Μετά που θάψαμε τον πατέρα μου και γυρίσαμε από το νεκροταφείο άνοιξα το συρτάρι δίπλα από τη δική του πλευρά του κρεβατιού τους με τη μάνα μου και είδα τις κάλτσες του. Διπλωμένες κουβαράκι το κάθε ζευγάρι. Διπλώθηκα. Οι κάλτσες του, η καθημερινότητά του, τα σχήματά του μέσα στον κόσμο, εγώ χωρίς αυτόν, υπήρχαν ακόμη εκεί και έκαναν την απουσία του ανυπέρβλητη.
Πέθανε πριν λίγες μέρες το κουνέλι μας, η Rogie. Έμεινε το σακούλι με την κουνελοτροφή, το πιατάκι όπου της βάζαμε τροφή, τα ηλεκτρικά καλώδια που προστατεύαμε με τεχνάσματα στη διαρρύθμιση του χώρου διότι τα ροκάνιζε σαν μανιακή. Πια δεν κινδύνευαν. Ήταν εκεί, κι εκείνη δεν ήταν. Η υλικότητα των αζώων που μένουν όταν αυτός, αυτή, αυτό που αγαπούσαμε πεθαίνει, φαντάζει ανταγωνιστική με τη ζωή, χυδαία. Ό,τι τετριμμένο ενέδυε τη ζωή, τη φρόντιζε, την υπηρετούσε, αίφνης αναδεικνύεται ως ύπουλος υπονομευτής της αξίας της. Διότι τετριμμένο όπως ήταν, τετριμμένα όπως δρούσε, όπως διευκόλυνε, έκανε αόρατη την τριβή του ζωντανού μέσα στον κόσμο και μας εμπόδιζε να βιώσουμε την ετερότητά του. Η ετερότητά του αποκαλύπτεται μετά τον θάνατό του όταν όλα τα τετριμμένα αποχτούν υπόσταση μέσα από την εκτεθειμένη πια αχρησία τους. Οι τεκτονικές πλάκες πραγματοποιούν συνέχεια σχετικές μεταξύ τους κινήσεις, τα ρήγματα ήταν πάντα ήδη εκεί, αλλά μετά από έναν σεισμό είναι που μαθαίνουμε ότι εγκυμονούσαν την καταστροφική εγκάρσια μετατόπιση.
Πριν τις εκλογές της δεύτερης Κυριακής αναπολώ τετριμμένα του τελευταίου δεκαήμερου και πενθώ προκαταρκτικά για ό,τι πολιτικό χάνεται. Γιατί προκαταρκτικά ελπίζω ότι ακόμη υπάρχει κάτι που μπορεί να σωθεί, ή έστω, μπορούν να ακουστούν οι κραδασμοί.
Το tweet του Προέδρου:
«Τα πιο ειλικρινή μου συλλυπητήρια στις οικογένειες του καταστροφικού σεισμού που κτύπησε τη Συρία και την Τουρκία. Οι σκέψεις και οι προσευχές μας είναι με τους τραυματίες. Τους ευχόμαστε γρήγορη ανάρρωση. 7:07 PM · 06 Feb. 23»
Αργά τη Δευτέρα, στο τέλος της πρώτης μέρας του σεισμού, μετά που είχαμε δει τις πρώτες εικόνες του χαλασμού και του σπαραγμού, μετά που ξέραμε ότι ο αριθμός των νεκρών θα ήταν πενταψήφιος, μετά που ξέραμε ότι στους αγνοούμενους συμπεριλαμβάνονταν τα παιδιά και οι συνοδοί σχολικής αθλητικής αποστολής του Τουρκικού Τεχνικού Λυκείου Αμμοχώστου σε τουρνουά βόλεϊ στην Τουρκία, μετά που αρκετοί ακούσαμε από φίλους, φοιτητές, γνωστούς μας «ποτζιεί» ότι έχασαν φίλο, ξάδελφο, συγγενή, ο Πρόεδρος τουίταρε… «περαστικά». Σαν να ήταν άρρωστοι με γρίπη. Σαν να ήταν γρίπη. Σαν να τον αφορούσε όσο θα τον αφορούσε η γρίπη. Την ίδια ώρα που άλλοι Πρόεδροι κρατών και ηγέτες διεθνών θεσμών έγραφαν για να πουν ότι στέλνουν σωστικά συνεργεία και ανθρωπιστική βοήθεια, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας έγραφε μήνυμα συμπάθειας και υποβάθμιζε, αν όχι αναιρούσε, πολιτικά την Κυπριακή Δημοκρατία, εγκλείοντας στη σφαίρα του τετριμμένου μια μεγάλη καταστροφή, τη διεθνή, τη διεθνική αλλά και την κυριαρχική εμβέλεια και εμπροθετικότητα της χώρας μας. Τις επόμενες ημέρες ακολούθησαν διάφορες επιστρώσεις tipp-ex, τόσο από πλευράς προεδρίας όσο και από πλευράς Υπουργείου Εξωτερικών, για να πουν ότι προσφερόμαστε να συνδράμουμε με βοήθεια αλλά η Τουρκία δεν τη δέχεται. Διότι δεν μας αναγνωρίζει ως κυρίαρχο κράτος (εντέχνως δεν λέχθηκε), διότι δεν θα αναβάθμιζε την «ελληνοκυπριακή διοίκηση» (όπως μας λένε) σε κυρίαρχο κράτος για χάρη βοήθειας σε ανθρωπιστική κρίση) και διότι οι διάδρομοι βοήθειας προς τη Συρία είναι κλειστοί λόγω «των κυρώσεων». Μα για αυτό ακριβώς η συνδρομή μας θα ήταν και πολιτικής σημασίας. Για αυτό ακριβώς τα «περαστικά» πέρασαν πάνω από μια πολιτική κρίση και τη βιοδιέσπασαν για να την καταστήσουν τετριμμένη, όπως τετριμμένα και τετελεσμένα παρουσιάζονται όλα τα πολιτικά συμβάντα μέσα από τα οποία αφήνεται να οδηγείται το Κυπριακό σε αποτελμάτωση.
