To Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου φέτος κλείνει 75 χρόνια ιστορίας. Κι αυτό αποτελεί υπόσχεση - αλλά και στοίχημα: η νέα διευθύντρια της Berlinale Τρίσια Τατλ (πρώην επικεφαλής του BFI Φεστιβάλ του Λονδίνου), με τη βοήθεια των διευθυντών προγράμματος Ζακλίν Λιάνγκα και Μίκαελ Στουτς, έχουν υποσχεθεί ένα πρόγραμμα «που θα ακουμπάει με σεβασμό στο παρελθόν του θεσμού, αλλά θα προβάλει το μέλλον του σινεμά».

Με συμμετοχές από 78 χώρες από όλο τον κόσμο, 19 ταινίες να συναγωνίζονται για τη Χρυσή Αρκτο στο Επίσημο Διαγωνιστικό, παράλληλα διαγωνιστικά τμήματα (με καινούργιο το «Perspectives») αφιερώματα και τιμητικά βραβεία - οι επιλογές είναι πολλές.

Το 75ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, το οποίο θα διαρκέσει από τις 13 έως τις 23 Φεβρουαρίου, ξεκινά απόψε με την παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας «The Light» του Tom Tykwer. Ο Γερμανός σκηνοθέτης πίσω από το «Run Lola Run» (1998) και τη σειρά «Babylon Berlin» επιστρέφει με ένα δράμα στο οποίο πρωταγωνιστούν οι Lars Eidinger και Nicolette Krebitz. Περιγράφει μια μεσοαστική οικογένεια της οποίας η ρουτίνα ανατρέπεται όταν μια οικονόμος από τη Συρία μπαίνει στη ζωή τους.

Κατά τη διάρκεια της εναρκτήριας εκδήλωσης, η Τίλντα Σουίντον θα παραλάβει την τιμητική Χρυσή Άρκτο, η οποία αναγνωρίζει το επίτευγμα της ζωής της. Η Σκωτσέζα ηθοποιός έχει παρευρεθεί στην Berlinale πολλές φορές όλα αυτά τα χρόνια, είτε ως πρόεδρος της κριτικής επιτροπής το 2009 είτε για να συνοδεύσει τις ταινίες της - 26 από τις οποίες έχουν παρουσιαστεί στο φεστιβάλ κινηματογράφου.

Ο Έντουαρντ Μπέργκερ θα εκφωνήσει ομιλία προς τιμήν της στην τελετή. Ο υποψήφιος για Όσκαρ σκηνοθέτης των ταινιών «Conclave» και «All Quiet on the Western Front» εργάζεται αυτή τη στιγμή σε μια παραγωγή του Netflix με πρωταγωνίστρια τη Swinton, με τίτλο «The Ballad of a Small Player».

Η διεθνής κριτική επιτροπή του διαγωνισμού θα παρουσιαστεί επίσης στο εναρκτήριο γκαλά. Πρόεδρος της διεθνούς κριτικής επιτροπής είναι ο Αμερικανός σκηνοθέτης Todd Haynes («Carol», «I'm Not There»).

Οι συνάδελφοί του στην κριτική επιτροπή είναι η Κινέζα σταρ Fan Bingbing, η Γερμανίδα σκηνοθέτης και ηθοποιός Maria Schrader, ο Μαροκινό-Γάλλος σκηνοθέτης Nabil Ayouch, η Γερμανίδα ενδυματολόγος Bina Daigeler, ο Αργεντινός σκηνοθέτης Rodrigo Moreno και η Αμερικανίδα κριτικός και παρουσιάστρια podcast Amy Nicholson.

Η επταμελής κριτική επιτροπή θα επιλέξει τους φετινούς νικητές της Χρυσής και της Αργυρής Άρκτου, οι οποίοι θα απονεμηθούν στις 22 Φεβρουαρίου.

Τα highlights του Διαγωνιστικού τμήματος

Ενώ ολόκληρο το ανοιχτό πρόγραμμα περιλαμβάνει σχεδόν 250 ταινίες που παρουσιάζονται σε διάφορες ενότητες, ο κύριος διαγωνισμός περιλαμβάνει 19 ταινίες, με 26 χώρες να εκπροσωπούνται μέσω αυτών των έργων.

Στους πρώην νικητές της Berlinale που επιστρέφουν στο διαγωνιστικό τμήμα περιλαμβάνεται ο Ρουμάνος σκηνοθέτης Radu Jude, παρουσιάζοντας το «Kontinental '25». Κέρδισε τη Χρυσή Άρκτο το 2021 με το «Bad Luck Banging or Loony Porn» . Ο Κορεάτης σκηνοθέτης Hong Sang-soo, ο οποίος έχει συγκεντρώσει αρκετές Αργυρές Αρκούδες τα τελευταία χρόνια, επιστρέφει με το «What Does that Nature Say to You».

