Γράφει η Βάλια Καϊμάκη | valia@inrec.gr

Η Γαλλίδα φιλενάδα στο τηλέφωνο: "Αν πέσει η γραμμή, μην ανησυχείς, μου το κάνει συνέχεια. Κλείνει μόνο του, πέφτει η γραμμή, άστα". "Το πανάκριβό σου τηλέφωνο;", ρωτάω. "Ναι, το πανάκριβό μου τηλέφωνο" απαντάει και συνεχίζει "θα πάρω ένα "φέρφόν" μάλλον". "Τι πράγμα;". "Φέρφόν", ξαναλέει "τα γαλλικά μου μέσα). Τα βρήκαμε τελικά. "Fair phone" εννοούσε, αλλά εγώ δεν το είχα ξανακούσει ποτέ μου. Και το γκουγκλάρισα φυσικά. Είναι μια πρωτοβουλία μιας ολλανδικής εταιρείας αλλά στηρίζεται από το Ίδρυμα Waag Society, το οποίο προωθεί τον πειραματισμό με τις νέες τεχνολογίες, την τέχνη και τον πολιτισμό. Τι διαφορετικό έχει; Να φτιαχτεί ένα τηλέφωνο που θα είναι φιλικό προς το περιβάλλον και τους χρήστες και που δεν θα περιέχει μέταλλα (όπως χρυσό, ταντάλιο, κασσίτερο αλλά και ίχνη μόλυβδου, υδράργυρου και καδμίου). Πριν από λίγες βδομάδες μιλούσαμε από αυτήν εδώ τη σελίδα για τον τεράστιο όγκο των ηλεκτρονικών "σκουπιδιών", το οποίο πέρσι έφτασε τους 41,8 εκατομμύρια τόνους. Και οι προβλέψεις μιλούν για εφιαλτικούς αριθμούς στο μέλλον. Με πάνω από 4 δισεκ. τηλέφωνα στον πλανήτη θα έπρεπε να έχουμε ευαισθητοποιηθεί ακόμα περισσότερο. Αφού, μάλιστα, ο μέσος χρόνος χρήσης ενός κινητού είναι 18 μήνες. Α! και να μην σκεφτόμαστε μόνο τα απόβλητα, να σκεφτόμαστε και τον κύκλο της παραγωγής και το πόσο μπορεί να μολύνει το περιβάλλον.

Το συγκεκριμένο τηλέφωνο φτιάχνεται, επίσης, από εργαζόμενους που απολαμβάνουν σωστές συνθήκες εργασίας και αμοιβής. Για να θυμηθούμε λίγο τα εφιαλτικά ρεπορτάζ που έχουμε διαβάσει για τα εργοστάσια (κυρίως στην Κίνα) μεγάλων εταιρειών, εργοστάσια, όπου δεν υπάρχει καμία ευαισθησία, ούτε για τις συνθήκες εργασίας ούτε για την αμοιβή, ούτε για την παιδική εργασία.
Σιγά - σιγά το fair phone αρχίζει να έχει εταίρους σε όλη την Ευρώπη, παρ' όλο που κυκλοφόρησε μόλις το 2015. Τον περασμένο Απρίλιο, η εταιρεία, η οποία είναι μια κοινωνική εταιρεία (εμπορική εταιρεία προσανατολισμένη όμως στον κοινωνικό αντίκτυπο της δραστηριότητάς της και όχι στο κέρδος) βραβεύτηκε από το The Next Web [http://thenextweb.com] ως η ταχύτερα αναπτυσσόμενη τεχνολογική startup στην Ευρώπη. Το λειτουργικό του σύστημα είναι android και έχει όλα τα κλασικά χαρακτηριστικά των έξυπνων κινητών. "Δεν είναι και το καλύτερο της αγοράς ούτε είναι και φθηνό, 350 ευρώ νομίζω", συνέχισε η φιλενάδα, "αλλά, δεν πειράζει, αφού δεν θα μολύνω το περιβάλλον".

Υπερβολικές ανησυχίες για την από δω μεριά της Μεσογείου, εδώ που χωρίς ενδοιασμό πετάμε το μπουκαλάκι με το νερό στη θάλασσα. Ποιος θα σκεφτεί τηλέφωνα; Κι όμως, εμείς που καιγόμαστε για την ανάπτυξη, κάποιος θα έπρεπε να μας έχει σφυρίξει ότι σήμερα η ανάπτυξη έχει και το επίθετο "πράσινη" μπροστά. Κι όσο μεγαλύτερη ανάγκη έχουμε, τόσο πιο πράσινη θα έπρεπε να είναι. Ψιλά γράμματα...
Είναι πάντως περίεργο το πόσο αγνοούμε ΤΙ είναι αυτό το μηχάνημα που έχουμε συνέχεια κοντά μας, που βρίσκεται στο προσκεφάλι μας όταν κοιμόμαστε, που το δίνουμε στα παιδιά μας χωρίς δεύτερη σκέψη. Πώς παράγεται, πώς λειτουργεί, πώς καταστρέφεται όταν πάρουμε καινούργιο; Θα έπαιρνα fair phone αν κυκλοφορούσε κι εδώ; Νομίζω πως ναι. Ποτέ δεν μου έκαναν εντύπωση τα σούπερ φάνσι κινητά και ακόμα μαθαίνω όλες τις δυνατότητες που έχει το δικό μου. Που δεν τις χρειάζομαι εδώ που τα λέμε. Μόλις χθες το βράδυ χαζεύαμε μια εφαρμογή που αναγνωρίζει τραγούδια. Ωραία ήταν! Ζω και χωρίς αυτήν, όμως. Έτσι κι αλλιώς ό,τι πάω να κατεβάσω τον τελευταίο καιρό, μου λέει ότι δεν υπάρχει αρκετή μνήμη. Άρα πρέπει να πάρω καινούργιο. Όχι, ευχαριστώ.