Πραγματοποιήθηκε στις 9 Ιουλίου 2021, στο Σπίτι της Κοντέας, τηρουμένων όλων των πρωτοκόλλων υγειονομικής προστασίας, η διάλεξη της Δρος Νάσας Παταπίου, ιστορικού-ερευνήτριας με θέμα: «Οι κυπριακές ρίζες του Ιωάννη Καποδίστρια», με την ευκαιρία για την επέτειο των διακοσίων χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Η ομιλία της είχε και με βάση πρωτίστως αρχειακό υλικό αναφέρθηκε σε πλούσια στοιχεία για την κυπριακή οικογένεια Γονέμη, δηλαδή την οικογένεια της μητέρας του μεγάλου Κορφιάτη. Το έργο άλλωστε του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδος προς το έθνος δεν περιορίζεται μόνο στην οργάνωση και στα θεμέλια της διπλωματικής υπηρεσίας, τα οποία ο ίδιος έθεσε όταν ήταν γραμματέας της Επτανήσου Πολιτείας του πρώτου ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους, ούτε και τα όσα προσέφερε όταν ανέλαβε το 1828 τη διακυβέρνηση της χώρας που βρισκόταν κατερειπωμένη, σε άθλια οικονομική κατάσταση και ο λαός της ρακένδυτος και πένης. Ο κορυφαίος Έλληνας και Ευρωπαίος πολίτης και διπλωμάτης, ένας εκ των τριών υπουργών των εξωτερικών της Ρωσίας κατά την περίοδο 1815-1822 και επ’ αδεία έως το 1827 η προσφορά του υπήρξε σημαντική και στην Επανάσταση του 1821.

Η οικογένεια της μητέρας του Καποδίστρια δεν έχει έως σήμερα επαρκώς μελετηθεί και η Δρ Παταπίου με τις έρευνές της παρουσίασε σπουδαία μέλη της εν λόγω οικογένειας που διέπρεψαν μετά την οθωμανική κατάκτηση της Κύπρου στη Βενετία ή στην Κέρκυρα όπως ήταν ο κλάδος των Γονέμηδων του παππού του Καποδίστρια Χριστόδουλου Γονέμη.

Η οικογένεια Γονέμη της Κύπρου, κατά μία εκδοχή εγκαταστάθηκε από το Λατινικό Βασίλειο της Ιερουσαλήμ στη μεγαλόνησο ήδη από το 1192 μαζί με την ακολουθία του Guy de Lusignan. Μέλη της υπήρξαν φεουδάρχες, έμποροι, αρχιερείς ή άνθρωποι των γραμμάτων. Σημαντικό μέλος της οικογένειας ήταν επί Βενετοκρατίας ο επίσκοπος Λεμεσού/Λευκάρων Πέτρος Γονέμης, ο Σκιπίων Γονέμης καθηγητής του πανεπιστημίου της Πάδοβας, ο Αλέξανδρος Γονέμης πρόξενος της Δημοκρατίας της Βενετίας στην Κύπρο, ο έμπορος Δημήτριος Γονέμης κ.ά.

Τα μέλη της οικογένειας Γονέμη που εγκαταστάθηκαν στην Κέρκυρα ενεγράφησαν στη Χρυσή Βίβλο (Libro d’ Oro). Πολλά μέλη της οικογένειας διακρίθηκαν ως ορθόδοξοι ιερείς. Η οικογένεια Γονέμη στην Κέρκυρα υπήρξε εύπορη και επιφανής. Ο κόμης Χριστόδουλος Γονέμης, ο οποίος γεννήθηκε το 1687 και νυμφεύθηκε την Κατερίνα, θυγατέρα ενός ιερέα, υπήρξε ο πατέρας της Αδαμαντίνας Γονέμη, μητέρας του Ιωάννη Καποδίστρια.

Ο Ιωάννης Καποδίστριας δε λησμόνησε την Κύπρο και ως αληθινός και γνήσιος Έλλην έθεσε τη μεγαλόνησο ήδη από το 1827 με ισχυρότατα επιχειρήματα εντός των ορίων του ελληνικού κράτους. Όταν το 1827 του ετέθη το ερώτημα από τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών της Αγγλίας,Wilmont Horton, ποίας χωρογραφικής έκτασης όρια αξιοί η Ελλάς, αυτός απάντησε: Τα όρια ταύτα από του 1821 καθορίζονται υπό του αίματος του εκχυθέντος εις τα σφαγεία των Κυδωνιών, των Ψαρών, της Χίου, της Κρήτης, της Ρόδου και της Κύπρου…

Στο τέλος της διάλεξης, η Πρόεδρος του Θεατρικού Ομίλου Κοντεατών και Φίλων «Τέρψις» Μαρία Γεωργίου Κρασιά απένεμε το κυπριακό παραμύθι «Ο σπανός τζαι οι σαράντα δράτζοι» με εικονογράφηση του Χαμπή, αναμνηστικό στην Δρα Νάσα Παταπίου.