Mε λόγια καρδιάς και αισθήματα αγάπης για την πατρίδα τους Κύπρο και τους ανθρώπους της, παρέλαβαν το βραβείο Ευρωπαίου Πολίτη 2021 η ποιήτρια Νεσιέ Γιασίν και ο σκηνοθέτης Πανίκος Χρυσάνθου, για τη συνεργασία τους για τη δημιουργία των ντοκιμαντέρ «To Τείχος μας» και «Η Δική μου η Πατρίδα». Το  βραβείο απονεμήθηκε σε τελετή το απόγευμα στο Σπίτι της Συνεργασίας στη Λευκωσία.

Οι ομιλίες και των δύο ήταν άκρως συγκινητικές και γεμάτες πόνο γιατί η πατρίδα τους παραμένει διχοτομημένη και γιατί ο φανατισμός, η μισαλλοδοξία, η μη αποδοχή της αντίθετης άποψης δεν αφήνει τους ανθρώπους της Κύπρου να ζήσουν ελεύθεροι.

Είμαστε δύο άνθρωποι της τέχνης που πληγωθήκαμε από το παρελθόν αλλά αγωνιζόμαστε για το μέλλον, είπε η Νεσιέ Γιασίν

Λένε πως ο άνθρωπος πρέπει την πατρίδα ν’ αγαπά
λένε πως ο άνθρωπος πρέπει την πατρίδα ν’ αγαπά
έτσι λέει κι ο πατέρας μου συχνά
έτσι λέει κι ο πατέρας μου συχνά
Η δική μου η πατρίδα έχει μοιραστεί στα δυο
η δική μου η πατρίδα έχει μοιραστεί στα δυο
ποιο από τα δυο κομμάτια πρέπει ν’ αγαπώ;
ποιο από τα δυο κομμάτια πρέπει ν’ αγαπώ;

Η Νεσιέ Γιασίν εξέφρασε την τεράστια χαρά της γιατί κρίθηκε άξια για το Βραβείο το οποίο μοιράζεται με τον Πανίκο Χρυσάνθου. Μπορεί, είπε, να γεννηθήκαμε σε άλλες πλευρές αλλά κουβαλάμε στις καρδιές μας και στο νου μας ένα ολόκληρο νησί, αυτό το κομμάτι γης με θάλασσα ως τα σύνορά του.

«Είμαστε δύο άνθρωποι της τέχνης που πληγωθήκαμε από το παρελθόν και αγωνιζόμαστε για το μέλλον, αναζητούμε την αλήθεια στις στρεβλώσεις της ιστορίας, θέλουμε να κάνουμε πραγματικότητα  με τις λέξεις και τις εικόνες μας αυτό που οι πολιτικοί δεν μπόρεσαν εδώ και δεκαετίες , για να ακουστεί η αληθινή ιστορία και τα όνειρα αυτής της χώρας», ανέφερε.

Η Νεσιέ Γιασίν τόνισε πως η Ευρώπη ήταν κάποτε η μαγική φόρμουλα για το νησί μας, αυτό που θα μας ένωνε και τώρα η ευρωπαϊκή ιθαγένεια είναι το κλαδί από το οποίο θα κρατηθούμε.

Εξέφρασε την χαρά της γιατί με το βραβείο αυτό η ΕΕ τιμά το κοινό τους όνειρο και τόνισε πως το παραλαμβάνει στο όνομα όλων των ειρηνιστών που αγωνίζονται για τη συνύπαρξη. Ανέφερε ότι η ελπίδα βρίσκεται στα άτομα που αγαπάνε ένας τον άλλο και δεν είναι σε σφιγμένες γροθιές ή σε ψεύτικους ελιγμούς, άλλα σε χέρια που απλώνονται με ειλικρίνεια.

«Εκφράζουμε την εκτίμησή μας σε όσους πιστεύουν στην ειρηνική συνύπαρξη και θα συνεχίσουμε να κάνουμε ταινίες και να γράφουμε ποιήματα. Αφήστε το κτύπημα των καρδιών να πνίξει τον ήχο των όπλων ως μια μικρή παρηγοριά», κατέληξε.

Ο πόνος δεν έχει εθνικότητα, στον πόλεμο εξευτελίζονται και ξεριζώνονται και υποφέρουν άνθρωποι από κάθε πλευρά, είπε ο Πανίκος Χρυσάνθου

Ο Πανίκος Χρυσάνθου στη δική του ομιλία είπε ότι αυτή η βράβευση και τα καλά λόγια είναι ευχαρίστηση όταν κάποιος δέχεται πολεμική και είναι μια δόση κουράγιου, λέγοντας ότι ο ίδιος και η Νεσιέ παλεύουν κάτω από αντίξοες συνθήκες για το αυτονόητο, το δικαίωμα και ελευθερία να εκφράζουν ένα διαφορετικό λόγο από αυτούς που μονοπωλούν τον πατριωτισμό.

