Ο Πασχάλης Πασχάλη είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Σχεδιασμού και Πολυμέσων στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και από το 2014 διατελεί χρέη προέδρου του Τμήματος Σχεδιασμού και Πολυμέσων. Με τον Πασχάλη γνωριστήκαμε τον Ιούλιο του 2015 μέσα από το 14ο Φεστιβάλ Όψεις του Κόσμου, Animafest, στο εργαστήρι κατασκευής Puppet Animation, όπου και θαύμασα την υπομονή και τη δημιουργικότητά του. Στα ερευνητικά του ενδιαφέροντα συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, θέματα που αφορούν τη διεπαφή χρήστη, τη διαχείριση πρακτικών εφαρμογών πολυμέσων, το animation και την οπτική επικοινωνία.

Πριν ασχοληθείς με την εκπαίδευση διατηρούσες για αρκετά χρόνια δημιουργικό γραφείο. Ποια είναι η εμπειρία που αποκόμισες από αυτήν την επαγγελματική επιλογή; Ποια τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που θα μήνυες σε έναν νέο επαγγελματία σχεδιαστή που θα ήθελε να προχωρήσει σε αυτό το εγχείρημα;

Στα μειονεκτήματα θα περιελάμβανα τα θέματα με τους πελάτες και τις δυσκολίες που έχεις να αντιμετωπίσεις. Η δουλειά μας συνειδητοποιείς ότι δεν είναι κατοχυρωμένη. Το να έχεις δικό σου διαφημιστικό ή δημιουργικό γραφείο είναι μεγάλη εμπειρία. Δεν ασχολείσαι μόνο με τη γραφιστική αλλά με όλη την επιχειρηματική πλευρά του θέματος. Στα πλεονεκτήματα, σίγουρα είναι η πείρα που αποκτάς και πολλοί που επιλέγουν να κάνουν κάτι δικό τους είναι γιατί δεν μπορούν να καταξιωθούν μέσα από τις διάφορες εταιρείες που δουλεύουν. Δυστυχώς, οι πλείστες εταιρείες δεν δίνουν credit στον γραφίστα για τη δημιουργία του. Αυτό συμβαίνει πολύ έντονα στην Κύπρο. Βλέπεις τα βραβεία για μια καμπάνια και υπάρχει μόνο το όνομα του γραφείου, ενώ στο εξωτερικό αναφέρονται τα ονόματα των μελών της ομάδας, από τον γραφίστα μέχρι τον Art Director, κάτι που ως επί το πλείστον δεν συμβαίνει στην Κύπρο. Το αποτέλεσμα είναι ένας σχεδιαστής να νιώθει ότι μόνο αν κάνει κάτι μόνος του θα βγει η δουλειά του προς τα έξω. Αν αλλάξει αυτή η νοοτροπία θα μπορούν τα διαφημιστικά γραφεία να κρατήσουν αξιόλογο κόσμο στο επιτελείο τους, καθώς αυτό που παρατηρείται είναι ότι πολλοί γραφίστες πάνε από το ένα διαφημιστικό γραφείο στο άλλο και τελικά όλοι έχουν περάσει από παντού.

Ως ιδρυτής του προγράμματος διαδραστικών πολυμέσων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, ποια είναι κατά τη γνώμη σου η δυναμική του κλάδου τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στην Κύπρο;

Το 2000 ξεκίνησα να εργάζομαι στο πανεπιστήμιο έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές μου στα διαδραστικά πολυμέσα. Δημιουργήσαμε τον αντίστοιχο κλάδο που υπερείχε τότε για τα κυπριακά δεδομένα. Οι πρώτοι μας φοιτητές ωφελήθηκαν από αυτό, άλλοι πήραν πτυχίο, άλλοι απέκτησαν θέσεις-κλειδιά στον τομέα, άλλοι εξέλιξαν τις σπουδές τους και αλλάξαν λίγο κατεύθυνση, αλλά οι πλείστοι που ασχολήθηκαν με τα διαδραστικά πολυμέσα διέπρεψαν και είμαι πολύ περήφανος γι' αυτό.

Στο 3ο Συνέδριο Σχεδιαστών Οπτικής Επικοινωνίας, Graphic Stories Cyprus, μας παρουσίασες μια σειρά από καταστάσεις που αφορούν τον Project Manager, μιας διεπιστημονικής δημιουργικής ομάδας, εστιάζοντας όχι μόνο στις διαπροσωπικές του σχέσεις με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας αλλά και με τους πελάτες. Ποιες είναι οι ηγετικές ικανότητες που πρέπει να έχει ένας Project Manager για να μπορεί να πετύχει ένα ικανοποιητικό και ανταποδοτικό αποτέλεσμα στον χώρο εργασίας;

Σίγουρα εμπειρία στα πολυμέσα και ειδικότερα στο design. Δεν μπορεί ένας Project Manager να ηγείται μιας ομάδας πολυμέσων χωρίς να έχει υπόβαθρο στον σχεδιασμό. Αυτό είναι απαραίτητο για να μπορεί να κρίνει τις δυνατότητες της ομάδα του και να μπορεί να είναι αποτελεσματικός σε σχέση με την έκβαση του κάθε project και την κοστολόγηση. Να μπορεί να υπολογίζει τον χρόνο που θέλει η ομάδα του και να χρεώνει τον πελάτη ανάλογα. Πρέπει να είναι ανάμεσα στην ομάδα και τον πελάτη και να ικανοποιεί και τους δύο. Στην τελική εναπόκειται σε αυτόν να είναι ευχαριστημένη και αποτελεσματική η ομάδα του για να περνάνε καλά, να δουλεύουν καλά και αποτελεσματικά μαζί, να έχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα καθώς και αποδοτικότερη συνεργασία με τους πελάτες.

