Το όνομα του Δημήτριου Βικέλα -ο οποίος απεβίωσε τον Ιούλιο του 1908- συνδέθηκε περισσότερο με το καινοτόμο έργο του "Λουκής Λάρας", επειδή με αυτό άνοιξε τον δρόμο που θα οδηγούσε τη λογοτεχνία στην ηθογραφία. Ωστόσο, εξίσου σημαντικό είναι και το διήγημα με τίτλο "Ο παπα-Νάρκισσος", καθώς σε αυτό ο συγγραφέας δεν αναφέρεται σε ιστορικά γεγονότα, αλλά καταπιάνεται με την καθημερινή ζωή των ανθρώπων της υπαίθρου και τη συμπεριφορά τους.

Ο παπα-Νάρκισσος, ένας νέος παπάς που προοριζόταν για το επάγγελμα αυτό από μικρή ηλικία, τρόμαζε στην ιδέα ότι κάποια μέρα θα αναγκαζόταν να τελέσει τη νεκρώσιμη ακολουθία κάποιου στην ενορία του. Μια μέρα ένας χωρικός, ο γερο-Θανάσης, τον κάλεσε να δει έναν ετοιμοθάνατο λεπρό. Εν τέλει, ο παπα-Νάρκισσος, παρά τους φόβους του, επισκέπτεται τον μελλοθάνατο και εκτελεί το καθήκον του.

Εάν εστιάσουμε στην ψυχογραφία του ήρωα, παρατηρούμε ότι ο παπα-Νάρκισσος φοβάται υπερβολικά τους νεκρούς, επειδή δεν είχε έρθει ποτέ σε οπτική επαφή με έναν από αυτούς. Από την άλλη, ο γερο-Θανάσης παρουσιάζεται εξοικειωμένος τόσο με τον θάνατο όσο και με την εικόνα του νεκρού, επειδή έρχεται σε επαφή με τους αρρώστους. Η μεταμόρφωση του παπά γίνεται με φυσικό τρόπο, αφού ο φόβος του για τον θάνατο και τη θέα του νεκρού ξεπεράστηκε εύκολα, όταν ο λεπρός πέθανε μπροστά στα μάτια του.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περιγραφή της μικρής κοινωνίας της υπαίθρου. Ο παπάς παρουσιάζεται να είναι συνδεδεμένος με τους απλούς ανθρώπους και είναι χρέος του να σπεύσει κοντά τους και να προσφέρει τη βοήθειά του όταν τον χρειαστούν. Τα χαρακτηριστικά του συμπαθητικού, του καλού και αλληλέγγυου ανθρώπου τα συναντάμε επίσης στο πρόσωπο του γερο-Θανάση, εφόσον αυτός βρίσκεται δίπλα στους ασθενείς και τους προσφέρει απλόχερα και ανιδιοτελώς τη βοήθειά του.

Έτσι, η κοινωνία αυτή φαντάζει υγιής, αγνή και όμορφη, ειδικά εάν συγκριθεί με τη δική μας απρόσωπη και απάνθρωπη πολλές φορές κοινωνία. Όμως, σε αυτή τη μικρή κοινωνία αναβιώνει μια συμπεριφορά που ταιριάζει περισσότερο στη σύγχρονη: ο αποκλεισμός ορισμένων μελών της από το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο. Στην παρατήρηση αυτή οδηγούμαστε μέσα από το γεγονός ότι κανείς άλλος, εκτός του παπά και του γερο-Θανάση, δεν βοήθησε ούτε βρέθηκε κοντά στον λεπρό την ώρα που ψυχομαχούσε. Σκληρή η διαπίστωση αυτή, αλλά δυστυχώς μέχρι σήμερα ο πολιτισμένος άνθρωπος τοποθετεί στο περιθώριο συνανθρώπους του μόνο και μόνο γιατί είναι ασθενείς ή διαφορετικοί. Πόσο διαφορετικός θα ήταν ο κόσμος μας, εάν υπήρχαν σε αυτόν περισσότεροι παπα-Νάρκισσοι και γερο-Θανάσηδες;