Ανέφερε ότι η βράβευση αποδεικνύει ότι η δουλειά τους τυγχάνει εκτίμησης με κριτήριο τις ευρωπαϊκές αξίες, τη δημοκρατία και ελευθερίας σκέψης και έκφρασης, την ανοχή, το σεβασμό, την συναίνεση και την καταπολέμηση των διακρίσεων.

«Πίσω από αυτές τις αξίες υπάρχει μία που τις συνοψίζει και αυτή είναι ο άνθρωπος και ο ουμανισμός. Η τέχνη μένει προσηλωμένη στην ανθρωπιά, σημαίνει συναγερμό και μας θυμίζει τη ροή των πραγμάτων. Δεν υπάρχει τέχνη αν το έργο δεν είναι ανθρώπινο», ανέφερε.

Ανέφερε ότι μαζί με την Νεσιέ είδαν τον πόνο του εχθρού με ενσυναίσθηση, έδειξαν πως κάθε πλευρά είναι θύμα και θύτης σε κάποιο άλλο χρόνο και κάτω από άλλες συνθήκες και μίλησαν για την αναγνώριση της αλήθειας.

«Μιλήσαμε για συγχώρεση και συμφιλίωση, να επανενώσουμε τον τόπο μέσα από αυτά, υποδείξαμε την ρίζα του κακού που είναι ο φανατισμός και η μισαλλοδοξία που τυφλώνει τους ανθρώπους. Ο φανατισμός οδήγησε σε μια απίστευτη απανθρωπιά με θανάτους αθώων και εξευτελισμό, ξερίζωμα ανθρώπων και διχοτόμηση», είπε ο σκηνοθέτης.

Ανέφερε ακόμη ότι μεγαλώνοντας κατανόησε ότι όταν αγαπάς κάτι και αφοσιώνεσαι σε ένα σκοπό αυτό έρχεται με προσωπικό τίμημα, με κόπο και ενέργεια, με θυσίες «αλλά συνεχίζεις».

«Αν οι άνθρωποι βρίσκουν κάτι που τους εκφράζει μέσα από τις ταινίες μου, αυτό μου δίνει ελπίδα και μου δείχνει πως άξιζε το κόπο ό,τι έκανα», είπε.

Επέκρινε τέλος το ΡΙΚ γιατί ενώ έχει τα δικαιώματα της ταινίας του εδώ και 28 χρόνια δεν την προβάλλει.

Τιμούμε δύο πολίτες που συμβάλλουν στην δημιουργία συνθηκών για ειρήνη, είπε ο Κεττής

Ο επικεφαλής του γραφείου του ΕΚ στην Κύπρο Ανδρέας Κεττής στο χαιρετισμό του ανέφερε ότι σήμερα τιμούμε δυο Κύπριους πολίτες, οι οποίοι «αποδεδειγμένα έχουν συμβάλλει με τον δικό τους τρόπο στην προσπάθεια για δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για την επανένωση της Κύπρου και την ειρηνική συμβίωση των δύο Κοινοτήτων του νησιού μας».

Απευθυνόμενος στους Πανίκο και Νεσιέ, ανέφερε ότι η βράβευσή τους αποτελεί για όλους εμάς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μεγάλη τιμή και χαρά.

Αναφέρθηκε  και στο χώρο πραγματοποίησης της τελετής, στο Σπίτι της Συνεργασίας στη νεκρή ζώνη η οποία , είπε, «με τόσο εύγλωττο τρόπο εξακολουθεί να μας υπενθυμίζει την πληγή του διαχωρισμού και της διαίρεσης της χώρας μας».

Τόνισε ότι αναντίλεκτα, το Βραβείο Ευρωπαίου Πολίτη αποτελεί μία από τις πλέον εμβληματικές δράσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καθώς μέσα από αυτό γιορτάζεται, υπογραμμίζεται και προβάλλεται η έννοια της ενεργούς πολιτότητας.

«Η ΕΕ έχει στο επίκεντρο των πολιτικών της τον Ευρωπαίο Πολίτη και τα 450 περίπου εκατομμύρια των Ευρωπαίων Πολιτών ενθαρρύνονται από τα θεσμικά όργανα της Ένωσης να είναι ενεργοί πολίτες, συμβάλλοντας ουσιαστικά όχι μόνο μέσα από τη ψήφο τους στις εθνικές και ευρωπαϊκές εκλογές, αλλά και μέσα από την καθημερινότητα τους, στον επηρεασμό και εμβολιασμό των πολιτικών και νομοθετικών πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται σε ενωσιακό επίπεδο», ανέφερε.

