Έγκλημα και Τιμωρία επί σκηνής

Μερόπη Μωυσέως Δημοσιεύθηκε 16.10.2017

"Η συνεργασία του θεάτρου μας με τον Γιάννη Ιορδανίδη είναι ξεχωριστή τιμή", ανέφερε σε γραπτή ανακοίνωσή του πριν από μερικές μέρες ο Χρήστος Γιάγκου, καλλιτεχνικός διευθυντής του Θεάτρου Διόνυσος, που την ερχόμενη βδομάδα παρουσιάζει για πρώτη φορά στη σκηνή του το κλασικό έργο του Φίοντορ Ντοστογιέφσκι "Έγκλημα και Τιμωρία".

Ο Γιάννης Ιορδανίδης θεωρείται ένας από τους πιο ικανούς σκηνοθέτες του ελληνικού θεάτρου, τίτλο που κέρδισε με το αποτέλεσμα της δουλειάς του στα 30 τόσα χρόνια δράσης του. Είναι ο σκηνοθέτης του έργου "Χάρολντ και Μοντ" σε μια ιστορική παραγωγή με τη Δέσποινα Μπεμπεδέλη και τον Γιάννη Βούρο που ανέβηκε το 1995 στην Αθήνα και για δύο χρόνια παρέμενε στη σκηνή αναδεικνύοντας μάλιστα την κ. Μπεμπεδέλη ηθοποιό της χρονιάς το 1996. Είναι επίσης ο σκηνοθέτης της "Ειρήνης" του Αριστοφάνη από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, με τον Θύμιο Καρακατσάνη στον ρόλο του Τρυγαίου, που ανέβηκε στην Επίδαυρο το 2005 και ταξίδεψε στην Κύπρο την ίδια χρονιά στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος. Ο Έλληνας σκηνοθέτης, που γεννήθηκε στο Κάιρο και έχει μάλιστα κυπριακές ρίζες από τον Παφίτη δάσκαλο παππού του, διατηρεί επαφή -φιλική, επαγγελματική, έως και συγγενική- με την Κύπρο, από την πρώτη φορά που βρέθηκε στο νησί με πρόσκληση του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου, για να σκηνοθετήσει τη "Μαρία Στούαρτ" το 1992. "Ναι, αυτή ήταν η πρώτη φορά που ερχόμουνα", θυμάται ο ίδιος. "Την πρόσκληση την οφείλω στον Νίκο Χαραλάμπους ο οποίος ήταν πρόεδρος του δ.σ. τότε και σε συνεννόηση με τον Άντη Παρτζίλη, που ήταν ο διευθυντής του ΘΟΚ, μου έγινε η πρόσκληση την οποία αποδέχτηκα". Σε εκείνη την παράσταση πρωταγωνιστούσε το "βαρύ πυροβολικό" του ΘΟΚ, όπως χαρακτηριστικά λέει ο ίδιος για τους κορυφαίους ηθοποιούς του οργανισμού και της χώρας: Τζένη Γαϊτανοπούλου, Στέλιος Καυκαρίδης, Βαρνάβας Κυριαζής, Γιώργος Μουαΐμης, Ευτύχιος Πουλλαΐδης, Ανδρέας Μούστρας, Αννίτα Σαντοριναίου, Κώστας Δημητρίου και βεβαίως η Δέσποινα Μπεμπεδέλη, με την οποία η κοινή πορεία έχει ιδιαίτερη σημασία. Εξ ου και το ενδιαφέρον στοιχείο της "συνύπαρξης" Ιορδανίδη - Μπεμπεδέλη στη νέα του σκηνοθετική δουλειά στην Κύπρο, με το Έγκλημα και Τιμωρία. Όχι, η μεγάλη κυρία του θεάτρου δεν ανεβαίνει στη σκηνή του Διόνυσος, δανείζει ωστόσο τη φωνή της στο έργο και στον σκηνοθέτη, στο ρόλο της ενεχυροδανείστριας Αλιόνα Ιβάνοβνα, στη δολοφονία της οποίας βασίζεται ουσιαστικά ολόκληρο το έργο του Ντοστογιέφσκι. "Είναι η πρώτη φορά που συνεργάζομαι στην Κύπρο με ένα ελεύθερο θέατρο, για το ανέβασμα του έργου του Ντοστογιέφσκι. Είχε ένα ενδιαφέρον η πρόταση και κυρίως το έργο, που δεν έχω ανεβάσει ξανά. Έχω όμως ανεβάσει ξανά Ντοστογιέφσκι, τους 'Δαιμονισμένους', στη θεατρική διασκευή του Αλμπέρ Καμύ." Αποδεχόμενος την πρόταση του Διόνυσου, ο κ. Ιορδανίδης θα παρουσιάσει το 'Έγκλημα και Τιμωρία' δίνοντας τον πρώτο -απαιτητικό και... αθλητικό, όπως λέει- ρόλο του Ρασκόλνικοφ, στον Γιώργο Αναγιωτό.

