Την επιβεβαίωση της σημαντικότητας των ευρημάτων, μεν, χωρίς ωστόσο να αποκλείει την ανέγερση πολυώροφων κτηρίων δε, περιελάμβανε η χθεσινή ανακοίνωση του Τμήματος Αρχαιοτήτων σχετικά με τις ανασκαφές σε αρχαιολογικό χώρο στον Δήμο Γεροσκήπου, που ενδέχεται να συνδέεται με την αρχαία Ιεροκηπία.

Στην ανακοίνωση για την ολοκλήρωση της ανασκαφής (για το 2019) στον χώρο, ο οποίος υπενθυμίζεται ότι αποχαρακτηρίστηκε αρχαιολογικός μετά από προσφυγή της Αρχιεπισκοπής για την ανάπτυξη πολυώροφων κτηρίων και ξενοδοχειακής μονάδας, το Τμήμα Αρχαιοτήτων αναφέρει ότι «έχει πλέον διαφανεί, με σχετική βεβαιότητα, ότι τα κατάλοιπα που έχουν εντοπιστεί αποτελούν τα θεμέλια ενός μεγάλου ιερού συγκροτήματος της Ελληνιστικής Περιόδου». Με την ανακοίνωση επιβεβαιώνονται τα δημοσιεύματα του «Π» για την ανακάλυψη σημαντικών ευρημάτων τα οποία, αν και δεν κατονομάζονται με βεβαιότητα από το Τμήμα Αρχαιοτήτων, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι σχετίζονται με την αρχαία Ιεροκηπία.

Δεν αποκλείει την ανέγερση πολυώροφων κτηρίων δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο του Δήμου Γεροσκήπου το Τμήμα Αρχαιοτήτων, αρκεί να εκπονηθούν νέα σχέδια που «να εγγυώνται τη διατήρηση της ενότητας του αρχαιολογικού χώρου και την εναρμονισμένη συνύπαρξή του με την ανάπτυξη»

Τα ευρήματα

Στην ανακοίνωση αναφέρεται συγκεκριμένα ότι «από τις κατόψεις των κτηρίων, όπως αυτές διαγράφονται από τη μέχρι σήμερα έρευνα, εξάγεται το συμπέρασμα ότι το ιερό περιλαμβάνει έναν ναό ελληνικού τύπου, περίστυλο εν παραστάσι» με περίβολο, ο οποίος καταλαμβάνει τη νοτιοανατολική πλευρά του συγκροτήματος. Στη βορειοανατολική πλευρά του ναού διαμορφώνεται μεγάλο αίθριο, πιθανότατα περίστυλο με σειρές δωματίων στις πλευρές του», ενώ «στη βορειοδυτική γωνία του αίθριου αποκαλύφθηκε συμπαγές λίθινο θεμέλιο κατασκευής, σχεδόν τετράγωνης κάτοψης, το οποίο κατά πάσα πιθανότητα ανήκει σε δεξαμενή, αφού σε αυτήν καταλήγει ένα αποσπασματικά σωζόμενο υδραγωγείο (μακρύς τοίχος με κατάλοιπα λίθινων και πήλινων αγωγών). Το υδραγωγείο διατρέχει το τεμάχιο από βορειοανατολικά προς νοτιοδυτικά και έχει αποκαλυφθεί στο μεγαλύτερό του τμήμα».

Επιπλέον, έχουν αποκαλυφθεί πήλινοι αγωγοί στις πλευρές της δεξαμενής που προεκτείνονται κατά μήκος της διαδρομής του υδραγωγείου.

Σύμφωνα με το Τμήμα Αρχαιοτήτων, «αν και είναι πολύ πρόωρο να δοθεί ερμηνεία για τα ευρήματα, η αρχιτεκτονική διάταξη και η τυπολογία της κάτοψης των οικοδομημάτων του συγκροτήματος παραπέμπουν σε οργανωμένο ιερό ελληνικού τύπου το οποίο ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια της Πτολεμαϊκής Περιόδου, πιθανότητα σε θέση προϋπάρχοντος ιερού για το οποίο έχουν εντοπιστεί κάποιες ενδείξεις. Οι υδραυλικές εγκαταστάσεις που ανακαλύπτονται υποδεικνύουν αυξημένη ανάγκη και χρήση μεγάλων ποσοτήτων νερού, γεγονός που επιτρέπει να υποθέσουμε την ύπαρξη άλσους και κήπων, σε σχέση με τις λατρείες στον χώρο, όπως συνηθιζόταν κατά την αρχαιότητα».

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων αναφέρει ότι σε πρόσφατη διαβούλευση με τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Β’ υπήρξε συμφωνία ο αρχαιολογικός χώρος να διαφυλαχθεί ως ενότητα

Επικεφαλής των ανασκαφικών εργασιών στη θέση Παχύαμμος του Δήμου Γεροσκήπου είναι ο αρχαιολογικός λειτουργός δρ Ευστάθιος Ράπτου. Οι εργασίες ξεκίνησαν το 2015 και θα συνεχιστούν με σκοπό την εξαγωγή ασφαλέστερων συμπερασμάτων για το αρχαιολογικό σύνολο.

Οικοδομική ανάπτυξη Εκκλησίας: Πριν ή μετά την ολοκλήρωση ανασκαφών στον χώρο;

Στην ανακοίνωσή του, το Τμήμα Αρχαιοτήτων αναφέρει ότι σε πρόσφατη διαβούλευση με τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Β’ υπήρξε συμφωνία ο αρχαιολογικός χώρος να διαφυλαχθεί ως ενότητα, με το φυσικό του περιβάλλον και τη ζώνη προστασίας της παραλίας σε απόσταση ασφαλείας από την ανάπτυξη που επιδιώκει η Αρχιεπισκοπή και μέσα σε ζώνη πρασίνου ή αίθριο χώρο. Αναφέρεται ακόμη πως το Τμήμα Αρχαιοτήτων προτίθεται να συμπληρώσει την ανασκαφική έρευνα για την πλήρη αποκάλυψη των αρχαιολογικών καταλοίπων, χωρίς να διευκρινίζεται κατά πόσο η Εκκλησία θα μπορεί να προχωρήσει με την οικοδομική ανάπτυξη πριν από την ολοκλήρωση των ανασκαφικών εργασιών στον χώρο.

Το βέβαιο είναι πως το Τμήμα Αρχαιοτήτων αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο η Εκκλησία να προχωρήσει, παρά την αποκάλυψη των σημαντικών ευρημάτων, με την ανάπτυξή της, σημειώνοντας συγκεκριμένα στην ανακοίνωσή του ότι «έχει αποφασιστεί πως τα οποιαδήποτε σχέδια, χωροταξικά, αρχιτεκτονικά και στατικά (ισόγειων και υπογείων) εκπονηθούν θα πρέπει να γίνουν σε στενή συνεργασία με το Τμήμα Αρχαιοτήτων και να είναι προσαρμοσμένα με τα νέα ευρήματα ώστε να εγγυώνται τη διατήρηση της ενότητας του αρχαιολογικού χώρου και την εναρμονισμένη συνύπαρξή του με την ανάπτυξη».

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων παρουσιάζεται να δίνει το πράσινο φως υπό προϋποθέσεις: «Ο αρχαιολογικός χώρος θα πρέπει να είναι προσβάσιμος για επίσκεψη από το κοινό και θα πρέπει να διασφαλιστεί καθεστώς προστασίας που θα αποκλείει οποιοδήποτε ενδεχόμενο επέκτασης/προσθήκης οικοδομών εντός αυτού στο μέλλον».