Δύο κινεζικές ταινίες κάνουν το παγκόσμιο ντεμπούτο τους στο πλαίσιο του διαγωνισμού: «Girls on Wire», σε σκηνοθεσία Vivian Qu, και «Living the Land», σε σκηνοθεσία Huo Meng.

Στην ταινία «Yunan» του Ameer Fakher Eldin - μια συμπαραγωγή μεταξύ Γερμανίας, Καναδά, Ιταλίας, Παλαιστίνης, Κατάρ, Ιορδανίας και Σαουδικής Αραβίας - πρωταγωνιστούν ο Λιβανέζος κωμικός Georges Khabbaz και η θρυλική Γερμανίδα ηθοποιός Hanna Schygulla, γνωστή για τη συνεργασία της με τον Rainer Werner Fassbinder.

Υπάρχει μόνο ένα ντοκιμαντέρ στο κύριο διαγωνιστικό τμήμα, το «Timestamp», της Kateryna Gornostai. Παρέχει μια εικόνα της σχολικής ζωής της Ουκρανίας μετά την ολοκληρωτική εισβολή της Ρωσίας στη χώρα.

Τα αστέρια που αναμένονται στο φεστιβάλ

Στις διαγωνιστικές ταινίες που θα φέρουν διασημότητες στο Βερολίνο περιλαμβάνεται το «Blue Moon» του Richard Linklater, με πρωταγωνιστές τους Ethan Hawke, Margaret Qualley και Andrew Scott. Ο Αμερικανός σκηνοθέτης κέρδισε Αργυρή Άρκτο καλύτερης σκηνοθεσίας τόσο για το «Before Sunrise» (1995) όσο και για το «Boyhood» (2014).

Στο «If I Had Legs I'd Kick You», της Mary Bronstein, πρωταγωνιστούν η Rose Byrne και ο A$AP Rocky. Στο «The Ice Tower», σε σκηνοθεσία της Lucile Hadzihalilovic, πρωταγωνιστεί η Γαλλίδα Marion Cotillard. Ως πρωταγωνίστρια στην ταινία «Dreams» του Michel Franco, η Jessica Chastain αναμένεται επίσης στο Βερολίνο.

Το Berlinale Special είναι ένα άλλο τμήμα του φεστιβάλ κινηματογράφου που υπόσχεται δύναμη σταρ και γκαλά στο κόκκινο χαλί. Ο Bong Joon Ho, ο βραβευμένος σκηνοθέτης του «Parasite», θα βρίσκεται στο Βερολίνο για τη γερμανική πρεμιέρα της νέας του μαύρης κωμωδίας επιστημονικής φαντασίας, «Mickey 17», με πρωταγωνιστή τον Robert Pattinson.

Ο Timothee Chalamet αναμένεται επίσης στο φεστιβάλ για να γιορτάσει την πρεμιέρα της ταινίας «A Complete Unknown», στην οποία υποδύεται τον Bob Dylan.

Το φεστιβάλ θα υποδεχτεί τον πρωταγωνιστή του «Euphoria» Jacob Elordi, ο οποίος θα συνοδεύσει την τηλεοπτική σειρά του Justin Kurzel, «The Narrow Road to the Deep North».

Και ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς θα βρίσκεται επίσης στο Βερολίνο, για την ευρωπαϊκή πρεμιέρα του «The Thing with Feathers».

Ένα πολιτικό φεστιβάλ

Πέρα από τις λαμπερές εκδηλώσεις στο κόκκινο χαλί, το φεστιβάλ θέτει επίσης στο επίκεντρο διάφορα τρέχοντα και ιστορικά γεγονότα.

Με το φεστιβάλ κινηματογράφου να πραγματοποιείται 80 χρόνια μετά την απελευθέρωση του Άουσβιτς, οι προβολές της μνημειώδους ταινίας «Shoah» (1985) του Claude Lanzmann είναι μέρος του ειδικού προγράμματος, καθώς και ένα νέο ντοκιμαντέρ που επανεξετάζει το πρωτοποριακό έργο που έφερε επανάσταση στην αναπαράσταση του Ολοκαυτώματος στον κινηματογράφο, με τίτλο «All I Had was Nothingness», του Guillaume Ribot.

