Μετά τα γυρίσματα, ακολουθεί η διαδικασία συναρμολόγησης ήχου και εικόνας στην τελική εκδοχή που θα βγει στους κινηματογράφους, που όπως έχουμε δει στο προηγούμενο γκρο πλαν συμπεριλαμβάνει τα βασικά κομμάτια του μοντάζ και του ντουμπλάζ. Άλλοι όροι σχετικοί με τη μεταπαραγωγή είναι τα σπέσιαλ/ειδικά εφέ, το μοντάζ ήχου, η εγγραφή μουσικής, το μιξάζ, το εταλονάζ και οι κόπιες. Σε αυτούς λοιπόν θα εστιάσουμε αυτή την Κυριακή, κλείνοντας το φθινοπωρινό αφιέρωμά μας στην παραγωγή ενός φιλμ.

Σπέσιαλ εφέ/Τίτλοι

Εάν η ταινία έχει σπέσιαλ εφέ, το σχετικό εργαστήριο λαμβάνει το υλικό στο οποίο αυτά θα προστεθούν και τα προετοιμάζει. Στην κατηγορία των ειδικών εφέ συμπεριλαμβάνεται οτιδήποτε από ένα απλό σλόου µόσιον και φέιντ ιν/φέιντ άουτ, ως πιο πολύπλοκες ψηφιακές παρεμβάσεις (επέµβαση στην εικόνα, αφαίρεση-πρόσθεση στοιχείων, δηµιουργία φανταστικών εικόνων κ.λπ.). Αφού δημιουργηθούν σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, τα εφέ θα περάσουν σε αρνητικό και θα ενσωματωθούν στο υπόλοιπο αρνητικό της εικόνας της ταινίας.
Οι τίτλοι µιας ταινίας γυρίζονται σε µια ειδική µηχανή λήψης που λέγεται τρικέζα και που µπορεί να τραβάει καρέ-καρέ.

Μοντάζ ήχου

Ιδιαίτερα ενισχυμένο από την τεχνολογία των ηλεκτρονικών υπολογιστών το σύγχρονο μοντάζ έχει τη δυνατότητα να αποθηκεύσει καταγεγραμμένους ήχους σε βάση δεδομένων και να τους αναδιατάξει ή ταξινομήσει όπως χρειάζεται. Στην εποχή μας οι απαιτήσεις ήχου έχουν αυξηθεί για μια ταινία, με αποτέλεσμα η εικόνα συχνά να συνοδεύεται από μέχρι και 60-70 κανάλια ήχου [τρακς]. Ο µοντέρ ήχου οργανώνει εκ νέου τον ήχο που έχει παραλάβει από το μοντάζ εικόνας, διορθώνει δηλαδή και καθαρίζει κάποιες πρόζες και μεταβάλλει τα γενικά ηχητικά χαρακτηριστικά, όπως η τονικότητα, η ταχύτητα, η ισοστάθμιση και η μετήχηση. Παράλληλα, στα εργαστήρια ήχου θα προσθέσει μη αφηγηματικό ήχο [non-diegetic sound] δηλαδή ηχητικό υλικό που δεν έχει γραφτεί στο γύρισμα όπως ατμόσφαιρες από αρχεία "κονσέρβες" [βήματα, κρότους, βόμβους κ.λπ.]. Τέλος, ο µοντέρ του ήχου "φοράει" το νέο ηχητικό υλικό στα αντίστοιχα σημεία και ταυτόχρονα τακτοποιεί τα τρακς.

Εγγραφή μουσικής

Τελευταία δουλειά πριν το μιξάζ είναι η εγγραφή της μουσικής. Τα μουσικά θέματα και η επένδυση έχουν ήδη προαποφασιστεί στην προπαραγωγή με τον σκηνοθέτη και ενδεχομένως τον παραγωγό. Ωστόσο, δεν είναι ηχογραφημένα µε όλα τα όργανα, δεν έχουν σωστή ενορχήστρωση ή τις σωστές διάρκειες. Ο μουσικοσυνθέτης ενημερώνεται λοιπόν και καταγράφει τις ακριβείς διάρκειες της αναγκαίας μουσικής. Στο στούντιο μουσικής [και όχι το εργαστήριο ήχου] αυτός και οι µουσικοί του [αν έχουμε χρήση φυσικών οργάνων] ηχογραφούν τα µουσικά θέµατα και τις παραλλαγές τους µε ακρίβεια δευτερολέπτου. Στο τέλος αυτής της διαδικασίας, ο µοντέρ του ήχου φορτώνει επιπλέον τις έτοιµες µουσικές στα σηµεία που έχουν αποφασιστεί.

