένα σάντουιτς με τυρί και ένα ποτήρι κρασί σε μια παμπ. Στο δρόμο για την Εθνική Βιβλιοθήκη μετά, εντοπίζει τον Μπόιλαν και κρύβεται στο Εθνικό Μουσείο.

Στην Εθνική Βιβλιοθήκη, ο Στήβεν συζητά τις θεωρίες του για τον Σαίξπηρ και τον Άμλετ με τον ποιητή ΑΕ, τον δοκιμιογράφος και βιβλιοθηκάριο Τζον Έγκλιντον και τους βιβλιοθηκονόμους Ρίτσαρντ Μπεστ και Τόμας Λάιστερ. Ο Μπλουμ φτάνει, ψάχνοντας για ένα αντίγραφο μιας διαφήμισης που είχε τοποθετήσει, και εμφανίζεται ο Μπακ. Ο Στήβεν και ο Μπακ φεύγουν για να πάνε σε μια παμπ καθώς αναχωρεί και ο Μπλουμ.

Μετά την επίσκεψη στην οικογένεια Ντίγκναμ, ο Μπλουμ, μετά από μια σύντομη ερωτική συνάντηση στην παραλία, πηγαίνει στο Εθνικό Μαιευτήριο για να επισκεφθεί την Μίνα. Βρίσκει τον Στήβεν και αρκετούς φίλους του, κάπως μεθυσμένους. Τους συνοδεύει, όταν επισκέπτονται την παμπ του Μπερκ. Αφού κλείσει το μπαρ, ο Στήβεν και ένας φίλος του κατευθύνονται στο μπορδέλλο της Μπέλα Κόεν. Ο Μπλουμ τον βρίσκει αργότερα εκεί. Ο Στήβεν, πολύ μεθυσμένος τώρα, σπάει έναν πολυέλαιο, και, ενώ η Μπέλα απειλεί να καλέσει την αστυνομία, σπεύδει και τσακώνεται με έναν Βρετανό στρατιώτη, ο οποίος τον ρίχνει στο έδαφος. Ο Μπλουμ πηγαίνει τον Στήβεν σέ ένα πόστο με ταξί για φαγητό και κουβέντα, και μετά, πολύ μετά τα μεσάνυχτα, οι δυο τους κατευθύνονται προς το σπίτι του Μπλουμ. Εκεί ο Μπλουμ φτιάχνει ζεστό κακάο και μιλάνε. Όταν ο Μπλουμ προτείνει στον Στήβεν να μείνει το βράδυ, ο Στήβεν αρνείται και ο Μπλουμ τον αποχαιρετάει. Ο Μπλουμ μετά πάει για ύπνο με τη Μόλι, της περιγράφει τη μέρα του και ζητάει πρωινό στο κρεβάτι για την άλλη μέρα.