Ο κ. Κεττής ανέφερε ότι εκ των κορυφαίων προτεραιοτήτων του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο, αποτελεί η συμβολή στην κινητοποίηση και ανάδειξη μιας ενεργούς κοινωνίας των πολιτών, με τρόπο που οι πολίτες να συνδράμουν πολυεπίπεδα, το πολυσχιδές έργο των Κυπρίων και όχι μόνο, Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Οι φετινοί βραβευθέντες από την Κύπρο θα βρεθούν τον Νοέμβριο, στο κτίριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για να τιμηθούν στην κεντρική εκδήλωση απονομής του Βραβείου, μαζί με το σύνολο των βραβευθέντων, προερχομένων από όλα τα κράτη μέλη της Ένωσης.  Μαζί τους θα είναι και ο περσινός Κύπριος βραβευθείς, Κώστας Βήχας μιας και η εκδήλωση του 2020 δεν είχε πραγματοποιηθεί λόγω των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Το σκεπτικό της βράβευσης

Ο Ευρωβουλευτής Νιαζί Κιζιλγιουρέκ ο οποίος υπέβαλε την πρόταση για βράβευση των δύο την οποία στήριξαν όλοι οι Κύπριοι Ευρωβουλευτές, στην ομιλία του στα τουρκικά με διερμηνεία αλλά και στα ελληνικά αργότερα, είπε δεν είναι εύκολο να μιλήσει γιατί αυτοί που κέρδισαν είναι καλοί του φίλοι και «δεν είναι εύκολο να μιλάς για καλούς σου φίλους».

Τόνισε πως αν υπάρχει έννοια  της ποίησης για την ειρήνη τότε η Νεσιέ συνέβαλε με την ποίηση της στην ειρήνη, είναι μια ποιήτρια της ειρήνης στη χώρα της ενώ ο Πανίκος είναι ο εκπρόσωπος του κυπριακού σινεμά και με το πείσμα και τη δουλειά του συνέβαλε στην εξέλιξη του κινηματογράφου.

Ανέφερε ότι και οι δύο καλλιτέχνες που τιμούμε σήμερα του θυμίζουν τους διανοούμενους σε Γαλλία και Γερμανία που έφεραν τον κόσμο μαζί και η ευχή του είναι να φέρουν τους ανθρώπους των δύο κοινοτήτων κοντά για την ειρήνη.

Ο Ευρωβουλευτής Γιώργος Γεωργίου περιέγραψε τα αισθήματα που ένιωσε όταν ένα βράδυ σε ένα κατάμεστο στάδιο πριν τα οδοφράγματα ανοίξουν άκουσε την Νεσιέ να απαγγέλλει «ποιο από τα δύο κομμάτια να αγαπώ».

«Η απάντηση είναι και τα δύο, με το ίδιο πάθος και δύναμη», ανέφερε.

Είπε ακόμη ότι συγκλονισμό ένοιωσε και όταν παρακολούθησε το ντοκιμαντέρ «Το τείχος μας». Ανέφερε ότι και οι δύο βραβευθέντες είναι άνθρωποι που από πολύ νωρίς προσπάθησαν με τα νύχια τους να σκάψουν το τείχος της διαίρεσης και να περάσουν μηνύματα αγάπης για τον άνθρωπο και τον τόπο μας.

Τι είναι το Βραβείο

Κάθε έτος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απονέμει το «Βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη» που θεσπίστηκε το 2008. Το βραβείο αυτό αποτελεί επιβράβευση για εξαιρετικά επιτεύγματα στους ακόλουθους τομείς:

•           Έργα για την προαγωγή καλύτερης αμοιβαίας κατανόησης και στενότερης σύνδεσης μεταξύ των πολιτών των κρατών μελών ή για τη διευκόλυνση της διασυνοριακής ή διεθνικής συνεργασίας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
•           Έργα ή δράσεις πολιτών που εμπλέκονται σε μακροπρόθεσμη, διασυνοριακή ή διεθνική πολιτιστική συνεργασία που συμβάλλει στην ενίσχυση ενός ευρωπαϊκού πνεύματος.
•           Έργα που συνδέονται με το τρέχον Ευρωπαϊκό Έτος.
•           Έργα που εκφράζουν συγκεκριμένα τις αξίες που απορρέουν από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(ΚΥΠΕ/ΚΧΡ/ΗΦ)