Οι γονείς των παιδιών από την Αμμόχωστο της Κύπρου ήταν εκεί, γύρω από τα ερείπια του Isias Hotel στην πόλη Adıyaman της νοτιοανατολικής Τουρκίας, και φώναζαν απεγνωσμένα για vinç και shiro από Κύπρο. Στη νοτιοανατολική Τουρκία, οι γονείς προσανατολίζονταν στην Κύπρο ως κράτος και ως πατρίδα. Δεν ξέρω αν είναι στη ζώνη του πραγματοποιήσιμου να μεταφέρονταν άμεσα από την Κύπρο βαριά μέσα διάσωσης όπως γερανοί κι εκσκαφείς. Ο προσανατολισμός των απεγνωσμένων προς την Κύπρο όμως ήταν στη ζώνη του πραγματικού και η Κυπριακή Δημοκρατία δεν θεώρησε ότι θα μπορούσε η συνδρομή της να επιδιωχθεί πολιτικά κι αντί να ξεπλυθεί ανθρωπιστικά η μη αποστολή βοήθειας.
Ένα πένθος έχει απλωθεί «ποτζιεί», στο τμήμα της Κύπρου όπου η Κυπριακή Δημοκρατία δεν ασκεί «αποτελεσματικό», επί του παρόντος, όπως γράφεται στο πρωτόκολλο δέκα της συμφωνίας προσχώρησης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έλεγχο. Το «επί του παρόντος» θα μπορούσε να μετατραπεί σε ζώνη επικείμενης δράσης μέσω συνεργασίας με διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς, αντί να μετατρέπεται σε «περαστικά», σε ζώνη απραξίας που έχει σημείο φυγής τη διχοτόμηση. Στα γεγονότα της Δερύνειας, η λεγόμενη ΤΔΒΚ έδρασε δολοφονικά αλλά και ωσάν να υπερασπιζόταν εξωτερικά σύνορα. Επιτέλεσε δραματουργικά κυριαρχία. Στην καταστροφή και την απόγνωση των «ποτζιεί» ανθρώπων (ΟΧΙ, δεν θα ενδώσω στα τετριμμένα της εθνικής ορθότητας, δεν θα πω «των Τουρκοκυπρίων» διότι δεν είναι μόνο γηγενείς Τουρκοκύπριοι και νομικοί δικαιούχοι ταυτότητας της ΚΔ τα παιδιά που πέθαναν και οι γονείς που θρηνούν, θρηνούν και άτομα τουρκικής καταγωγής που πια θεωρούν πατρίδα τους την Κύπρο) θα μπορούσε να ανταποκριθεί η Κυπριακή Δημοκρατία επιτελώντας πολιτικά την κυριαρχία της ωσάν να ήταν Κυπριακή Δημοκρατία για όλη την επικράτεια.
«Φύγατε, της ψυχής μου ψυχή, όμορφα μου παιδιά, τα σωθικά μας καίνε», γράφουν στο twitter «ποτζιεί». Gitti canımın cananı. Güzel çocuklarım ciğerimiz yanıyor. Το ΜΑΣ στα «σωθικά μας» παράγει ένα νέο πολιτικό ΕΜΕΙΣ, μια νέα, ευρεία, πολιτική ταυτότητα. «Για να δικαιολογούμεθα ότι είμαστε άνθρωποι», έλεγε Πέμπτη μεσημέρι η δημοσιογράφος του ραδιοφώνου του ΡΙΚ, όταν από την πολιτική βουβαμάρα των προηγούμενων ημερών η οποία καμουφλαρίστηκε κάτω από μια γλωσσοδιάρροια για τις «επιστημονικές διαστάσεις του θέματος» μέσω ζωντανής σύνδεσης με γεωλόγους στην Ελλάδα, πέρασε στην πάλι απολιτική γλωσσοδιάρροια για τα μακαρόνια και τις πατανίες της ανθρωπιστικής μας βοήθειας.
Πότε τούτο το «ΜΑΣ» θα γίνει πολιτικό; Πότε θα σταματήσουμε να είμαστε η ελληνοκυπριακή διοίκηση που κάνει «την κρίση ευκαιρία» για να πουλούμε διαβατήρια και να εγγράφουμε offshore εταιρείες; Ώς πότε θα ταΐζουμε το πολιτικό ζώο μακαρόνια; Πότε θα αναγνωρίσουμε ότι το πολιτικό κρατιέται ζωντανό στα συντζιέρκα τζιαι όι στα στομάσια; Πόσα περαστικά πριν πεθάνουμε ως πατρίδα; Ώς πότε θα έχουμε ηγέτες που δρουν ως φύλαρχοι;
Καλό βόλι φίλοι και φίλες αναγνώστες και αναγνώστριες της freya.
*Αναπληρώτρια καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Κύπρου
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Beyoncé’s «Mine» music video (2013) with imagery from Cox’s Pieta.