«Οι ανεπιθύμητοι φίλοι μου: Part I - Last Air in Moscow» είναι ένα ντοκιμαντέρ για τους διανοούμενους που οδηγούνται στην εξορία υπό το σημερινό καθεστώς της Ρωσίας. Το «Das Deutsche Volk» επανεξετάζει τους ρατσιστικούς πυροβολισμούς στο Hanau το 2020. Και το «A Letter to David» είναι μια κινηματογραφική επιστολή στον όμηρο της Χαμάς Ντέιβιντ Κούνιο, ο οποίος εξακολουθεί να κρατείται στη Γάζα.

Σε σύγκριση με τις Κάννες και τη Βενετία, το Βερολίνο θεωρούνταν πάντα το πιο πολιτικό από τα μεγάλα κινηματογραφικά φεστιβάλ της Ευρώπης.

«Ο κόσμος συχνά μας ρωτάει αν είμαστε ένα πολιτικό φεστιβάλ. Και ναι, ενώ θα έλεγα ότι είμαστε ένα κοινωνικό φεστιβάλ, η πολιτική είναι στο DNA μας. [...] Το Βερολίνο είναι μια πόλη γεμάτη ιστορία. Δεν το αποφεύγουμε αυτό», δήλωσε η διευθύντρια του φεστιβάλ Tricia Tuttle, ενόψει της φετινής διοργάνωσης, της πρώτης υπό την ηγεσία της.

Tricia Tuttle stands at the Gropius Bau, in Berlin, Tuesday, Dec. 12, 2023. Tricia Tuttle, a former director of the London Film Festival, will become the new director of the Berlin International Film Festival next year, the German culture minister announced Tuesday. The 74th Berlin International Film Festival will take place from February 15 to 25, 2024. (Sebastian Christoph Gollnow/dpa via AP)

Πέρυσι, η κριτική στην πολιτική του Ισραήλ κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής των βραβείων - ιδίως από τους Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους σκηνοθέτες του ντοκιμαντέρ «No Other Land» - οδήγησε σε κατηγορίες για αντισημιτισμό από ορισμένους Γερμανούς πολιτικούς.

Με το φεστιβάλ να χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από το δημόσιο, η Tuttle αντιμετωπίζει τώρα την πρόκληση να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των Γερμανών νομοθετών, επιτρέποντας παράλληλα στους καλλιτέχνες να εκφράζονται ελεύθερα.

Ο γεννημένος στις ΗΠΑ επιμελητής δήλωσε κατά την παρουσίαση του προγράμματος ότι «πολλοί σκηνοθέτες από αραβικές χώρες μας προσέγγισαν τις τελευταίες εβδομάδες, ακριβώς για να βεβαιωθούμε ότι το φεστιβάλ είναι ένας χώρος ανοιχτού διαλόγου και συζήτησης».

«Ήταν μια πρόκληση, ας είμαστε ειλικρινείς. Αλλά η φετινή χρονιά ήταν πραγματικά μια πρόκληση. Ήταν πρόκληση για κάθε φεστιβάλ. Ζούμε σε έναν κόσμο που είναι πολύ διχαστικός και διαιρεμένος και [στον οποίο] ο διάλογος δεν είναι πάντα φιλικός και ανοιχτός», είπε, προσθέτοντας ότι η διαδικασία κατάρτισης του προγράμματος μαζί με την ομάδα του φεστιβάλ ήταν ωστόσο “πραγματικά χαρούμενη και ευχάριστη και ένα πραγματικό προνόμιο».

Πέρα από τις πολιτικές συζητήσεις, μία από τις αποστολές της Tuttle είναι να αναζωογονήσει το φεστιβάλ του Βερολίνου μέσω ενός σύγχρονου και αναζωογονητικού προγράμματος.

Ένα παράδειγμα των αλλαγών στις οποίες έχει πρωτοστατήσει με αυτό το στόχο είναι η εισαγωγή μιας νέας ανταγωνιστικής παράλληλης ζώνης με την ονομασία Perspectives (Προοπτικές). Θα προβάλλει αποκλειστικά ντεμπούτα μεγάλου μήκους, παρέχοντας «μια πιο εξέχουσα πλατφόρμα για τους αναδυόμενους κινηματογραφιστές», δήλωσε η ίδια. Ένα από τα διαγωνιζόμενα έργα θα κερδίσει το βραβείο καλύτερης πρώτης ταινίας, το οποίο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 50.000 ευρώ (52.000 δολάρια).

Ας ελπίσουμε ότι, στην πορεία, οι λάτρεις του κινηματογράφου θα ανακαλύψουν νέες φωνές που θα θέλουν να παρακολουθούν για τα επόμενα χρόνια.

ΠΗΓΗ: dw.com