Μιξάζ

Μιξάζ λέγεται η εξισορρόπηση όλων των ήχων µιας ταινίας [πρόζες, ατµόσφαιρες, ήχοι, µουσικές] σε σχέση µε την εικόνα, και η εγγραφή τους είτε σε ένα κανάλι [µονοφωνικό σύστηµα], είτε σε δύο κανάλια [Stereo], είτε σε 4 κανάλια [Dolby stereo], είτε σε 6 κανάλια ήχου [Digital Dolby ή DTS]. Εδώ δηλαδή, κάθε ήχος γράφεται στη σωστή του στάθµη, άλλος δυνατότερα, άλλος χαµηλότερα, συνάµα όµως διορθώνονται η συχνότητα και η χροιά του. Το µιξάζ γίνεται σε ένα εργαστήριο ήχου που έχει δυνατότητα ταυτόχρονης προβολής της εικόνας, έτσι ώστε να έχουμε σωστή αίσθηση του ήχου συμβολικά. Είναι δουλειά του μιξέρ και θεωρείται όχι µόνο τεχνική, αλλά σε ένα σκέλος της και καθαρά καλλιτεχνική.

Το υλικό που έχουµε στο τέλος του µιξάζ λέγεται τελική µίξη. Η τελική µίξη στη συνέχεια περνάει από έναν οπτικό εγγραφέα που µετατρέπει τον ήχο από µαγνητικό/ψηφιακό σε οπτικό. Το οπτικό εµφανίζεται στα εργαστήρια εικόνας, κι έτσι έχουμε τελικά ένα "αρνητικό" ήχου. Από το αρνητικό ήχου και το αρνητικό της εικόνας θα παραχθούν αργότερα οι κόπιες.

Εταλονάζ [calibration]

Πρόκειται για τη φωτιστική και χρωµατική διόρθωση κάθε πλάνου της ταινίας στο εργαστήριο της εικόνας. Συγκεκριµένα, ο διευθυντής φωτογραφίας µε τον εταλονέρ ελέγχουν τη φωτεινότητα [αν ένα πλάνο χρειάζεται περισσότερο ή λιγότερο φως] καθώς επίσης και την ποσότητα κάθε χρώματος [αν χρειάζεται να προσθέσουµε ή να αφαιρέσουµε κάποιο από τα βασικά χρώματα της φωτογραφίας, µπλε, κόκκινο, πράσινο]. Οι πληροφορίες αυτές αποθηκεύονται στο κοµπιούτερ και περνιούνται στην τυπωτική µηχανή.

Κόπιες

Το οπτικό αρνητικό [αρνητικό λήψεως], το αρνητικό ήχου και οι φωτιστικές και χρωµατικές διορθώσεις περνιούνται στην τυπωτική μηχανή, γίνονται δείγµατα και τελικά τυπώνεται η πρώτη κόπια της ταινίας [κόπια ζερό]. Τις πλείστες φορές η κόπια ζερό παρουσιάζει ελαττώματα ως προς την έκθεση, τις χρωματικές αξίες και λοιπές ιδιότητες, εξ ου και πάνω σε αυτήν γίνονται νέες διορθώσεις, παράγονται νέα δείγµατα και στη συνέχεια τυπώνεται η δεύτερη κόπια, η τρίτη κόπια κι όσες κρίνεται απαραίτητο για να επιτευχθεί το επιθυµητό αποτέλεσµα. Το αρνητικό της ταινίας φυλάσσεται προσεκτικά, αφού από αυτό θα παραχθούν όλες οι κόπιες προβολής του φιλμ για διανομή. Συχνά δε, παράγονται από τα επιτελεία μεταπαραγωγής, έπειτα από συνεννόηση με τον σκηνοθέτη, διαφορετικές βερσιόν της ταινίας, για αεροπορικές προβολές, την τηλεόραση ή διαφορετικές χώρες.