Σχέδιου «Θυμέλη» συνέχεια | «Να μην καταργηθεί»

ΠΑΡΑΘΥΡΟ Δημοσιεύθηκε 11.11.2016

Σε διαδικτυακή ανάρτηση της κοινής τους θέσης προχώρησαν ανεξάρτητοι καλλιτέχνες και μικρά θεατρικά σχήματα σχετικά με το Σχέδιο Επιχορηγήσεων Θυμέλη, μετά την ανακοίνωση των τεσσάρων μεγάλων θεάτρων για το ίδιο θέμα.

Η ανακοίνωση αναφέρει ότι το εν λόγω σχέδιο επιχορηγήσεων χρήζει μεν βελτιώσεων, ωστόσο θα πρέπει να συνεχιστεί. Με την κοινή αυτή ανακοίνωση, οι μικρές θεατρικές ομάδες βρίσκονται ξεκάθαρα αντιμέτωπες με τα μεγάλα θέατρα, σε μια δημόσια -πια- αντιπαράθεση σχετικά με το μοίρασμα της πίτας των κρατικών κονδυλίων για το θέατρο.

Η ανακοίνωση αυτούσια [και στο τέλος τα ονόματα όσων υπογράφουν]

Το σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ - σε ένα μόνο χρόνο λειτουργίας - έχει επιφέρει θετικές αλλαγές όσο αφορά στην θεατρική παραγωγή στην Κύπρο, παρόλο που σίγουρα υπάρχουν σημεία που χρήζουν βελτίωσης. Μετά από διαβούλευση του ΘΟΚ με τα ελεύθερα θέατρα υπήρξαν ήδη κάποιες αλλαγές κάτι το οποίο θεωρούμε ότι είναι αναγκαίο να συνεχιστεί και για την επόμενη χρονιά για την περαιτέρω βελτίωσή του.
Ένα σχέδιο το οποίο αλλάζει τον τρόπο επιχορήγησης μετά από τριάντα χρόνια δεν μπορεί παρά να βρίσκεται σε εξέλιξη, παρόλο που τα θετικά αποτελέσματα της πρώτης χρονιάς έχουν ήδη γίνει αισθητά τόσο στη θεατρική κοινότητα όσο και στο θεατρικό κοινό. Είναι αναντίλεκτο το γεγονός ότι παρατηρείται:
Κατακόρυφη αύξηση θεατρικών παραγωγών, η οποία μεταφράζεται σε αύξηση θέσεων εργασίας για τους επαγγελματίες του θεάτρου (συγγραφείς, ηθοποιούς, σκηνοθέτες, σκηνογράφους, φωτιστές, μουσικούς, τεχνικούς κ.ο.κ).
Πολυφωνία στο θέατρο και αύξηση των επιλογών που έχουν οι θεατές τόσο από πλευράς ρεπερτορίου αλλά και θεατρικών χώρων.
Αύξηση των θεατών και προσέλκυση νέου κοινού σε θεατρικές παραγωγές.
Μια από τις βελτιώσεις που χρειάζεται το σχέδιο αφορά στον τρόπο κατανομής του κρατικού κονδυλίου στα σχήματα του ελεύθερου θεάτρου. Σημειώνουμε ότι την πρώτη χρονιά του σχεδίου, 84% δηλαδή €783,515 ενός κονδυλίου της τάξης των €935,931 - που αφορά στην επιχορήγηση των πρώτων 28 παραγωγών του σχεδίου ΘΥΜΕΛΗ - κατανεμήθηκε σε μόνο τέσσερα θέατρα, με 22 παραγωγές, που επιχορηγήθηκαν με ποσό από €20,000 μέχρι €45,000 ανά παραγωγή, που είναι και το ανώτατο όριο.
Δεκαέξι ομάδες και θέατρα με σύνολο 33 παραγωγών, έλαβαν 37 % δηλαδή €479,069 του συνολικού κονδυλίου της τάξης του €1,282,584 με το άλλο 63% (€803,515) να πηγαίνει στα τέσσερα θέατρα για σύνολο 24 παραγωγών.
Το σχέδιο έδωσε την δυνατότητα ετήσιου προγραμματισμού σε όλα τα θέατρα και όχι μόνο σε κάποια όπως γινόταν στο παρελθόν. Αν κάποιες παραγωγές μπορούν να θεωρηθούν ad hoc αυτό ενδεχομένως να οφείλεται στην μη επιλογή όλων των προτάσεων ενός σχήματος για επιχορήγηση από τον ΘΟΚ ή στην μη επαρκή οικονομική στήριξη μέσω του σχεδίου. Και πάλι όμως, εάν ένας φορέας αιτηθεί επιχορήγηση για μια παραγωγή αυτό δεν πρέπει να προσμετρήσει αρνητικά ως προς το αίτημά του με τον ίδιο τρόπο που δεν προσμετρείται αρνητικά το γεγονός ότι ένας φορέας αιτείται επιχορήγηση και για τις έξι παραγωγές του.
