Το καταστροφικό πρόβλημα πληροφορικής που προκλήθηκε από μια ελαττωματική ενημέρωση που προωθήθηκε σε υπολογιστές Windows από την εταιρεία κυβερνοασφάλειας CrowdStrike προκάλεσε παγκόσμιο χάος. Το πρόβλημα έγινε για πρώτη φορά γνωστό νωρίς το πρωί της Παρασκευής, 19 Ιουλίου, θέτοντας εκτός λειτουργίας εταιρείες και τράπεζες και καθηλώνοντας αεροπλάνα σε διάφορα αεροδρόμια σε δεκάδες χώρες στον κόσμο. Ενώ το αρχικό σφάλμα εντοπίστηκε και διορθώθηκε την ίδια ημέρα, οι επιπτώσεις συνεχίζονταν για αρκετές ημέρες ακόμα.

Η CrowdStrike χρησιμοποιείται από επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων τραπεζών και αεροδρομίων, και η βλάβη εμφανίστηκε λόγω σφάλματος ενημέρωσης που αφορούσε το λογισμικό Falcon Sensor. Όταν εφαρμόστηκε αυτόματα σε εκατομμύρια υπολογιστές σε όλο τον κόσμο, τους έβαλε κατά λάθος σε βρόχο εκκίνησης ανάκτησης. Η «μπλε οθόνη θανάτου» (Blue Screen Of Death) άρχισε να εμφανίζεται παγκοσμίως στους υπολογιστές και έθεσε εκτός λειτουργίας αμέτρητα συστήματα. Windows μόνο γιατί, ούτε τα Linux ούτε τα Apple επηρεάστηκαν.

Παρ’ όλο που η CrowdStrike εφάρμοσε αμέσως μια διόρθωση της βλάβης, αυτό απλώς σταμάτησε το υπόλοιπα μηχανήματα από το να καταρρεύσουν, δεν μπόρεσε να βοηθήσει όσα είχαν ήδη επηρεαστεί, τα οποία, σύμφωνα με τη Microsoft, ήταν περίπου 8,5 εκατομμύρια συσκευές. Μόνο οι πτήσεις που συνάντησαν πρόβλημα ήταν 5.000. Μέχρι και κάποιες από τις διαφημίσεις στην Times Square της Νέας Υόρκης «μαύρισαν».

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι είναι πολύ νωρίς για να προσδιοριστεί το κόστος της παγκόσμιας αυτής κατάρρευσης. Αλλά θα μπορούσε εύκολα να ξεπεράσει το ένα δισεκατομμύριο δολάρια, σύμφωνα με το CNN, το οποίο τη συγκρίνει με ένα πρόσφατο πρόβλημα στη CDKGlobal, μια εταιρεία λογισμικού που εξυπηρετεί αμερικανικές αντιπροσωπείες αυτοκινήτων. Στη δική της περίπτωση το κόστος έφτασε το ένα δισ. δολάρια, όμως αυτή η διακοπή διήρκεσε πολύ περισσότερο μεν, περίπου τρεις εβδομάδες, αλλά περιορίστηκε σε έναν στενό κλάδο. Η δε μετοχή της CrowdStrike καταβυθίστηκε.

Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2011 και ξεκίνησε να προσφέρει υπηρεσίες στις αρχές του 2012. Εισήχθη στο Χρηματιστήριο Nasdaq πριν από πέντε χρόνια. Τον περασμένο μήνα, η εταιρεία από το Όστιν του Τέξας ανακοίνωσε ότι τα έσοδά της αυξήθηκαν κατά 33% το τελευταίο τρίμηνο σε σχέση με το ίδιο τρίμηνο του προηγούμενου έτους - καταγράφοντας καθαρά κέρδη 42,8 εκατ. Στον ιστότοπό της αναφέρει ότι έχει 29.000 συνδρομητές. Συνεργάζεται επίσης με την Amazon Web Services και η τεχνολογία ασφαλείας Falcon for Defender έχει σχεδιαστεί για να συμπληρώνει το Microsoft Defender για την αποτροπή επιθέσεων. Το μπλακ άουτ δεν ήταν βέβαια πρόβλημα επίθεσης αλλά κακού χειρισμού εκ μέρους της.

Μετά το περιστατικό ξεκίνησε μια ανεξέλεγκτη εσχατολογία. Πολλοί θυμήθηκαν το millennium bug, τον ιό που θα κατέστρεφε τα παγκόσμια συστήματα πληροφορικής με το γύρισμα της χιλιετίας. Άλλοι βρήκαν ευκαιρία να στηλιτεύσουν την παγκοσμιοποίηση και τα δεινά της. Σαφώς, όμως, το πρόβλημα υπογράμμισε την ευπάθεια της παγκόσμιας εξάρτησης από λογισμικό που προέρχεται από λίγους μόνο παρόχους.

Σε αυτό το πνεύμα αντιγράφω μέρος της ανάρτησης του Γιάννη Κωτσή-Γιανναράκη στο Facebook, πρωτοπόρου του διαδικτύου στην Ελλάδα και γνώστη της γεωπολιτικής των δικτύων: «Και λάθη μεν συμβαίνουν, αλλά τίποτα δεν δικαιολογεί να εξαπλώνονται με αυτή την ταχύτητα και να καθηλώνουν ολόκληρο σχεδόν τον πλανήτη.

Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι εξαρτόμαστε όλοι, πολίτες, επιχειρήσεις, αεροπορικές εταιρείες, νοσοκομεία, δημόσιοι οργανισμοί, από ελάχιστους παγκόσμιους προμηθευτές.

Πρόβλημα που έχει εντοπιστεί όχι ως τεχνολογικό, αλλά και οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό και ακόμη περισσότερο ως ζήτημα κυριαρχίας...

Σήμερα, η αγορά υπηρεσιών του υπολογιστικού νέφους- Cloud κυριαρχείται από μια ολιγοπωλιακή κατάσταση. Οι τρεις κύριοι αμερικανικοί Cloud Hyperscalers, ελέγχουν το 80% της αγοράς στην Ευρώπη!

Και είναι διαπίστωση πολλών μελετών, πως η δημιουργία των «γιγάντων του Cloud» εμποδίζει την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής αγοράς Cloud, δημιουργώντας προβλήματα, αυξάνοντας το κόστος και βλάπτοντας, τόσο την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας όσο και την αγοραστική δύναμη των Ευρωπαίων τελικών πελατών.

Έχουν γνώση οι φύλακες;»

Έχει δίκιο ο Γιάννης Κωτσής-Γιανναράκης να αναρωτιέται. «Έχουν»;