Με μια έκθεση έργων του Χριστόφορου Σάββα (1924-1968), πρωτοπόρου Κύπριου καλλιτέχνη του 20ού αιώνα, ανοίγει στις 31 Ιανουαρίου η Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης - ΣΠΕΛ.

Τα εγκαίνια τόσο της έκθεσης αλλά και του κτηρίου της ΣΠΕΛ -δείγματος του κυπριακού αρχιτεκτονικού μοντερνισμού που κάποτε ήταν μια σιτηραποθήκη η οποία αποκαταστάθηκε για να φιλοξενεί τη σύγχρονη κυπριακή τέχνη- αποτελούν σταθμό στα εικαστικά δρώμενα της χώρας: ύστερα από χρόνια προσπαθειών και ενεργειών εκ μέρους των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, η χώρα μας βρίσκεται ένα βήμα πριν τη δημιουργία Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης κι αυτό δεν μπορεί παρά να σηματοδοτεί μια σημαντική στιγμή στην ιστορία κάθε πολιτισμένου κράτους.

Εκπρόσωποι των ΜΜΕ ξεναγήθηκαν στις 30 Ιανουαρίου στην έκθεση, το στήσιμο της οποίας βρισκόταν υπό εξέλιξη- από τον επιμελητή Γιάκοπο Κριβέλι Βισκόντι.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ©ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Έκθεση και κτήριο
Η επιλογή του Χριστόφορου Σάββα για το άνοιγμα της Κρατικής Πινακοθήκης Σύγχρονης Τέχνης δεν είναι τυχαία. Πρόκειται για έναν καλλιτέχνη ο οποίος εκτός από πρωτοπόρος με το ογκώδες έργο του, συνέβαλε στη διαμόρφωση ενός καλλιτεχνικού συστήματος που άρχισε να οργανώνεται στο νησί στα χρόνια αμέσως μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου.
Εκθεση και κτήριο συνδέονται με ακόμη ένα τρόπο: αρχιτέκτονας του κτηρίου ήταν ο Σταύρος Οικονόμου (1917-2002), ο οποίος συνεργάστηκε στενά με τον Χριστόφορο Σάββα για την παραγωγή των ανάγλυφων από τσιμέντο έργων του. Ένα από τα έργα του Οικονόμου παρουσιάζεται στην έκθεση.

Με τίτλο «Χριστόφορος Σάββα, πρόωρα παρών», η έκθεση εκτείνεται στους τρεις ορόφους του κτηρίου της ΣΠΕΛ και την επιμέλειά της έχει ο Γιάκοπο Κριβέλι Βισκόντι.

Ξεναγώντας χθες τους δημοσιογράφους στην έκθεση, ο κ. Βισκόντι -ο οποίος έχει πρόσφατα οριστεί διευθυντής της επόμενης Μπιενάλε του Σάο Πάολο 2020- ανέφερε ότι ο Χριστόφορος Σάββα υπήρξε ένας καλλιτέχνης που συνεχώς πειραματιζόταν, παρουσιάζοντας κάποτε συμβατικά αλλά κυρίως πρωτοποριακά έργα σε όλη τη διάρκεια της σύντομης πορείας του.
Η έκθεση -η οποία σε μικρότερη κλίμακα θα αποτελέσει τη συμμετοχή της Κύπρου στη φετινή Μπιενάλε Βενετίας- είναι χωρισμένη σε τρεις περιόδους: α. τα πρώιμα χρόνια της δουλειάς του που περίπου καταλαμβάνει τη δεκαετία του ’50, τη δράση του στην γκαλερί Απόφαση (και γι’ αυτό το λόγο εκτός από δικά του έργα, περιλαμβάνονται στην έκθεση έργα καλλιτεχνών που παρουσιάστηκαν στην γκαλερί, όπως του Κκάσιαλου, του Γκλυν Χιούζ και άλλων) και την πειραματική του περίοδο με τις υπέροχες υφασματογραφίες, τα έργα της τσιμεντογραφίας αλλά και τα τελευταία έργα που παρουσίασε στην Μπιενάλε Βενετίας του ’68 εκπροσωπώντας την Κύπρο. Εβδομάδες μετά το άνοιγμα της Μπιενάλε, ο Χριστόφορος Σάββα άφησε την τελευταία του πνοή στην Αγγλία, στις 13 ιουλίου 1968.

Στην έκθεση περιλαμβάνεται επίσης αρχειακό υλικό, που συνδέεται ευρύτερα με την εποχή στην οποία έζησε ο Σάββα, αλλά και με τη ζωή του ειδικότερα: φωτογραφίες, προσκλήσεις, καρτ ποστάλ, επιστολές.

Στην έκθεση περιλαμβάνονται 130 έργα του Σάββα και αρχειακό υλικό, αποτέλεσμα μεγάλης έρευνας για τον καλλιτέχνη.

+ Την έκθεση θα εγκαινιάσει ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού, κ. Κώστας Χαμπιαούρης, την Πέμπτη 31 Ιανουαρίου στις 20:00. H έκθεση θα ανοίξει για το κοινό από τις 19:00. Το κτήριο της ΣΠΕΛ βρίσκεται έναντι της Πύλης Αμμοχώστου, στην εντός των τειχών Λευκωσία. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 31 Μαρτίου 2019. Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Κυριακή 10:00–18:00, Σάββατο 11:00–20:00 (κλειστή τις Δημόσιες αργίες)

Παράλληλες εκδηλώσεις

• Παρασκευή 1η Φεβρουαρίου

17:00   Ξενάγηση στην έκθεση από τον επιμελητή, Jacopo Crivelli Visconti (στα αγγλικά, με διαδοχική διερμηνεία προς τα ελληνικά)

18:30   Συζήτηση με τον επιμελητή και τους καλλιτέχνες Ανδρέα Χρυσοχό, Γιώργο Κυριάκου και Πόλυ Πεσλίκα (στα ελληνικά)

• Σάββατο, 2 Φεβρουαρίου

11:00   Συζήτηση με την Ghika Savva-Coyle και την Πωλίνα Νικολάου, γύρω από το υλικό του αρχείου της Christine Savva-Duroe, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο πλαίσιο της έκθεσης (στα αγγλικά, με διαδοχική διερμηνεία προς τα ελληνικά)

12:00   Παρουσίαση από τον Αχιλλέα Δημητριάδη, Δικηγόρο, με θέμα «Το δικαίωμα παρακολούθησης των καλλιτεχνών στην κυπριακή έννομη τάξη» (στα ελληνικά)

12:30   Παρουσίαση της έκδοσης Η Μνήμη του Αρχείου: ο Χριστόφορος Σάββα στον Κυπριακό Τύπο &  Λογοτεχνικά Περιοδικά, 1954–1968), BOM DIA BOA TARDE BOA NOITE, 2019, από τη συγγραφέα Μαρία Παντελή, κοινωνιολόγο (στα ελληνικά)

Πρόσθετες εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα ανακοινώνονται.

ΠΑΡΑΘΥΡΟ | ΠΟΛΙΤΗΣ