Γράφει ο Αλέξανδρος Κελεπέσιης

Πρόσφατα, παρακολούθησα την ταινία Flow (2024), λόγω της μεγάλης απήχησής της στο κοινό, καθώς και της αναγνώρισής της με το Όσκαρ καλύτερης ταινίας κινουμένων σχεδίων και βράβευση με Χρυσή Σφαίρα. Πρόκειται, για μια ταινία κινουμένων σχεδίων που δημιουργήθηκε από μια ομάδα νέων Ευρωπαίων, κυρίως από τη Λιθουανία, υπό τη σκηνοθεσία του Γκίντις Ζιλμπαλόντις.

Η ταινία Flow ξεχωρίζει για την πρωτοτυπία της και προσφέρει μια μοναδική, ανατρεπτική αναπαράσταση του αυτοδημιούργητου κόσμου της στο συγκεκριμένο είδος «genre». Παρά την απουσία διαλόγων στην ταινία, κάτι που μπορεί να θεωρηθεί ως ρίσκο, το Flow καταφέρνει να αναδειχθεί μέσω της «ατμόσφαιρας» που δημιουργεί. Επίσης, προσφέρει στον θεατή μια πρωτόγνωρη, απαλλαγμένη από τις λέξεις εμπειρία, στην οποία η οπτική γλώσσα κυριαρχεί δημιουργώντας συναισθήματα και εντυπώσεις με απόλυτη επιτυχία.

Το έργο καταφέρνει κάτι εξαιρετικό για το είδος του και γενικότερα για τον σύγχρονο κινηματογράφο. Η συνεχιζόμενη δράση και τα σκαμπανεβάσματα στη ροή δημιουργούν έντονο ενδιαφέρον για τους χαρακτήρες κυρίως, όταν αυτοί προσπαθούν να επιλύσουν προβλήματα (εμπόδια). Η πλοκή εξελίσσεται σε έναν κόσμο που έχει πληγεί από φυσικές καταστροφές και ραγδαίες αλλαγές. Παρακολουθούμε τη διαδρομή μιας ομάδα ζώων από διαφορετικά είδη που προσπαθούν να επιβιώσουν και να βρουν καταφύγιο σε έναν άγνωστο και επικίνδυνο κόσμο. Κεντρική ηρωίδα είναι μια μαύρη γάτα, που, μαζί με τους συντρόφους της μέσα σε μία βάρκα, προσπαθεί να ξεπεράσει δυσκολίες και να κάνει μια νέα αρχή. Η ταινία εστιάζει στη δυναμική της συνεργασίας και της αλληλεγγύης, καθώς οι χαρακτήρες, παρά τις διαφορές τους, καταφέρνουν να συνεργαστούν και να δημιουργήσουν ισχυρούς δεσμούς φιλίας.

Ο κόσμος του Flow είναι μετά-αποκαλυπτικός, γεμάτος κατεστραμμένα ανθρώπινα αγάλματα και εγκαταλελειμμένα κτήρια. Η απουσία ανθρώπινων φιγούρων σε όλη την ταινία αυξάνει την αίσθηση απομόνωσης και εγκατάλειψης και δημιουργεί έναν κόσμο στον οποίο κυριαρχούν η φύση και τα ζώα. Ωστόσο, η απουσία ανθρώπων δεν καθιστά τον κόσμο λιγότερο ανθρώπινο. Αντιθέτως, του προσδίδει βάθος και μυστήριο, ενισχύοντας τη συμβολική αξία του. Η πρωταγωνίστρια γάτα, αν και φαίνεται απλώς παρατηρητής του κόσμου γύρω της, αποδεικνύεται βαθιά συναισθηματική και με έντονη αντιληπτική ικανότητα, ιδιαίτερα των καταστάσεων, που καλείται να αντιμετωπίσει. Επίσης, μία από τις πιο ενδιαφέρουσες και αινιγματικές φιγούρες στο έργο είναι το πουλί Σέργεν, το οποίο λειτουργεί ως από μηχανής θεός. Ο «Σέργεν» αποτελεί μια εξαιρετική επιλογή χαρακτήρα με έντονη αίσθηση αντίφασης, καθώς έρχεται από έναν διαφορετικό κόσμο. Παρά τον τραυματισμό του, που τον περιορίζει να πετά, προσπαθεί να βοηθήσει την ομάδα να επιβιώσει. Παρά τις αντιφάσεις του ως χαρακτήρας, ο «Σέργεν», προσφέρει μια ενδιαφέρουσα δυναμική στις σχέσεις της ομάδας και αποδεικνύει ότι διαφορετικά πλάσματα με διαφορετικές αντιλήψεις μπορούν να συνυπάρξουν.

Η αισθητική της ταινίας είναι εντυπωσιακή. Τα τρισδιάστατα γραφικά αποδίδουν έναν φανταστικό κόσμο με φρέσκια καλλιτεχνική ματιά. Η μουσική, σε σύνθεση των Ζιλμπαλόντις και Ρίχαρντς Ζαλιούπε, ενισχύει την «ατμόσφαιρα» , αφού συνδυάζει ηλεκτρονικούς ήχους και φυσικά στοιχεία. Η δυναμική της “οπτικής αφήγησης” αναδεικνύεται με τον συνδυασμό της πιο πάνω ηχητικής εμπειρίας και της συνεχιζόμενης κίνησης της κάμερας μέσα στο χώρο.

Το Flow αποτελεί μια ευρηματική αλληγορική ιστορία επιβίωσης που προσελκύει θεατές όλων των ηλικιών. Ο Γκίντις Ζιλμπαλόντις φέρνει στο προσκήνιο μια ταινία-πρότυπο σύλληψης και αφήγησης η οποία ενώ κάνει μια τόσο εμφανή προειδοποίηση για την οικολογική καταστροφή αποφεύγει με περίτεχνο τρόπο τον διδακτισμό.

Συμπερασματικά, το Flow (2024) είναι ένα καινοτόμο παράδειγμα του πώς το ανεξάρτητο ευρωπαϊκό Αnimation μπορεί να προσφέρει πρωτότυπες και συγκινητικές ιστορίες, εκμεταλλευόμενο τις δυνατότητες μια ομάδας νέων άγνωστων δημιουργών.

* Η ταινία Flow (2024) προβάλεται στο κινηματοθέατρο Πάνθεον στη Λευκωσία 29/3 και 30/3 στις 15.30 και την 1/4 στις 15.30 και στις 17.30 |https://pantheon-theatre.com/now-showing/