Το «Αδιαφορώ αν καταγραφούμε στην Ιστορία ως βάρβαροι» είναι μια φράση από την ομιλία που έδωσε ο στρατάρχης Ιόν Αντονέσκου στο Υπουργικό Συμβούλιο της Ρουμανίας τον Ιούλιο του 1941. Είναι επίσης ο τίτλος της καινούργιας (2018) συνταρακτικής ταινίας του Ράντου Ζούντε. Στην ταινία, η σκηνοθέτρια Μαριάνα Μαρίν (άψογα ερμηνευμένη από την Ioana Jacob) ετοιμάζεται να ανεβάσει μια ιστορική αναπαράσταση στην πλατεία μπροστά από το Στρατιωτικό Μουσείο του Βουκουρεστίου. Αντί όμως να δημιουργήσει ένα έργο που να εγκωμιάζει κάποιο "ένδοξο" κεφάλαιο της Ιστορίας της Ρουμανίας -όπως θα ανέμεναν αυτοί που της ανέθεσαν το πρότζεκτ- επαινώντας τις ηρωικές πράξεις, το σθένος και την αφοσίωση πολιτικών και στρατιωτικών στη μητέρα πατρίδα (γνώριμες για εμάς τέτοιες αναπαραστάσεις), η Μαριάνα Μαρίν επιλέγει να αναπαραστήσει ένα από τα πιο σκοτεινά κεφάλαια της Ιστορίας της Ρουμανίας, την πολιορκία της Οδησσού του 1941 και τη σφαγή των Εβραίων που ακολούθησε.

Κάτω από τον δικτάτορα Αντονέσκου, η Ρουμανία προσχώρησε στις δυνάμεις του Άξονα τον Νοέμβριο του 1940. Η αδιαφορία που o στρατάρχης δήλωνε στην ομιλία του, μερικούς μήνες μετά, για το αν το καθεστώς και η χώρα του θα έμεναν στην ιστορία ως βάρβαροι, αναφερόταν συγκεκριμένα στην καταδίωξη και την εξόντωση των Εβραίων της Ρουμανίας που λάμβανε χώρα την περίοδο εκείνη. Στην ίδια ομιλία, ο Αντονέσκου δήλωσε: «Ποτέ στην ιστορία μας δεν υπήρξε ευνοϊκότερη στιγμή για μια ολοκληρωμένη λύση εθνοκάθαρσης και για την επαναφορά της αγνότητας του έθνους μας... Εάν είναι απαραίτητο, χρησιμοποιήστε πολυβόλα». Οι θηριωδίες που διαπράχθηκαν κατόπιν διαταγής του Αντονέσκου -που ξεκίνησαν επίσημα με το πογκρόμ του Ιασίου και κορυφώθηκαν με το μακελειό της Οδησσού- έμειναν όντως στην ιστορία ως μερικά από τα πιο βάρβαρα επεισόδια στην Ιστορία του Ολοκαυτώματος. Υπολογίζεται ότι την περίοδο αυτή στη Ρουμανία εκτελέστηκαν 280.000-380.000 Εβραίοι - η Ρουμανία ήταν, για την ακρίβεια, η δεύτερη χώρα σε αριθμό εκτέλεσης Εβραίων μετά τη Γερμανία. Το 1946 ο Αντονέσκου, αφού κατηγορήθηκε για εγκλήματα πολέμου για τα οποία και κρίθηκε ένοχος, εκτελέστηκε.

Η ταινία αποκαλύπτει με έναν περίτεχνο τρόπο το πόσο η ιστορία αυτή έχει παραχαραχθεί μέσα στο συλλογικό φαντασιακό. Είναι η άρνηση και αποσιώπηση αυτής της αιματηρής ιστορίας που εξαρχής παρακινούν τη σκηνοθέτιδα σε μια παθιασμένη, εξονυχιστική και μαζί οδυνηρή εξέταση της ιστορίας του τόπου της και των αφηγημάτων που επιστρατεύτηκαν για να αιτιολογήσουν και να εξωραΐσουν τα φριχτά αυτά εγκλήματα. Kατά τη διάρκεια του στησίματος της παράστασης, η Μαριάνα βιώνει από πρώτο χέρι τους εθνικιστικούς παροξυσμούς ενάντια στην ιστορική αλήθεια που η ίδια προσπαθεί να αναδείξει μέσα από τη δουλειά της. Ακόμα και απέναντι από αδιάσειστα ιστορικά τεκμήρια, ορισμένοι γύρω της επιλέγουν πεισματικά να στρουθοκαμηλίζουν, είτε από επιλεκτική αδαημοσύνη (όπως ο ρατσιστής ηθοποιός που αρνείται να παίξει δίπλα από τους Ρομά) είτε (όπως ο εκπρόσωπος του δήμου) κρυμμένοι πίσω από διανοητικές ακροβασίες και συγκριτικούς ευτελισμούς του τύπου «Τι κι αν κάναμε κάποια εγκλήματα, θα φέρεις πίσω τους νεκρούς έτσι; Τι κι αν κάναμε κάποια εγκλήματα, οι Γερμανοί / Σοβιετικοί / Αμερικανοί / ISIS έκαναν πολύ μεγαλύτερα. Tι κι αν κάναμε κάποια εγκλήματα, δεν ήμασταν κι εμείς θύματα άλλων εγκλημάτων;» (τεχνάσματα γνώριμα σε εμάς τους Κύπριους). Και ενώ επιμένει σθεναρά στο όραμά της για την παράσταση και τις φιλοσοφικές και ηθικές της θέσεις, βρίσκεται στο τέλος αντιμέτωπη με έναν κυνισμό από το κοινό, το οποίο μοιάζει να εκλαμβάνει το έργο της για κάθε άλλο παρά αυτό που είναι. Η μετα-αλήθεια του καιρού μας συναντά την προπαγάνδα δεκαετιών σε μια άδοξη ενδόρρηξη του πρότζεκτ της Μαριάνα, που δεν παύει όμως να επαναβεβαιώνει την αξία του.