Σκηνοθεσία και δραματουργία

"Επωμίσθηκα τη δραματουργική επεξεργασία του κειμένου. Η παράσταση δεν θα μπορούσε να είναι με πάρα πολύ κόσμο γιατί το Διόνυσος είναι ελεύθερο θέατρο, άρα ήταν εξαιρετικά επίπονο το ποια πρόσωπα θα κρατηθούν για τη θεατρική διασκευή του έργου. Ο Ντοστογιέφσκι με τη δραματική υφή που έχουν οι χαρακτήρες του, βοηθά πολύ στη σκηνική μεταφορά των έργων του. Εντούτοις είναι πολύ δύσκολο μέσα από μια πλειάδα ηρώων και χαρακτήρων που περνάνε μέσα στο μυθιστόρημα, να αποφασίσεις ποιοι χαρακτήρες θα θυσιαστούν και ποιοι όχι. Επικέντρωσα τη δράση μετά τη δολοφονία της Ιβάνοβνα, στη σχέση που δημιουργείται ανάμεσα στον Πορφύρη Πετρόβιτς, τον ανακριτή [τον ρόλο κρατά ο Ανδρέας Τσουρής] και στον Ροντιόν Ρομάνοβιτς Ρασκόλνικοφ [Γιώργος Αναγιωτός] που είναι ο δολοφόνος. Μοιάζει το 'Εγκλημα και Τιμωρία' να είναι ένα αστυνομικό θρίλερ, με μια διαφορά: ότι από την αρχή του έργου γνωρίζουμε ποιος είναι ο δολοφόνος. Άρα βλέπουμε απ' εκεί και ύστερα -αυτό που έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον, και λογοτεχνικό και δραματουργικό- τον τρόπο με τον οποίο παίζεται αυτό το παιχνίδι γάτας-ποντικιού που είναι ο ανακριτής και ο Ρασκόλνικοφ. Σε αυτή τη θεατρική μεταφορά, προσπάθησα αυτή η παράσταση να έχει μια κινηματογραφική δομή με σύντομες σκηνές, με γρήγορες εναλλαγές και προσπάθησα, επίσης, να βάλω όλα τα στοιχεία που πλουτίζουν μια παράσταση: με εξαιρετικούς συνεργάτες από την Κύπρο, να ντύσουν την παράσταση εικαστικά, πέρα από τη δραματουργική δομή".

