Στη μεγάλη αίθουσα εκδηλώσεων του Πανεπιστημίου Frederick στη Λευκωσία πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2025 η παρουσίαση του βιβλίου του Δρα Μάριου Πελεκάνου με τίτλο «Κατασκευαστική Ανάλυση του Δομικού Συστήματος των Ξυλόστεγων Ναών της Κύπρου, 15ος–19ος αιώνας» (Εκδόσεις Θεομόρφου).
Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Frederick, σε συνεργασία με το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (ΕΤΕΚ), τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Κύπρου και την Επιτροπή ICOMOS Κύπρου. Παρευρέθηκαν η Επίτροπος Περιβάλλοντος κ. Αντωνία Θεοδοσίου, η Πρόεδρος της Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής Unesco Δρ. Μαρίνα Ιερωνυμίδου, ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ κ. Κωνσταντίνος Κωσταντή και άλλοι επίσημοι προσκεκλημένοι.
Η έκδοση «Κατασκευαστική Ανάλυση του Δομικού Συστήματος των Ξυλόστεγων Ναών της Κύπρου, 15ος–19ος αιώνας» είναι το αποτέλεσμα δωδεκαετούς έρευνας του Δρα Πελεκάνου, Αναπληρωτή Καθηγητή στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Frederick, ο οποίος εξέτασε σε βάθος τους ξυλόστεγους ναούς της οροσειράς του Τροόδους που αναπτύχθηκαν από τα μέσα του 15ου αιώνα. Στο πλαίσιο της έρευνας, αξιοποιήθηκαν τα ευρήματα από 18 ομαδικές μελέτες, με τη συμμετοχή 225 προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητριών και φοιτητών, οι οποίοι και οι οποίες είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν ενεργά σε μια μακρόχρονη και εις βάθος ερευνητική διαδικασία. Η εμπλοκή αυτή μετέτρεψε την έρευνα σε ζωντανή εκπαιδευτική εμπειρία, συνδέοντας ουσιαστικά τη διδασκαλία με την πρωτογενή έρευνα και καλλιεργώντας στους φοιτητές και τις φοιτήτριες ερευνητικό ήθος, κριτική σκέψη και σεβασμό στην αρχιτεκτονική κληρονομιά του τόπου. Συνολικά, καταγράφηκαν και αναλύθηκαν περισσότερες από 130 βασιλικές, μονόκλιτες και τρίκλιτες, καθώς και περιπτώσεις ναών με μεταγενέστερες επεκτάσεις και μετασκευές.
Το συγκεκριμένο κατασκευαστικό σύστημα στέγης επιδεικνύει υψηλό βαθμό τεχνολογικής γνώσης και εφαρμογής σε θέματα έξυπνης συνδεσμολογίας του ξύλου, στατικής και αντισεισμικής συμπεριφοράς, βιοκλιματικής λειτουργίας, προνοιών για ευελιξία, επέκταση και προσαρμογή και σε πρόνοιες σχεδιασμού για ευχερείς μελλοντικές επισκευές.
Στο βιβλίο επισημαίνονται επίσης οι μορφολογικές, κυρίως, επιδράσεις από τη Δυτική Ευρώπη και οι καθοριστικές κατασκευαστικές επιδράσεις από την Ανατολική Κατασκευαστική Φιλοσοφία. Οι δύο αυτές τάσεις, συνδυαζόμενες, παρήγαγαν ένα ιδιότυπο και μοναδικό σύστημα στέγασης, υψηλού επιπέδου δημιουργικής σύλληψης και κατασκευαστικής αρτιότητας.
Το βιβλίο προλόγισε ο Καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου, Παναγιώτης Τουλιάτος, ο οποίος συνέβαλε στην έρευνα ως κύριος σύμβουλος και καθοδηγητής, με τη βαθιά γνώση και εμπειρία του σε θέματα κατασκευαστικής ανάλυσης και αποκατάστασης ιστορικών και μνημειακών κατασκευών.
Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε η κ. Νατάσσα Φρειδερίκου, Πρόεδρος του Συμβουλίου του Πανεπιστημίου Frederick. «Το βιβλίο αυτό μας υπενθυμίζει ότι η πρόοδος δεν είναι ποτέ αποκομμένη από την παράδοση», ανέφερε η κ. Φρειδερίκου, εξηγώντας πως το έργο του Δρα Πελεκάνου «μάς προσκαλεί να κοιτάξουμε προσεκτικά το παρελθόν, ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα ποιοι είμαστε και προς τα πού θέλουμε να πορευτούμε.» Η κ. Φρειδερίκου επισήμανε ότι το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου έθεσε από νωρίς στο επίκεντρο των σπουδών που παρέχει, τη σημασία της κατανόησης του παρελθόντος, ως απαραίτητης προϋπόθεσης για τον σχεδιασμό του μέλλοντος.
Το Πανεπιστήμιο Frederick συγχαίρει θερμά τον Δρα Πελεκάνο τόσο για την έκδοση του βιβλίου του, αλλά και για το συνολικό του έργο στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, όπου διδάσκει κατασκευαστική ανάλυση και επεμβάσεις αποκατάστασης στο εξ αποστάσεως Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Συντήρηση και Αποκατάσταση Ιστορικών Κατασκευών και Μνημείων», αρχιτεκτονική σύνθεση και μαθήματα αρχιτεκτονικής τεχνολογίας στο Πρόγραμμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών (Integrated Master), μεταδίδοντας στη νέα γενιά αρχιτεκτόνων την επιστημονική του γνώση, το ερευνητικό του ήθος και τον δημιουργικό σχεδιασμό σύγχρονων κατασκευών με βάση τη σοφία των κατασκευών του παρελθόντος.