Η πενταμελής γνωμοδοτική επιτροπή, που με το σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ έχει μετονομαστεί σε Επιτροπή Αξιολόγησης Παραστάσεων, εκλέγεται δημοκρατικά από όλα τα ελεύθερα θέατρα με μυστική ψηφοφορία και η θητεία της διαρκεί ένα χρόνο. Επίσης, όλα τα ελεύθερα θέατρα μπορούν να προτείνουν υποψήφιους για εκλογή, κάτι που χαιρετίζουμε γιατί καθιστά την όποια διαδικασία αξιολόγησης πιο δημοκρατική. Όταν δαπανώνται κρατικά λεφτά είναι αναγκαίο να υπάρχει μια διαδικασία αξιολόγησης του αποτελέσματος το οποίο σε ένα μεγάλο μέρος επιχορηγήθηκε με χρήματα των Κύπριων φορολογουμένων. Αν υπάρχουν διαφωνίες για την μεθοδολογία αξιολόγησης των παραμέτρων μιας παραγωγής (σκηνοθεσία, υποκριτική, σκηνογραφία, φωτισμοί, ενδυματολογία, μουσική, κίνηση κ.ο.κ) τότε ας γίνει διαβούλευση με τον ΘΟΚ για βελτίωση του τρόπου αξιολόγησης του καλλιτεχνικού αποτελέσματος αλλά όχι κατάργηση του.
Θεωρούμε ότι τα κριτήρια επιχορήγησης πρέπει να στηρίζονται στην πολιτική του ΘΟΚ για ανάπτυξη της θεατρικής δημιουργίας αλλά και την ποιότητα του καλλιτεχνικού αποτελέσματος ενός φορέα και όχι βάση της αρχαιότητας ενός σχήματος στον χώρο.
Επιπλέον, ένα θεατρικό σχήμα/φορέας/ομάδα είναι συνήθως μη-κερδοσκοπική εταιρεία/σωματείο και ως εκ τούτου νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου. Το κράτος, μέσω του ΘΟΚ, στηρίζει οικονομικά αυτoύς τους φορείς - ανά παραγωγή - μέσα στο πλαίσιο της πολιτιστικής πολιτικής του. Ορθά για εμάς, το κράτος χορηγεί σημαντικό μέρος των εξόδων και όχι το 100% αυτών, συμπεριλαμβανομένων και των ζημιών ή των χρεών οποιουδήποτε φορέα. Με αυτό τον τρόπο καλούμαστε ως επαγγελματίες του θεάτρου να βρούμε πόρους και τρόπους που θα καθιστούν τους φορείς του ελεύθερου θεάτρου οικονομικά βιώσιμους και όχι εξ ολοκλήρου εξαρτώμενους από τις κρατικές χορηγίες.
Τα τελευταία χρόνια το κυπριακό θέατρο βιώνει μια περίοδο άνθησης τόσο ποιοτικά όσο και αριθμητικά. Το Σχέδιο ΘΥΜΕΛΗ έχει αποτυπώσει αυτή την πρόοδο και θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα συνεχίσει να εξελίσσεται ούτως ώστε να υπάρξει μια στέρεα βάση για τη θεατρική δημιουργία στην Κύπρο μέσα σε αξιοκρατικά και διαφανή πλαίσια. Αναγνωρίζουμε ότι βρισκόμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο και σίγουρα πρέπει να υπάρξουν βελτιώσεις σε ένα σχέδιο που βρίσκεται σε ισχύ για έναν μόνο χρόνο. Αλλά πιστεύουμε πως η προσπάθεια αυτή του ΘΟΚ να εκσυγχρονίσει τις επιχορηγήσεις πρέπει να στηριχθεί και σίγουρα το ΘΥΜΕΛΗ δεν πρέπει να καταργηθεί.