Η δυσκολία που παρατηρείται στο να δρέψουν καρπούς αλλά και αναγνωρισιμότητα στον επαγγελματικό τομέα οι θεωρητικά υψηλά καταρτισμένοι Κύπριοι σχεδιαστές είναι θέμα ηγεσίας, τοπικής νοοτροπίας ή συνδυασμός πολλών τελικά παραγόντων και ποιων κατά τη γνώμη σου;

Δούλεψα στο παρελθόν σε ομάδες πολυμέσων όπου ο manager δεν είχε υπόβαθρο στα πολυμέσα και δεν ήταν σε θέση να κρίνει και να κοστολογήσει. Δεν ήταν σε θέση να ηγηθεί σωστά ώστε να αποδώσει ουσιαστικά η ομάδα. Δυστυχώς, η τοπική νοοτροπία δεν είναι σε θέση να κρίνει αν για παράδειγμα κάτι είναι ένα έτοιμο clipart ή αν είναι προϊόν μελέτης και επίπονης δουλειάς, έτσι προτιμάει να πληρώσει λίγα για κάτι έτοιμο και πολλές φορές απαράδεκτο. Θυμάμαι κάποιους συμφοιτητές που σπούδασαν marketing στην Αμερική και αν και δεν ήταν δημιουργικά άτομα τούς υποχρέωναν να κάνουν ειδικές τάξεις design για να είναι σε θέση να αξιολογήσουν μια δημιουργική δουλειά και να διοικήσουν μια αντίστοιχη ομάδα. Θεωρώ ότι είναι συνδυασμός όλων των παραγόντων.

Ποια είναι η εμπειρία που αποκόμισες από τη συμμετοχή σου ως ομιλητής στο 3ο Συνέδριο Σχεδιαστών Οπτικής Επικοινωνίας, Graphic Stories Cyprus, και πόσο σημαντική θεωρείς την πρωτοβουλία αυτή για τον τομέα της οπτικής επικοινωνίας στην Κύπρο;

Η εμπειρία μου ήταν πάρα πολύ θετική και μια τέτοια πρωτοβουλία θα πρέπει να έχει και συνεχεία. Χάρηκα που είδα φοιτητές που είχα παλιά και ήρθαν μετά από τόσα χρόνια για να παρακολουθήσουν το συνέδριο, αλλά και για να επικοινωνήσουμε, όμως λυπήθηκα που δεν είδα αρκετό ενδιαφέρον από νυν φοιτητές.

Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια και το όραμά σου σε σχέση με τον τομέα της εκπαίδευσης αλλά και όσον αφορά τον τομέα των διαδραστικών πολυμέσων;

Όσον αφορά τον τομέα της εκπαίδευσης, πάντα μαθαίνουμε νέα πράγματα και πρέπει να προσαρμοζόμαστε στις σύγχρονες απαιτήσεις και να εξειδικευόμαστε. Υπάρχει μεγάλη ανταγωνιστικότητα, θα πρέπει να βελτιώνεσαι και εσύ ο ίδιος ως εκπαιδευτικός και να μαθαίνεις συνεχώς. Κάθε τόσο δημιουργούμε νέα μαθήματα, όπως τo visual effects, και αυτό προέκυψε κατόπιν έρευνας που κάναμε σχετικά με τις νέες κατευθύνσεις. Πριν από 3 χρόνια εντάξαμε το stop motion animation και claymation, κάτι που με ενδιέφερε πάρα πολύ κι εμένα τον ίδιο. Αφιέρωσα πάρα πολλές ώρες για να εξειδικευτώ μέσα από τη δημιουργία και να φέρω αυτήν τη γνώση μέσα στα μαθήματά μου. Εδώ και δύο χρόνια δουλεύω ένα προσωπικό project, μια ταινία μικρού μήκους stop motion, την οποία ευελπιστώ ότι θα τελειώσω και θα παρουσιάσω εντός του τρέχοντος έτους. Ένα άλλο μάθημα που δημιουργήσαμε πρόσφατα είναι η εικονική πραγματικότητα (virtual reality) για τη δημιουργία σχετικών εφαρμογών, αλλά και το 3D game design. Οι νέες αυτές τεχνολογίες παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον και ευχαριστεί κι εμάς να τις διδάσκουμε, μαθαίνοντας παράλληλα μέσα από αυτό. Με αυτόν τον τρόπο, κρατά και ο εκπαιδευτικός το ενδιαφέρον του ζωντανό μέσα από την έρευνα και τη μελέτη.