Σε αυτή την παραγωγή, ο Γιάννης Ιορδανίδης συνεργάζεται με τον Άντη Παρτζίλη στα σκηνικά, τη Μαρίζα Παρτζίλη στα κοστούμια, τη Χριστίνα Γεωργίου στη μουσική, την Καρολίνα Σπύρου στους φωτισμούς και τον Άλκη Σδούγκο στο video art. "Νομίζω ότι τουλάχιστον σε επίπεδο συντελεστών παράστασης, υπάρχει κόσμος στην Κύπρο και μάλιστα υψηλού επιπέδου", σημειώνει ο κ. Ιωαννίδης. "Απ' εκεί και ύστερα, όταν έρχεται ένας σκηνοθέτης από την Ελλάδα, καλό είναι να ψάξει πρώτα εδώ και αν δεν πληρούν τους όρους του οράματος που έχει, τότε να έρθει κόσμος από την Ελλάδα. Γιατί πρέπει να πούμε ότι η πιάτσα εδώ είναι μικρή. Άρα δεν μπορεί κάθε φορά, θεωρώ ότι είναι άδικο αυτό, και το έχω πει επανειλημμένα, να γίνονται παραστάσεις στην Κύπρο, κυπριακών οργανισμών και να μετράς με το κιάλι έναν Κύπριο ηθοποιό μέσα. Θα συνεχίσει για πολύ αυτό το αστείο; Δεν είμαι εναντίον του να έρθουν κάποιοι ηθοποιοί από την Ελλάδα όπως δεν είμαι εναντίον να έρθουν Κύπριοι ηθοποιοί να παίξουν στην Αθήνα, αλλά με ένα μέτρο. Δεν μπορεί για μια παράσταση να έρχονται οι συντελεστές της παράστασης, να έρχονται οι ηθοποιοί και να έρχονται και οι βοηθοί της παράστασης από την Ελλάδα! Εδώ, είμαι κάθετος!"

+ Τους ρόλους στο έργο κρατούν οι Ανδρέας Τσουρής [Πορφύρη Πετρόβιτς, ανακριτής], Γιώργος Αναγιωτός [Ροντιόν Ρομάνοβιτς Ρασκόλνικοφ], Νίκη Δραγούμη [Σόνια Μαρμελάντοβα, πόρνη], Χριστόδουλος Μαρτάς [Αλεξάντρ Γρηγόριεβιτς Ζαμιότοβ, βοηθός ανακριτή], Γιώργος Κυριάκου [Ντμίτρι Ραζουμίχιν, φίλος του Ρασκόλνικοφ], Θανάσης Δρακόπουλος [Γιούρι, γουναράς & φύλακας], Εύρος Βασιλείου [πελάτης της Σόνια & Νικολάϊ Ντεμέντιεφ, μπογιατζής]. Ακούγονται οι φωνές των Δέσποινας Μπεμπεδέλη [Αλιόνα Ιβάνοβνα] και Αχιλλέα Γραμματικόπουλου [Αστυνομικός].

Η πρεμιέρα έχει προγραμματιστεί για την Παρασκευή 20 Οκτωβρίου στις 20:30 στο Θέατρο Διόνυσος. Τακτικές παραστάσεις κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 20:30 και Κυριακή στις 18:30 μέχρι τις 26 Νοεμβρίου 2017.

Περιοδεία: Θέατρο Ριάλτο στις 28 Νοεμβρίου στις 20:30, Δημοτικό Θέατρο Λάρνακας στις 29 Νοεμβρίου στις 20:30. Εισιτήρια: 15 ευρώ/ κανονικό, 12 ευρώ/ μειωμένο, 10 ευρώ παιδικό.

Κρατήσεις: 22818999 & 99621845

* Το έργο αφιερώνεται από τον σκηνοθέτη Γιάννη Ιορδανίδη στη μνήμη του φίλου και συνεργάτη του Αλέκου Αλεξανδράκη, που ντύθηκε με επιτυχία τον ρόλο του Ρασκόλνικοφ. ΕΝΘΕΤΟ: Σαν αστυνομικό θρίλερ: Με κινηματογραφική δομή, σύντομες σκηνές και γρήγορες εναλλαγές, ο κ. Ιορδανίδης υπογράφει τη σκηνοθεσία, αλλά και τη δραματουργική επεξεργασία του έργου δίνοντας έμφαση στη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στον δολοφόνο Ρασκόλνικοφ και τον αστυνομικό ανακριτή