Η αυστριακή κυβέρνηση σκοπεύει να προτείνει νομοθεσία που θα διέπει την επιστροφή αντικειμένων σε εθνικά μουσεία που αποκτήθηκαν σε αποικιακό πλαίσιο έως τον Μάρτιο του 2024, δήλωσε σήμερα σε συνέντευξη Τύπου η υπουργός Πολιτισμού, Andrea Mayer.

Μια διορισμένη από την κυβέρνηση συμβουλευτική επιτροπή με επικεφαλής τον Τζόναθαν Φάιν, τον επιστημονικό διευθυντή του Weltmuseum της Βιέννης, ζήτησε να συσταθεί μια μόνιμη, "πνευματικά και πολιτισμικά ποικιλόμορφη" επιτροπή αξιολόγησης που θα υποβάλει στην κυβέρνηση συστάσεις για την επιστροφή των αντικειμένων που αποκτήθηκαν κατά την αποικιοκρατική περίοδο. Η κυβέρνηση θα αποφασίζει στη συνέχεια με βάση τα πορίσματά της- οι επιστροφές θα πρέπει να αντιμετωπίζονται σε "κρατική βάση", συνέστησε η επιτροπή στην έκθεσή της που δημοσιεύθηκε σήμερα.

Ο Mayer δήλωσε ότι η Αυστρία στοχεύει να εισαγάγει μια "τακτική, συνεπή και ολοκληρωμένη" διαδικασία για τον χειρισμό των αιτήσεων επιστροφής. "Οι ηγεμόνες των ευρωπαϊκών χωρών θεωρούσαν επί μακρόν μεγάλα μέρη του κόσμου ως μέρη όπου μπορούσαν να βοηθήσουν τον εαυτό τους- απλά έπαιρναν αντικείμενα και το θεωρούσαν ως φυσικό τους δικαίωμα", δήλωσε. "Η επίκληση αυτής της αδικίας και η συνέχισή της με σοβαρή συζήτηση και συγκεκριμένες δράσεις είναι ευθύνη και της Αυστρίας".

Ο Fine δήλωσε ότι δεν υπάρχει προς το παρόν εκτίμηση για τον αριθμό των αντικειμένων στα εθνικά μουσεία της Αυστρίας που θα μπορούσαν να είναι επιλέξιμα για επιστροφή, αλλά ότι πιστεύει ότι "πάρα πολλά" από τα 200.000 αντικείμενα της συλλογής του Weltmuseum αφαιρέθηκαν σε αποικιακό πλαίσιο. Η συμβουλευτική επιτροπή όρισε τα αντικείμενα που είναι επιλέξιμα για επιστροφή ως εκείνα των οποίων οι ιδιοκτήτες "δεν επιθυμούσαν να τα αποχωριστούν κατά τη στιγμή της συλλογής τους" - περιλαμβάνοντας, για παράδειγμα, εκείνα που χάθηκαν "υπό συνθήκες βίας, λεηλασίας, κλοπής, εξαναγκασμού ή με δόλια μέσα".

Η Αυστρία ασχολήθηκε με την αποικιοκρατία μόνο για λίγο τον 18ο αιώνα, όταν η Μοναρχία των Αψβούργων δημιούργησε αποικίες στα νησιά Νικομπάρ, καθώς και σε τμήματα της Μοζαμβίκης και της Νοτιοανατολικής και Ανατολικής Ασίας. Οι προσπάθειές της να ιδρύσει αποικίες στην Αφρική τη δεκαετία του 1850 ήταν ανεπιτυχείς. Όμως επωφελήθηκε από τα αποικιακά κατορθώματα άλλων εθνών. Αυστριακά άτομα και οργανώσεις απέκτησαν αντικείμενα κατά τη διάρκεια ένοπλων συγκρούσεων και σε επιστημονικές και πολιτικές αποστολές, και ασχολήθηκαν με το εμπόριο και τις χριστιανικές αποστολές στις αποικίες άλλων χωρών.

"Η αποικιοκρατική προπαγάνδα ενισχύθηκε, η έρευνα στην "επιστήμη των φυλών" εντάθηκε και η αποικιοκρατική σκέψη και στάση κυριάρχησαν στην κοινή γνώμη", ανέφερε η συμβουλευτική επιτροπή στην έκθεσή της. "Ως ένας από τους διαδόχους της μοναρχίας των Αψβούργων, η Δημοκρατία της Αυστρίας έχει δώσει συγκριτικά λίγη προσοχή στην αποικιακή ιστορία της προκατόχου της". Η έρευνα για την προέλευση των αυστριακών αποικιοκρατικών συμφραζομένων "βρίσκεται ακόμη σε νηπιακό στάδιο", ανέφερε η επιτροπή.

Η συμβουλευτική επιτροπή ζήτησε επίσης να συνεχιστεί η υποστήριξη της έρευνας για την προέλευση και μόνιμα κονδύλια για τη στήριξη πρωτοβουλιών της κοινωνίας των πολιτών που αποσκοπούν στην προώθηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με την κληρονομιά της αποικιοκρατίας.

ΠΗΓΗ: The Art Newspaper